İsrail modeli ne zaman uygulanır?

Türk ekonomisini kurtarmak için ‘İsrail Modeli’ tartışılıyor. Bu modelin mimarı, dönemin İsrail Merkez Bankası Başkanı Prof. Dr. Jacob A. Frenkel, üç yıl önce, 1994 ekonomik krizinin patladığı günlerde, TÜSİAD'ın konuğu olarak Türkiye'ye gelmişti. Frenkel, TÜSİAD Genel Kurulu'nda yaptığı konuşmasını, ‘‘Ekonomide hiçbir zaman kadife devrim olmayacağını unutmayın’’ sözüyle noktalamıştı.

Frenkel, ‘İsrail Modeli’ni zorunlu kılan ekonomik koşulları sayarken, sadece yıllık yüzde 400'e vuran enflasyonu, bütçe açıklarını sıralamakla kalmamış,

gündelik yaşamdan da renkli örnekler vermişti.

İşte, ekonomik istikrar programı öncesindeki İsrail'den bazı gözlemler:

Günün adamı girişimciler değil finansçılardı.

Yaşlı kadınlar otobüslerde gazetelerin borsa sayfalarını okuyup kaç para kazandıklarını hesaplıyordu.

Aslında herkes otobüs yerine taksiye biniyordu, çünkü otobüste para peşin, takside yolun sonunda ödeniyordu. (Para çok hızla değer kaybettiği için...)

Fiyat sorulduğunda, ‘‘akşam fiyatı mı, sabah fiyatı mı?’’ yanıtı alınıyordu.

‘İsrail Modeli’ne ne kadar yakınız acaba?