Kullanılmayan suya 595 milyon $ aktı

Sayıştay'ın Yap-İşlet-Devret (YİD) modelinin ilk uygulaması olan İzmit Su Projesi'ne ilişkin raporu, kamuda kaynak israfıyla yol açılan yüksek açıklar ve aşırı borçlanma yoluyla ülke ekonomisinin nasıl krize sürüklendiğinin çarpıcı bir örneğini gözler önüne serdi. İzmit Şehri Kentsel ve Endüstriyel Su Temini Projesi hakkındaki Sayıştay raporu TBMM'ye sunuldu. Rapora göre, İzmit su projesinde maliyet, yapılan yanlışlıklar yüzünden aşırı biçimde yükseldi ve normalde 25 cent olan suyun birim fiyatı tam 4 dolara geldi. Mali durumu iyi olmayan belediye taahhüt ettiği miktarda su alamayınca, Hazine, verdiği ‘‘ürün alım garantisi’’ kapsamında kullanılmayan suya 3 yılda 595 milyon dolar ödemek zorunda kaldı. Hazine, projeyi gerçekleştiren firmaya daha 12 yıl para ödemeye devam edecek. YİD modeliyle İzmit Su Projesi kapsamında inşa edilen Yuvacık Barajı Arıtma Tesisleri ve İsale Hatları'nın yatırım maliyetlerinin, DSİ tarafından dış kaynaklı krediyle yürütülen benzer projelere göre 3-9 kat daha yüksek olduğu vurgulandı. YİD modelinde projenin toplam maliyetinin üretilen suyun birim fiyatına aynen yansıdığı belirtilen raporda, ‘‘Buna modelin 15 yılla sınırlı olması hususu eklendiğinde satılacak suyun birim fiyatı ortalama 4 dolar gibi oldukça yüksek bir hale gelmektedir’’ denildi. Birim fiyatın yüksekliği nedeniyle İSKİ'nin projeden su almayı reddettiği, İzmit Büyükşehir Belediyesi bünyesinde kurulu İzmit Su (İSU) Genel Müdürlüğü'nün ise birim fiyatı yaklaşık 4 dolar olan bu suyu nihai tüketicisine 25 cent gibi oldukça düşük bir fiyata sattığına işaret edildi. Kayıp ve kaçaklar da dikkate alındığında bu fiyatın 10 cente kadar düştüğü vurgulandı.