IMF'den 1.5 milyar dolar geldi

Güncelleme Tarihi:

IMFden 1.5 milyar dolar geldi
OluÅŸturulma Tarihi: AÄŸustos 03, 2001 18:13

IMF İcra Kurulu'nun Türkiye'ye 1.5 milyar dolarlık 3. kredi dilimini ele almak üzere yaptığı toplantı sona erdi. IMF, Türkiye'ye üçüncü kredi dilimini serbest bıraktı

Uluslararası Para Fonu (IMF) Ä°cra Direktörleri Kurulu, Türkiye'nin ek niyet mektubunu ele aldığı toplantısının ardından, Türkiye'ye 1.5 milyar dolarlık üçüncü kredi dilimini serbest bıraktı.Â

Türkiye, IMF İcra Direktörleri'nin kararının ardından, 1.5 milyar dolarlık krediyi hemen IMF'den çekebilecek.  
  Â
İLK AÇIKLAMA 
  Â
IMF sözcülüğünden ilk yapılan kısa yazılı açıklamada, `'IMF Ä°cra Direktörleri Kurulu bugün, Türkiye'nin üç yıllık Stand-By anlaÅŸmasıyladesteklenen ekonomik programının dokuzuncu gözden geçirmesini tamamladı. Kurulun kararı, Türkiye'nin yaklaşık 2 milyar doları hemen IMF'den çekebilmesini saÄŸlayacak'' denildi.Â

Daha önceden 1.5 milyar dolar olarak söylenen kredi miktarı, böylece yazılı açıklamada 2 milyar dolar olarak gösterildi.Â

IMF sözcüsü Bill Murray,  hesaplamada bir hata olduğunu ve gerçek rakamın, önceden belirtildiği gibi 1.5 milyar dolar olduğunu bildirdi.

IMF kredileri, SDR denilen ''Special Drawing Rights'' (Özel Çekme Hakları) birimiyle belirleniyor. SDR, IMF'nin kredi hesaplarında döviz, altın ve rezerv pozisyonlarından oluÅŸan bir para birimi olarak biliniyor. DeÄŸeri, ABD doları ve diÄŸer önemli döviz türleriyle baÄŸlı olarak günden güne deÄŸiÅŸiyor. IMF sözcülüğü daha sonra yeni bir açıklama yayınlayarak ilk açıklamada yanlış yapıldığını bildirdi. Â

IMF'den ilerleyen saatlerde daha geniş bir açıklama yapılması bekleniyor.

2 HAFTA TATÄ°L

Türkiye'nin ek niyet mektubunda, son gelişmeler çerçevesinde yeniden gözden geçirilen makro ekonomik hedeflerin ağırlıklı olarak yer alması bekleniyor. IMF'nin en yüksek karar makamı olan icra direktörleri kurulu, bugünkü toplantısının ardından, 2 hafta süreyle tatile girecek.

IMF Türkiye Masası Şefi Juha Kahkonen başkanlığındaki heyetin, 10.gözden geçirme çalışmaları için Ağustos sonu veya Eylül başında yeniden Türkiye'ye gelmesi öngörülüyor. 20 Eylül'den sonraki bir tarihte de, IMF'nin Türkiye için bu kez 3 milyar dolarlık 4. kredi dilimini serbest bırakması hedefleniyor.

EK NÄ°YET MEKTUBU

Uluslararası Para Fonu'na (IMF) sunulan niyet mektubunda, kısmen, artan ihracat ve turizmde yaÅŸanan patlamanın etkisiyle, ekonomide  canlanma sinyalleri alınmaya baÅŸlandığı vurgulandı.   Â

   Hazine MüsteÅŸarlığı'nın internet sayfasında yayımlanan Devlet Bakanı Kemal DerviÅŸ ile Merkez Bankası BaÅŸkanı Süreyya Serdengeçti'ninimzalarını taşıyan niyet mektubunda, iddialı ekonomik reform programının kararlılıkla uygulanmaya devam edildiÄŸi vurgulanıyor.Â
   Mayıs ve Haziran ayları sonu için ilgili sayısal performans kriterlerinin karşılandığı, gerek bankacılık gerekse diÄŸer yapısal alanlarda önemli ilerlemeler saÄŸlandığı kaydediliyor.Â

