Faizde orta yol % 67

Hazine, biri altı diğeri 14 ay olan yılın ilk iki ihalesini yaptı. 1.5 katrilyon lira hedefleyen Hazine toplam net 1.4 katrilyon lira borçlandı. Borçlanma faizi altı aylıkta yüzde 67.47, 14 aylıkta yüzde 64.99 oldu. İhaleye yabancılar da ilgi gösterdi ve iç borçlanmaya sıcak para döndü.

Hazine Müsteşarlığı, 2001'in sonuçları merakla beklenen ilk ihalelerini dün yaptı. Mevcut şartlar altında, gördüğü ilgi itibariyle başarılı olarak değerlendirilen ihalelerin altı aylık bono satışında yıllık bileşik faiz oranı yüzde 67.47 oldu. Aynı zamanda 2000'in sonunda yaşanan mali kriz nedeniyle IMF'den gelen destekler sonrasının ilk ihalesi olan bu borçlanmada ortaya çıkan faiz, piyasa açısından önemli bir gösterge oldu. Bankacılar yüzde 70'in biraz üzerinde bir faiz oranı beklerken, Hazine de faizin yüzde 60, hatta belki de altında olabileceği beklentisindeydi. İki gün önce gerçekleşen ‘‘Piyasa Yapıcıları Danışma Kurulu’’nda sağlanan yumuşama havasıyla yüzde 67.47'lik faiz oranı ‘‘piyasa ve Hazine arasındaki orta yol’’ olarak değerlendirildi.

Toplam 2 katrilyon 361 trilyon liralık teklifin geldiği altı aylık bono ihalesinde net 1 katrilyon 147 trilyon liralık satış yapıldı. 14 aylık tahvil ihalesindeyse gelen toplam talep 683 trilyon liraydı ve bu ihalede net 250 trilyonliralık satış, yüzde 64.99 yıllık bişelik faiz oranıyla gerçekleştirildi. Böylelikle Hazine net 1 katrilyon 398 trilyon lira iç borçlanmaya gitti.

HEDEFİ YAKALADI

Bu net iç borç miktarıyla Hazine, ihale öncesinde hedeflediği 1.5 katrilyon liralık borçlanmayı da yakalama başarısını gösterdi. Dünkü ihaleler vasıtasıyla bu yılın ilk iç borç geri ödemesini pazartesi günü yapacak olan Hazine, ödeme kolaylığı imkanını da yakaladı. Dün özellikle altı aylık bono ihalesine, Kasım krizi sırasında bono ve tahvil satışı yaparak Türkiye'yi terk eden yabancıların ilgi gösterdiği dikkat çekti. Bu şekilde yeniden Hazine ihaleleri yoluyla sıcak para girişi yaşanmaya başladı.

6 Ocak 2001'de yapılması gerektiği halde, 6 Ocak'ın cumartesi gününe denk gelmesiyle 8 Ocak 2001 Pazartesi günü yapılacak olan iç borç ödemesinde Hazine Müsteşarlığı 1 katrilyon 184 trilyon lirası ana para, 260 trilyon 500 milyar lirası da faiz olmak üzere toplam 1 katrilyon 444 trilyon 400 milyar lira ödeme gerçekleştirecek.

GECELİKLER YÜKSELDİ

Dün repo ve interbank piyasalarında gecelik faizler yükseldi. Önceki gün interbankta yüzde 57.65 olan ortalama gecelik faiz, dün yüzde 58.05'e çıktı. Önceki gün repo piyasasında yüzde 66.43 olan gecelik faizse dün yaklaşık 14 puanlık artışla yüzde 80.57 oldu.

Önceki gün yüzde 65.22 yıllık bileşik oranla kapanan 20 Haziran 2001 vadeli tahvil dün yüzde 65.04'den kapandı. Piyasanın ilgi gösterdiği tahviller arasında yer alan 21 Şubat 2001 vadeli tahvilde önceki gün yüzde 75.50 olan yıllık bileşik faiz oranı dün yüzde 73.90'a indi. Bankaların bu hafta başından itibaren başladığı dolar ve euro satışı dün azalarak devam etti. Bankalar Merkez Bankası'na dünkü işlemlerde net 279 milyon dolar ve 27 milyon euro sattılar. Böylece hafta başından bu yana bankaların Merkez Bankası'na sattığı döviz miktarı 2.6 milyar doları buldu.

