Ekonomide iyi sinyaller

Üçlü koalisyon hükümeti ile siyasi gerginlikten kurtulan Türkiye, Refahyol hükümetinin siyasi ve ekonomik tahribatını onarmaya başladı. 3.5 ay gibi kısa bir sürede dış dünyada yeniden ‘‘batılı’’ kimliğini kazanmaya başlayan Türkiye, uluslararası piyasalarda tahvilleri kapışılan bir ekonomi haline geldi.

Hükümetin ekonomi bürokrasisinde yaptığı atamalar piyasalar tarafından olumlu karşılanırken, bürokratların piyasalarda istikrarı, şeffaflığı ve dolayısıyla haksız kazancı önlemeye dönük aldığı tedbirler, ilk olumlu gelişmeler oldu.

Hükümetin tercihini ‘‘ekonomide istikrarı sağlamak’’ yönünde yapması ve bu tercihe göre hazırladığı 1998 yılı bütçe ve programını bu yıl erken açıklaması memnuniyet yaratırken, 1998 yılı hesaplarının 3 yıllık bir orta vadeli program dahilinde ele alınması ve 2000 yılı sonunda enflasyonun yüzde 3 olarak hedeflenmesi, piyasada olumlu tepkiler yarattı.

KARA PARA LEKESİ

‘‘Kara para aklayan ülke’’ suçlamalarına hedef olan Türkiye, yeni hükümetin aldığı önlemlerle, bu lekeden kurtuldu. ‘‘Alınan önlemler yeterli’’ mesajı veren OECD, kara para konusunda yapacağı denetlemeden vazgeçtiğini açıkladı. IMF ile yeni bir stand-by anlaşması ihtimalinin belirmesi de bu olumlu havayı körükledi. Hazine, ilk defa uluslararası piyasalarda 10 yıl vadeli 500 milyon dolarlık tahvil sattı. Bu tahvillere gelen yüksek talepden cesaretlenen Hazine'nin 750 milyon markla başladığı ikinci Eurobond tahvil satışında miktar 1.5 milyar marka ulaştı.

FAİZLER DÜŞÜYOR

1998 yılsonu enflasyon hedefinin yüzde 50 olarak açıklanması ile faizlerin daha da aşağı düşme beklentisi oluştu. Refahyol döneminde yıllık bileşik yüzde 130'lara çıkan bono faizleri, yüzde 97 seviyesine geriledi.

Yaşanan olumlu gelişmelerle birlikte ‘‘bekleyişler’’ de olumluya döndü. İstanbul Menkul Kıymetler Borsası'nda (İMKB) rekor üstüne rekor yaşanmaya başladı.

TURİZM VE DÖVİZ

Türkiye'ye eylül ayı sonuna kadar gelen turist sayısı 7 milyon 785 bine ulaştı. Yılın ilk 9 ayında Türkiye'yi ziyaret eden turist sayısında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 13.55 oranında artış oldu. Böylece, yıl sonu için hedeflenen 10 milyar dolarlık turizm geliri ve 10 milyon turist rakamına yaklaşıldı. Merkez Bankası'nın döviz rezervi de 21 milyar 144 milyon dolar ile tarihinin en yüksek noktasına ulaştı.

İşte büyük yatırımlar

HÜKÜMET, bir yandan ekonomide olumlu bekleyişler yaratıp finansman açısından kendisini rahatlatmaya çalışırken, öte yandan da yeniden büyük altyapı yatırımlarına başlıyor. Toplam hacmi yaklaşık 10 milyar dolar olan bu projelerden bazıları şunlar:

İzmit Körfez Geçişi:

Bugünün fiyatlarıyla 320 trilyon lirayı bulan İzmit Körfez geçişi projesinin sözleşmesi, dün Başbakan Mesut Yılmaz'ın katıldığı bir törenle imzalandı.

Karadeniz Sahil Yolu:

Karadeniz Sahil yolu üzerindeki Samsun'dan Hopa'ya kadar olan güzergahın ihalesi de geçtiğimiz günlerde tamamlandı. 856 milyon dolarlık ihalede Bakanlık, ihaleye katılan müteahhitlerden, toplam 150 milyon dolarlık indirim sağladı.

Enerji İhaleleri:

Yap-işlet modeline göre yaptırılacak termik santral ihaleleri sonuçlanma aşamasına geldi. TEAŞ, beş aydır sürdürdüğü değerlendirmelerini bir rapor olarak Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Cumhur Ersümer'e sundu. Santraller, Aliağa, Gebze, İskenderun, Adapazarı ve Ankara'da kurulacak. Projelerin bugünün fiyatlarıyla toplam bedeli 700 trilyon lirayı geçiyor.

Boğaz'a tüp geçit:

Hükümet, İstanbul'un ulaşım sorunu için radikal bir çözüm olan 1 milyar 250 milyon dolarlık tüp geçit projesini prensip olarak benimsedi ve tartışmaya açtı. Proje onaylanırsa, 1998 yılında ihalesi gerçekleştirilecek.

Karadeniz Boru Hattı:

Türkiye, Rusya'dan, yılda 16 milyar metreküp doğalgaz alabileceği dev bir anlaşmaya, bu ay sonunda imza atacak. Başbakan Mesut Yılmaz, Karadeniz Boru Hattı (Blue Stream) projesinin çerçeve anlaşmasını, geçen ay imzaladı. 1.5 milyar dolar tutarındaki proje, Soçi-Samsun arasında denizin altında, 385 kilometre uzunluğunda, birbirine paralel ve herbiri 8 milyar metreküp taşıma kapasiteli iki hattın yapımını öngörüyor. Anlaşma imzalanırsa ilk hat iki yıl içinde, ikincisi ise 2003 yılına kadar inşa edilecek.

Dış Hatlar Terminali:

Atatürk Hava Limanı'nın yeni Dış Hatlar Terminal Binası'nın inşaatına başlanıyor. Yetersiz hale gelen Atatürk Havalimanı'nın çehresini değiştirecek olan yeni terminal binası 30 ayda tamamlanacak ve 306 milyon dolara malolacak. ANKARA