   Bu kapsamda, stand-by düzenlemesinin 9. gözden geçirilmesinin tamamlanmasını talep edilirken, aynı zamanda, revize edilmiÅŸ yıllık enflasyon tahminleriyle tutarlı olarak, 2001 yılının kalan kısmı için konsolide bütçe faiz dışı kümülatif harcamalarına iliÅŸkin üst sınırların da revize edilmesini talep ediliyor.Â

   Ayrıca, parasal tabana ilişkin endikatif üst sınırların ve Merkez Bankası'nın Net İç Varlıklarına ilişkin performans kriterinin, güncellenmiş makroekonomik çerçeve doğrultusunda yılın kalan kısmı için değiştirilmesi de talep ediliyor.  
    
   EKONOMİ PROGRAMA OLUMLU TEPKİ VERMEYE BAŞLADI  
    
 Â
Yılın ilk yarısında yaÅŸanan zorlukların ardından, ekonominin, güçlendirilmiÅŸ programa olumlu tepki vermeye baÅŸladığı vurgulanan mektupta, GSMH'nın, 2001 yılının ilk çeyreÄŸinde yıllık bazda yüzde 4.2oranında küçüldüğü, ikinci çeyrekte daha da küçülmüş olmasının beklendiÄŸi kaydediliyor.Â

   Reel faiz oranlarının ısrarlı bir ÅŸekilde çok yüksek seviyelerde seyretmesi ve iç talebin küçülmesinin bankaların ve ÅŸirketlerin bilançolarına yük getirdiÄŸi, baÅŸta büyük bir istihdam kaynağı olan küçük ve orta ölçekli iÅŸletmeler olmak üzere özel sektör giriÅŸimcileriüzerinde baskı oluÅŸturduÄŸu kaydediliyor.Â

   Mektupta, kısmen, artan ihracat ve turizmde yaÅŸanan patlamanın etkisiyle, ekonomide canlanma sinyalleri alınmaya baÅŸlandığı vurgulanıyor.Â

   Ayrıca, Türk Lirası'nda Åžubat ayında görülen yüksek düzeydeki deÄŸer kaybının yarattığı enflasyonist etkilerin büyük bir kısmının ÅŸu ana kadar gerçekleÅŸmiÅŸ göründüğü, enflasyonda Mayıs ayında baÅŸlayan yavaÅŸlamanın, TÃœFE artışının yüzde 3 seviyesinde gerçekleÅŸmesi ile Haziran ayında da aynı seyri sürdürdüğü ifade ediliyor.Â

   Son olarak, yaÅŸanan yavaÅŸlamanın ve Türk Lirası'ndaki deÄŸer kaybının dış cari hesapta göze çarpan bir düzelmeye yol açtığı vurgulanıyor.Â

   Ä°leriye bakıldığında, devam eden uluslararası finansal destek ile birlikte, programda daha fazla ilerleme kaydedilmesinin, güvenin tekrar tesisini, faizlerin düşürülmesini ve ekonomik toparlanmanın kolaylaÅŸmasını saÄŸlayacağı belirtiliyor.Â

   26 Haziran 2001 tarihli mektupla güncellenen, 3 Mayıs 2001 tarihlimektubun halen 2001-2002 döneminde uygulanacak politikaları anlatan ana doküman olduÄŸu, bu mektup ile, çeÅŸitli alanlarda tekrar güncelleÅŸtirildiÄŸi kaydediliyor.Â

   IMF'den ve Dünya Bankası'ndan saÄŸlanan büyük çaplı mali desteÄŸin yeterli resmi finansman kaynağı konusunda güvence saÄŸladığı hatırlatılan mektupta, şöyle devam ediliyor:   Â

   ''Özel sektörün katılımına ilişkin olarak ise yabancı ticari bankalarla 12-13 Haziran 2001 tarihlerinde yapılan toplantıları müteakiben katılımcılara mektuplar yollanmış ve bankalardan, Türkiye'ye açtıkları kredilerin, program uygulandıkça 11 Aralık 2000 tarihindeki seviyesine yükseltilmesini teminen, Haziran ayı ortasındaki kredi seviyelerini korumaları yönünde taahhüt istenmiştir.