BORSA 10 BİNDE TUTUNDU

Önceki gün yüzde 11.6 yükselerek, yeniden 10 bin puanın üzerine çıkan İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) dünkü Hazine ihalesinde ortay açıkan yüzde 67'lik faizi, beklentilerin üzerinde bulup kár satışlarına sahne oldu. Borsa dün özellikle ikinci seansta satış baskısıyla karşılaşıp yüzde 1.87 geriledi ve 10 bin 7 puandan kapandı. Piyasadaki 191 puanlık gerileme sırasında 324 trilyon 212 milyar lira oldu. İMKB, dünkü kapanışından sonra dört gün işlem yapılan yeni yılın ilk haftasında, haftalık bazda yüzde 5.7 değer kazandı.

Sıcak para 6 aylık ihaleye aktı

Dün yapılan ihalenin en önemli yansımalarından biri yabancı yatırımcıların ihaleye ilgi göstermesi oldu. Bankacıların verdiği bilgilere göre, Kasım krizi sırasında ellerindeki bono ve tahvilleri satıp, elde ettikleri TL'leri dolara çevirerek piyasalardan çekilen yabancılar yeniden iç borçlanma ihaleleri yoluyla Türkiye'ye dönmeye başladı. Yabancıların sevindirici ilgisine ilave olarak tercih edilen vadenin altı aylık vade olduğu da dikkat çekti. Yabancıların altı aylık vadeli bono ihalesine yoğun ilgi göstermesinin nedeni bankaların 14 aylık ihaleye fazla önem vermemelerinin nedeniyle aynı. Türkiye'nin uzun vadeli riski, yerli yatırımcılar kadar yabancılar tarafından da üstlenilmek istenilmiyor. Çünkü uygulanıyan para programı çerçevesinde temmuz ayında, kurların belirli bir kanalda kalmak kaydıyla serbest bırakılma dönemi Türkiye için riskli görülüyor.

Borçla ekonomi düzelmez

Sabancı Holding Yönetim Kurulu Başkanı Sakıp Sabancı, ‘‘Borçla ekonomi düzelmez’’ dedi. Ekonominin ancak yatırımlarla düzeleceğini belirten Sabancı, özelleştirme konusunda ise hükümeti ‘‘lakırdı yapmakla’’ suçladı. Berlin'de Deutsche Bank ile sergi protokolü imzalayan Sakıp Sabancı, Türk gazeteciler ile biraraya gelerek sohbet etti. Sabancı, ‘‘Bütün dünyada ortalama borçlanma 0.6'dır. Bizde ise hükümet bunun tam 10 katı bir borçlanma politikası izliyor. Bu borç sandalyesine neden oturuluyor anlamıyorum’’ diye konuştu.

Türkiye'nin yabancı sermayenin kıymetini bilmediğini de söyleyen Sabancı, bu konuda ‘‘Utanılacak bir yerde oturuyoruz’’ dedi.

İkinci kriz geliyor

Ankara Sanayi Odası (ASO) Başkanı Zafer Çağlayan: İhaleyle ortaya çıkan faiz oranları da bunu kanıtlamıştır. Bu ihaleyle işlem tamamlanmış, bankaların zararı telafi edilmiştir. Hazine milletin adına bu zararı ödedi. Bu tempoyla mart ayına kalmaz Türkiye, kasım ayında yaşadığından daha şiddetli bir krizle karşı karşıya kalabilir.

ATO: Ders alınmadı

Ankara Ticaret Odası (ATO) Başkanı Sinan Aygün:

Ekonominin durumu, ekonomi bürokratları ve akıl hocaları tarafından iyi süzülememiş, en kötüsü de yapılan hatalardan ders alınmamıştır. İp elden kaçtığı zaman günah keçisi aramak 2000’de de genel eğilim olarak devam etmiştir. Madem ki, enflasyonda sapma var, o halde asgari ücrete de, memur maaşlarına da bu rakam refah payı olarak yansıtılmalıdır.