Kaçak, ruhsata aykırı evi, oteli, villası, işyeri olan ne yapacak?

YAPI Kayıt Belgesi Verilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Tebliği bugünkü Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre Yapı Kayıt Belgesi

başvurusu, bedeli, Hazine arazisi üzerine yapılan kaçak binaların durumu ile yalan beyanda bulunanlara verilecek cezayı kapsayan düzenlemeyle ilgili tüm merak edilenler şöyle:

KİMLER BAŞVURABİLECEK?

İmar mevzuatına aykırı her türlü yapı sahibi başvurabilecek. Örneğin imarda 5 katlı yere 10 kat bina yapan da kıyı, göl, deniz, ormana, tarım arazisine otel, konut, villa yapan da iskana aykırı olarak balkonunu büyüten, çatısını odaya çeviren de yapı kayıt belgesi alabilecek.

BU ÜÇ TARİHİ NOT EDİN!

Ancak bu belgeye başvurabilmek için imara aykırı yapının 31 Aralık 2017 tarihinden önce yapılmış olması gerekiyor. Yani 1 Ocak 2018’den sonraki imara, ruhsata, iskana aykırı yapılar bu barıştan yararlanamayacak.

Yine barışabilmek için başvurunun 31 Ekim 2018 tarihine kadar yapılması gerekecek. Yapı Kayıt Belgesi bedeli için ödemenin hemen yapılması gerekmeyecek. Ödeme için son tarih ise 31 Aralık 2018 olarak belirlendi.

NEREYE BAŞVURULACAK?

Yapı Kayıt Belgesi almak için yapı sahiplerinden herhangi biri veya vekili e-Devlet üzerinden Yapı Kayıt Sistemindeki Yapı Kayıt Belgesi formunu dolduracak. Ardından yapı kayıt belgesi bedeli yatırılacak. Bu belge yine e-Devlet üzerinden alınabilecek. Böylece hiç bir yere gitmeden, evde, iş yerinde bilgisayar, cep telefonu üzerinden yapı kayıt belgesi için başvurmak mümkün olacak.

Kişiler bu yöntemi istemezse bakanlığın belirlediği kurum ve kuruluşlara da başvurulabilecek.

NE KADAR ÜCRET ÖDENECEK?

Yapı Kayıt Belgesi bedeli, yapının bulunduğu arsanın emlak vergi değeri ile yapının yaklaşık maliyet bedelinin toplamı üzerinden konutlarda yüzde 3; ticari kullanımlarda yüzde 5 oranında alınacak.

Yapının yaklaşık maliyet bedeli;

1) Tarımsal amaçlı basit binalar için 200 TL/ m2

2) 1-2 katlı binalar ve basit sanayi yapıları için 600 TL/m2

3) 3-7 katlı binalar ve entegre sanayi yapıları için 1000 TL/m2

4) 8 ve daha yüksek katlı binalar için 1600 TL/m2

5) Lüks binalar, villa, alışveriş kompleksi, hastane, otel ve benzeri yapılar 2000 TL/m2

6) Güneş Enerjisi Santralleri (GES) 100.000 TL/MW

esas alınmak suretiyle hesaplanacak.

YAPI HEM KONUT HEM TİCARİ İSE NE OLACAK?

Yapı hem konut hem ticari kullanımlı ise konut ve ticari olarak kullanılan alanların arsa oranları ayrı ayrı hesaplanacak. Konut bölümü için yüzde 3, ticari bölümü için yüzde 5 üzerinden hesaplama yapılacak.

BELGELER NEREYE VERİLECEK?

Yapı Kayıt Belgesi alanlar, bunun bir örneğini ilgili belediyesine veya mücavir alan sınırladı dışındalar ise il özel idaresine vermek zorunda olacaklar.

ELEKTRİK SU DOĞALGAZ BAĞLANACAK MI?

Belge alanlara su, elektrik ve doğalgaz bağlanabilecek.