   Şimdiden bazı yanıtlar alınmış olup, kredi seviyelerini muhafaza etmekte güçlük çeken bankalar ile temaslarımız sürmektedir. Bu mektupta ifade edilen politika ve tedbirlerin programın amaçlarının gerçekleştirilmesi için yeterli olacağına inanıyoruz, ancak gerekli olduğu takdirde, programın yolunda ilerlemesini sağlamak amacıyla Fon'la düzenli istişare edilerek ilave tedbirler almaya hazır bulunmaktayız.''

Niyet mektubunda, ekonomik faaliyetlere iliÅŸkin öncü göstergelerin ve ihracata iliÅŸkin geliÅŸmelerin üçüncü çeyrekten itibaren üretimde bir toparlanma olacağını gösterdiÄŸi vurgulanıyor.  Â

   Mektupta, ekonomi politikalar ve program kapsamındaki ilerlemelerianlatmaya yönelik olarak büyük gayret sarf edildiÄŸi anlatılıyor.Â

   Son veriler ışığında 2001 yılı için makroekonomik projeksiyonlarınrevize edildiÄŸi vurgulanan mektupta, ilk çeyrekte üretimdeki düşüşün beklenenden fazla olmasına raÄŸmen, ekonomik faaliyetlere iliÅŸkin öncü göstergelerin ve ihracata iliÅŸkin geliÅŸmelerin üçüncü çeyrekten itibaren üretimde bir toparlanma olacağını gösterdiÄŸi kaydediliyor.Â

   Bugüne kadar ekonomik aktivitede görülen yavaşlamayı dikkate alarak, orijinal program tahminlerine göre 2001 yılının tümü için yüzde 3 olarak gerçekleşmesi beklenen reel GSMH'daki küçülmeyi, yüzde 5.5 olarak öngörülüyor.  
    
 ÂENFLASYON  
    
   Türk Lirası'nın ilk etaptaki deÄŸer kaybı sebebiyle enflasyonda yılın ikinci çeyreÄŸinde görülen artış orijinal tahminlerin çok az üzerinde gerçekleÅŸmiÅŸ olmasına raÄŸmen son dönemde enflasyonda yaÅŸanan düşüşün, 2001 yılının sonuna kadar aylık yüzde 2'lik enflasyon hedefinin  gerçekleÅŸtirilebilir olduÄŸunu gösterdiÄŸi vurgulanıyor.Â

   Mektuba göre, tüm yıl için, TÃœFE artışının (Aralık-Aralık) orijinal olarak tahmin edilen yüzde 52.5 oranına kıyasla yüzde 58 düzeyinde olması bekleniyor.Â

   Önümüzdeki oniki ayda (Haziran-Haziran) TÃœFE artış oranının yaklaşık yüzde 30-35 aralığına gerilemesi beklenirken, cari hesabın ise tüm yıl için 5 milyar ABD Dolarlık (GSMH'nın yüzde 3'ü) bir fazla vermesinin bekleniyor.  Â

MALÄ°YE POLÄ°TÄ°KASI
  
    
   Maliye politikasının beklenen seyri izlediÄŸi ifade edilen mektupta,  Mayıs ayı sonuna kadar konsolide kamu sektörü faiz dışı fazlasının, 2001 yılı GSMH'nın yüzde 3.4'ü seviyesine ulaÅŸarak, program hedefini GSMH'nın yüzde 1.7'si oranında aÅŸtığı kaydediliyor.Â

   Konsolide bütçeye iliÅŸkin olarak, faizdışı harcamaların Mayıs sonuiçin belirlenmiÅŸ olan üst limit içerisinde kaldığı ve Haziran sonu için kümülatif faiz dışı dengenin, program tahminlerinin GSMH'nın yüzde 0.2'si kadar üstünde gerçekleÅŸtiÄŸi kaydediliyor.Â

   Mektuba göre, politika uygulamaları açısından ise telefon hizmetlerine uygulanması önerilen KDV artışının iptalinin gelirlere olan etkisinin, yurtdışına çıkışlarda alınacak harçlar ve vadeli mevduat hesaplarından alınacak özel iÅŸlem vergisi ile telafi edilmesi bekleniyor.Â

   Daha yüksek enflasyonun, yılın ikinci yarısında GSMH'nın yüzde 0.2'si kadarlık bir ek gelir elde edilmesini saÄŸlayarak, daha düşük büyümenin gelirler üzerindeki olumsuz etkisini fazlasıyla telafi etmesi bekleniyor.Â

