Borsa, 32 trilyonluk bağışı şimdi tartışıyor

İMKB Başkanı Tuncay Artun, ani vefatıyla sevenlerini üzdü. Arkasında 8 yıllık temel eğitime dönük önemli bir destek mirası bıraktı. Ancak, Borsa çevrelerinde şimdi sessiz ve derinden bir yandan boşalan koltuğa kimin oturacağı, diğer yandan da 32 trilyonluk destek tartışması başladı.

İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) Başkanı Tuncay Artun'un vefatından bir hafta kadar önce imza attığı ‘‘Eğitime 32 trilyon liralık destek'' olayı, piyasada henüz yüksek sesle olmasa da, tartışılmaya başlandı. Bu tartışmanın kaynağında, ‘‘Borsa'nın bağış öncesi 300 milyon doları bulan'' parası yatıyor.

Kimileri, ‘‘Bu iş, siyasilerin gözünü Borsa'nın kasasına çevirdi. Artık Borsa kendi başına önemli etkinlikler yapamaz'' diyor. Kimileri de, ‘‘Zaten ya Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), ya da Devlet Bakanı Güneş Taner Borsa'nın parasının Hazine'ye aktarılmasını isteyecekti, rahmetli Tuncay Artun ve ekibi erken davranıp, paranın adresini kendileri belirlediler'' görüşünü savunuyor.

Siyasilerin gözünün İMKB'de birikebilecek kaynağın büyüklüğüne dikildiğinin en önemli göstergesi, önceki gün TBMM'den geçen 8 Yıllık Temel Eğitim Kanunu oldu. Bu Kanun'un geçici maddelerinden biri, 2000 yılına kadar İMKB ve SPK gelirlerinden belirli bir bölümünün 8 Yıllık Temel Eğitime katkı olarak aktarılmasını öngörüyor.

BEKLETİLEN KARAR

SPK, bundan sekiz ay kadar önce Borsa'daki söylentilerin bir bölümünü doğrulayan bir hazırlık yapmış. SPK, yılbaşında hem kendi gelirleriyle, hem de İMKB gelirleriyle ilgili bir yönetmelik hazırlamış. Bu yönetmelik, her iki kurumun da kendi bütçe giderleri çıkarıldıktan sonra, birikebilecek paranın Hazine'ye aktarılmasını öngörüyormuş.

Ancak, o günlerde SPK Başkanı Ali İhsan Karacan ile Tuncay Artun arasındaki tartışmalar alevlenince, Kurul'dan geçen karar, Karacan tarafından rafa kaldırılmış. Karacan, ‘‘Kavga yüzünden bir de Borsa'nın parasına el koyuyor'' pozisyonuna düşmemek için, bu kararı bekletmeyi tercih etmiş.

KÖTÜ MÜ YAPTIK?

Borsa gelirlerinden 8 Yıllık Temel Eğitim'e katkı payı aktarılmasının kanunda yer alması ve yapılan tartışmalar konusunda bir İMKB yöneticisi şu serzenişte bulunuyor:

‘‘Borsa, özerk yapıda da olsa sonuçta devletin bir kurumu. Dikkat edin, birçok devlet kuruluşu zarar ediyor. Biz ne yapmışız, mümkün olduğunca Borsa gelirlerini gözümüz gibi korumuş, belirli bir büyüklüğe ulaştırmışız. Bugüne kadar biriken parayı 300 milyon doların çok altında göstermek bizim için kolaydı. Ama bunu yapmadık. İstedik ki, aracı kurumların, bankaların, hele de tasarruf sahiplerinin işlemleriyle biriken bu para, Türkiye'nin eksikliğini duyduğu alanlarda değerlendirilsin. Bunu da gerçekleştirmişiz. 200 milyon doları, yani bağışın açıklandığı günki kurlarla 32 trilyon lirayı Doğu ve Güneydoğu bölgelerimizdeki 196 okula aktarmayı taahhüt etmişiz. Üstelik bunu doğrudan bağış halinde değil, peyder pey, adresine ulaşacak şekilde düşünmüşüz. Şimdi dönüp Borsa'nın kasasına göz dikmek doğru değil.''

ADRESİ DOĞRU

Borsa'da 300 milyon dolar gibi bir kaynağın birikebilmesi, bunun 200 milyon dolarlık bölümünün 8 yıllık eğitime katkı olarak aktarılması olayı bu çevrede daha çok tartışılacağa benziyor.

Nitekim, rahmetli Artun'un Başbakan Mesut Yılmaz ve Yardımcısı Bülent Ecevit'in huzurunda eğitime destek açıklamasını yaptığı gün gazetemize gelen bazı telefonlar bunun ilk işaretini vermişti. Bir aracı kurum sahibi gazetemizi arayıp, ‘‘Bizim paramızla hava atıyorlar'' demişti. Ancak, bağış olayından bir hafta sonra Artun vefat edince, hem bu aracı kurum sahibi, hem de onun gibi düşünenler, fazla seslerini yükseltememişti.

SPK çevrelerinde, Borsa'nın 32 trilyonluk eğitime destek çıkışıyla ilgili hakim olan görüş ise, ‘‘Devletin parası devlete bağışlanır mı?'' sorusu sorularak dile getiriliyor.

Belki bu soru doğru, ama belli ki Tuncay Artun ve ekibi, Borsa'da gözleri gibi korudukları bu tasarrufun devletin yama tutmayan bütçesi içinde kaybolmasını istemedi.

Öyle ya, 32 trilyon lira, Hazine'nin trilyonlarca liralık maaş ödemeleri veya borç ödemeleri karşısında bir anlam bulabilir miydi?

Artun ve ekibinin attığı adımla, 32 trilyon lira hiç olmazsa doğru bir adrese gitti.