Enerji Bakanlığı Afşin A'yı kaybetti

Danıştay’ın aldığı karar çerçevesinde santralın 20 yıllığına ERG-Verbund Elektrik'e devredilmesi için görüşmeler başladı. Devrin yapılması ile alım ve fiyat garantisi verileceğinden kamu 4 milyar dolara maledeceği elektrik için 12 milyar dolar ödeyecek.

Santral için imtiyaz sözleşmesi bulunan ERG-Verbund Elektrik'in, kendisine santralı devretmeyen Enerji Bakanlığı’na karşı açtığı davada nihai karar verildi. Danıştay İdari Dava Daireleri Genel Kurulu, santralın devredilmesi yönündeki kararı onadı. Bu çerçevede, 1355 MW kurulu güce sahip Afşin A’nın, kömür sahası ile birlikte davacı şirkete devri için görüşmelerin başladığı bildirildi. Santral ile ilgili süreç şöyle gelişti:

ÇİLLER HÜKÜMETİ KARAR ALDI, ERSÜMER İMZALADI

3096 sayılı yasa kapsamında, 8 Aralık 1994’te, Tansu Çiller'in başbakanlığını yaptığı hükümet döneminde Bakanlar Kurulunca alınan bir kararla, Afşin Elbistan Termik Santralı’nın 20 yıllığına işletme hakkı devri yoluyla ERG-Verbund Elektrik'e devredilmesi öngörüldü. Bu karar çerçevesinde Enerji Bakanlığı ile ERG-Verbund Elektrik arasında imzalanan imtiyaz sözleşmesi, 15 Aralık 1999 tarihinde dönemin Enerji Bakanı Cumhur Ersümer'in onayıyla yürürlüğe girdi. Ancak daha sonraki süreçte, imtiyaz sözleşmesi kapsamında yapılacak devir işlemini kamu aleyhine bulan TEAŞ, sözleşmede yer alan 25 maddenin değiştirilmesini gündeme getirerek sözleşmeyi imzalamaktan kaçındı.

Bunun üzerine şirket Enerji Bakanlığı’na karşı dava açarak, imtiyaz sözleşmesi doğrultusunda devir sözleşmesinin imzalanmasını ve dolayısıyla santralin kendilerine devrini istedi. Danıştay 10'uncu Dairesi, 2004 yılında davayı sonuçlandırarak, Afşin-Elbistan A’nın işletme hakkı devri yoluyla 20 yıllığına ERG-Verbund Elektrik Üretim ve Ticaret A.Ş'ye devredilmesi gerektiğini kayıt altına aldı.

Son olarak, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, 3 Mayıs 2007 tarihli kararı ile devri öngören kararı onadı.

TEİAŞ ZAMANINDA İTİRAZ ETMEYİP, SAĞLIK RAPORU SUNDU

Kararda, imtiyaz sözleşmesi çerçevesinde Bakanlığın devir sözleşmesi imzalamak zorunda olduğu belirtilerek, temyiz istemi reddedildi ve Danıştay 10’uncu Dairesi’nin devir sözleşmesi imzalanması yönündeki Bakanlık aleyhine olan kararı onandı.

TEAŞ’ın yerini alan Elektrik Üretim Anonim Şirketi (EÜAŞ), Türkiye Elektrik Ticaret ve Taahhüt Anonim Şirketi (TETAŞ) ve Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketi (TEİAŞ) davalı idareler olarak yer aldılar. Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’nun aldığı kararda, TEİAŞ’ın Bakanlık aleyhine olan karara, süresi içinde itiraz etmediği, süre geçtikten sonra da TEİAŞ avukatının sağlık raporu sunduğu ortaya çıktı. Danıştay kararlarının 30 gün içinde temyiz edilmesi gerektiği belirtilen kararda, daire kararının TEİAŞ’a 13 Eylül 2004’te tebliğ edildiği, TEİAŞ’ın ise 15 Ekim 2004 tarihinde temyiz talebinde bulunduğu bildirildi.

Bu nedenle temyiz istemini inceleme olanağı bulunmadığı vurgulanan 3 Mayıs 2007 tarihli Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu kararında, TEİAŞ’ın avukatının 13 ve 14 Ekim 2004 tarihleri için sağlık raporu sunduğu açıklandı. Kararda, “Temyize konu kararın sağlık sorunlarının ortaya çıkmasından önce tebliğ edilmiş olması, vekaletname kapsamında başka avukatların da temyiz dilekçesi verebilecek durumda olması ve idari yargıda sürenin kamu düzenine ilişkin olması karşısında itibar edilmemiştir” denildi. Bu nedenle TEİAŞ’ın başvurusunun süre yönünden reddi oybirliği, EÜAŞ ve TETAŞ’ın temyiz istemlerinin reddi kararı ise oyçokluğu ile alındı.


KAMU FAZLADAN 8 MİLYAR DOLAR ÖDEYECEK

İdari Dava Daireleri Kurulu’nun karara katılmayan üyelerinin karşı oy yazısında ise, Enerji Bakanlığı’nın santralın devredilmesi halinde oluşacak kamu zararına ilişkin hesabına yer verildi. Buna göre Bakanlık 20 yılda santralde üreteceği elektriği 4 milyar 56 milyon dolara maledecek.

Santralin devredilmesi halinde ise, yüksek yatırım tutarlarının tarifeye yansıtılması, alım ve fiyat garantileri nedeniyle 20 yıllık üretim maliyeti 12 milyar 75 milyon dolar olacak. Bu nedenle devir halinde kamu, davacı şirkete 8 milyar 18 milyon dolar fazladan para ödeyecek. Karşı oyda ayrıca, Afşin A’nın devrinin kömür sahası da birlikte verildiğinden Afşin B’yi de etkileyeceği ifade edildi.

BAKANLIK İLE ŞİRKETİN DEVİR MÜZAKERELERİ BAŞLADI

EÜAŞ Genel Müdürü Sefer Bütün yargı kararının uygulanması çerçevesinde şirket ile devir sözleşmesi imzalama görüşmelerinin başladığını söyledi. Sözleşme taslaklarının oluşturulduğunu, karşılıklı olarak pazarlıkların sürdüğünü belirten Bütün, eski duruma göre değişen şartlar bulunduğunu, bunlar konusunda uzlaşma sağlanmaya çalışıldığını kaydetti.

Uzlaşma sağlanıp devir sözleşmesi imzalandıktan sonra devir kurulu oluşturulması, fizibilitenin yenilenmesi gibi işlemlerin yapılması gerektiğini vurgulayan Bütün, santralin şirkete devredilmesi için devir sözleşmesi ile TETAŞ tarafından imzalanacak Enerji Satış Anlaşması’nın birlikte devreye girmesi gerektiğini ifade etti.