YIKIM KARARLARI, PARA CEZALARI NE OLACAK?

Belge alan yapılar için verilmiş yıkım kararları duracak, para cezaları iptal olacak.

İSKANI, RUHSATI OLMAYANLAR NE YAPACAK?

İnşaat halindeki yapılarda 31/12/2017 tarihi itibari ile bitmiş olan kısımlar için ilave inşaat alanı ihdas etmemek koşuluyla Yapı Kayıt Belgesi verilecek ve bu kısımların yarım kalan inşaatları tamamlanabilecek.

HAZİNE ARAZİSİNE KAÇAK YAPANLAR NE OLACAK?

Kaçak yapılar Hazine ve belediyeye ait taşınmazlar üzerine yapılmışsa, bunlar orman, sit, mera alanı üzerinde değilse, öncelikle Çevre ve Şehircilik Bakanlığına tahsis edilecek. Sonra Yapı Kayıt Belgesi sahipleri ile bunların kanuni veya akdi haleflerinin talepleri üzerine bu taşınmazlar Bakanlıkça rayiç bedel üzerinden doğrudan satılacak. Rayiç bedel Bakanlıkça tespit edilecek veya ettirilecek.

Bu suretle yapılacak satışlarda satış bedeli, en az yüzde 10’u peşin ödenmek üzere 5 yıla kadar taksitlendirilebilecek. Taksit tutarlarına da ödeme tarihine kadar kanunî faiz oranının yarısı uygulanacak.

KİMLER BAŞVURAMAYACAK?

Yapı kayıt belgesi alınamayacak yapılar da bulunuyor. İstanbul Boğaziçi sahil şeridi ön görünüm bölgesinde ve İstanbul Tarihi Yarımada’da, Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alanında koordinatları belirlenen yerler ile özel mülkiyete giren arsa ve araziler üzerine yapılan yapılar için kayıt belgesi alınmayacak.

Yine sosyal donatı alanı olarak belirlenmiş ve Maliye Bakanlığınca aynı amaçla değerlendirilmek üzere ilgili kurumlara tahsis edilmiş Hazineye ait taşınmazlar üzerindeki yapılar için de bu belge verilemeyecek. Yanlışlıkla ya da yalan beyanla düzenlendiği tespit edilen belgeler iptal edilecek. Ödenen ücretler iaede edilmeyecek. Bu kişiler hakkında suç duyurusunda bulunulacak.

BELGE NE ZAMANA KADAR GEÇERLİ OLACAK?

Yapı Kayıt Belgesi, yapının kullanım süresince veya kentsel dönüşüm uygulamasına kadar geçerli olacak.

Yapı Kayıt Belgesi düzenlenen yapıların yenilenmesi durumunda yürürlükte olan imar mevzuatı hükümleri uygulanacak.

YIKILIRSA, ÖLÜM YARALANMA OLURSA SORUMLUSU BİNA SAHİBİ

Yapının depreme dayanıklılığı ve yapının fen ve sanat norm ve standartlarına aykırılığı hususu yapı malikinin sorumluluğunda olacak. Yani 5 kat izinli bir yere 10 kat çıkmış bir yapı sahibi, o binara ortaya çıkması muhtemel yıkım, ölüm ve yaralanmadan sorumlu olacak.

YALAN BEYANIN CEZASI NE OLACAK?

Yalan veya yanlış beyanda bulunanlar hakkında Türk Ceza Kanununun “Resmi belgenin düzenlenmesinde yalan beyan” başlıklı 206 ncı maddesi uyarınca suç duyurusunda bulunulacak.
Yalan ve yanlış beyanda bulunma nedeniyle yapı kayıt belgesi bedeli eksik hesaplanmışsa eksik alınan bedel kişiden alınacak. Alınamazsa verilen yapı kayıt belgesi iptal edilecek ve daha önce ödenen bedel de iade edilmeyecek.