Enflasyonun ilacı rekabet

Haftalık Ekonomist Dergisi'nin yaptığı bir araştırma, enflasyonun rekabet sayesinde frenlenebileceğini ortaya koydu. 1997 İkim sonu itibariyle enflasyon yüzde 93.2'yi bulurken, rekabetin yoğun olduğu dayanıklı tüketim malları sektöründe bazı ürünlerin fiyat artışları yüzde 60'ın bile altında gerçekleşti.

Üreticiler, rekabetin keskinleştiği sektörlerde mallarını satabilmek için fiyat artışlarını sınırlı tutuyor. Haftalık Ekonomist Dergisi'nin araştırmasına göre, rekabet nedeniyle beyaz eşya, konfeksiyon ve mobilya gibi sektörlerde fiyat artışlar enflasyonun altında seyrediyor. Bu sektörlerde arz talebi çoktan aştığı için, üreticiler mallarını satabilmek için kıyasıya yarışıyor. Arz fazlasını eritebilmek için ihracat kapıları zorlanırken, iç piyasada ayakta kalabilmek için de zamlar sınırlı tutuluyor.

Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE)'ye dahil 410 mal ve hizmetin, Ekim 1996-Ekim 1997 arasındaki fiyatları incelendiğinde bu saptama doğrulanıyor. Ekim ayı itibariyle son 12 aylık ödenmde TÜFE yüzde 93.2 oranında arttı. Elektronik eşya sektöründe fiyat artışları ise enflasyonun 35-40 puan gerisinde kaldı. Örneğin, 55 ekran renkli televizyonun fiyatı sadece 56.2 oranında arttı.

Bu yıl talep patlaması yaşanmasına rağmen beyaz eşya sektöründe de fiyat artışları, enflasyonu 10-12 puan kadar geriden takip etti. Pazarın yeni gözdesi bulaşık makinasındeki fiyat artışı yüzde 72.2'de kaldı. Çamaşır makinesi fiyatları ise yüzde 79.4 oranında arttı.

40 PUANLIK FARK

Son bir yılda mobilya ürünlerindeki fiyat artışları enflasyonu 20 puan geriden takip etti. Hatta bunlardan bazılarındaki fiyat artış oranı enflasyonun 40 puandan da fazla gerisine düştü. Örneğin, DEİ'nin ‘‘modern‘‘ olarak sınıfladığı oturma odası takımının fiyatı sadece yüzde 50.2 oranında artış gösterdi. Konfeksiyon ürünlerindeki fiyat artış oranları da enflasyonun 10-15 puan gerisinde kaldı.

REKABETİN ERDEMİ

Rekabet, aynı sektördeki üreticileri fiyat artışlarını sınırlıyor. Bu durum, enflasyonla mücadelede rekabetin yaygınlaştırılmasının bir araç olarak kullanılabileceğini düşündürüyor. Bu ay başında nihayet çalışmaya başlanan Rekabet Kurulu'na, hükümetin enflasyona karşı açtığı savaşta büyük iş düşüyor.