   Mektuba göre, her türlü durumda, yılın ilerleyen bölümünde bazı sapmaların ortaya çıkması halinde, faiz dışı fazla hedefine ulaşılmasının saÄŸlanması amacıyla ihtiyari faiz dışı harcamalar düşürülecek ve gerekli olduÄŸu takdirde gelir önlemleri alınacak.Â

   Faiz dışı harcamalarda yeni makroekonomik çerçeve ile tutarlı olanartışlar ve faiz dışı fazla hedefi, reel kamu harcamalarının ya orijinal seyrini korumasını, ya da krizin, krizden en fazla etkilenen kesim üzerindeki etkilerinin azaltılmasını hedefliyor.Â

   Faizdışı harcamalardaki bu artışın yaklaşık GSMH'nın yüzde 0.4'ü kadarlık kısmı, konsolide bütçede yansıtılacak olup, bu artış emekli ve memur maaÅŸlarının enflasyona endekslenmiÅŸ olmasından ve sosyal güvenlik kuruluÅŸlarına saÄŸlık harcamalarını reel olarak sabit tutabilmeleri amacıyla aktarılan ek kaynaklardan oluÅŸuyor.Â

   Konsolide kamu sektörü faiz dışı fazlasını daha da artırarak GSMH'nın yüzde 6.5'i seviyesinde gerçekleÅŸmesini saÄŸlamak amacıyla 2002 yılı kamu maliyesi stratejisi hazırlanıyor.Â

   Harcamalar önümüzdeki mali yılda kısılırken, yeni bir devlet ihalekanunu'nun uygulanması suretiyle kamu harcamalarının etkinliÄŸinde artış saÄŸlanması ümit ediliyor.Â

   Söz konusu kanunun, Dünya Bankası ve Avrupa BirliÄŸi ile istiÅŸare edilmesi akabinde, 15 Ekim 2001 tarihine kadar Meclis'e sunulması bekleniyor.Â

   Vergi tabanını genişletmenin yolları aranırken, vergi idareleri için sıkı performans standartları hazırlanarak, vergi alacaklarının tahsilatını sağlamaya yönelik çabalar yoğunlaştırılacak.    

KAMU BORÇLARI
  
    
   Mektupta, kamu borcunun sorunsuzca çevrilmesinin saÄŸlanması amacıyla, kamunun borçlanma ihtiyacını ve maliyetini düşürecek bir dizi adımlar atıldığı bildirilirken, kamu kesimi güçlü faiz dışı bütçepozisyonunu koruyacağı vurgulanıyor.Â

   Mektuba göre, söz konusu fazla, dış kaynakların da kullanımı ile birlikte, 2001 yılının kalan bölümünde Hazine'nin borçlanma ihtiyacının itfa miktarlarının oldukça altında kalmasını saÄŸlayacak.Â

   26 Temmuz tarihinde alınan kararların sıralandığı niyet mektubuna göre, sapmalar görüldüğü takdirde mali hedeflere ulaÅŸmak amacıyla ilave önlemler alınacak.Â

   Yeni Kamu Finansmanı ve Borç Yönetimi Kanun Tasarısı'nın Meclis'e sunulduÄŸu hatırlatılarak, bunun borç yönetiminin güçlendirilmesi için gerekli yasal çerçeveyi saÄŸlayacağı vurgulanıyor.Â

   Mektuba göre, yeni yasal çerçevenin 2001 yılı Kasım ayı sonuna kadar yürürlüğe girmesi bekleniyor.Â

   Türkiye'nin borç yükü, 2001 yılına iliÅŸkin daha muhafazakar büyümeve enflasyon varsayımları göz önüne alınarak, dönem başı faiz oranlarının geçmiÅŸ on yılın yüksek ortalamalarına yakın seviyelerde seyretmesi halinde bile sürdürülebilir durumunda bulunuyor.Â

   Programın uygulanmasında ilerlemeler saÄŸlanmaya devam edilmesinin,piyasa güvenini daha da kuvvetlendireceÄŸine ve faiz oranları ile diÄŸermakroekonomik deÄŸiÅŸkenlerin program hedeflerine yaklaÅŸmasına katkı saÄŸlayacağına inanılıyor.Â
Haberle ilgili daha fazlası:

BAKMADAN GEÇME!