BDDK, batık Karamehmet'i ‘en itibarlı faiz’le kurtarıyor

BaÅŸkan Engin Akçakoca'nın yaptığı açıklamalar, BDDK'nın batık banka patronu Mehmet Emin Karamehmet'i ‘en itibarlı faiz’ uygulayarak kurtardığını ortaya koydu. BDDK, Karamehmet'ten 5.2 milyar dolar borcunu libor artı yüzde yarım faizle alacak. Bu oran, ‘‘en itibarlı’’ kurumlara uygulanıyor.BANKACILIK Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK) BaÅŸkanı Engin Akçakoca, Türkiye'nin tarihi boyunca gördüğü en büyük kurtarma operasyonuna konu olan Çukurova Grubu'na ‘Libor artı yüzde 0.5’ faiz uygulanacağını açıkladı. ‘Libor artı yüzde 0.5’ faiz üzerinden düzenlenen kurtarma operasyonu finans çevrelerinde ‘en itibarlı faiz’ olarak tanımlanan, ‘en güçlü’, ‘borcunu kolay, sorun çıkarmadan ödeyecek’ türden firmalara verilen faizler sınıfında deÄŸerlendirildi. ÖrneÄŸin, ocak ve ÅŸubat aylarında uluslararası piyasalardan borçlanan Türkiye'nin Hazine MüsteÅŸarlığı, çıktığı üç satışın ikisinde yaklaşık yüzde 10.5, birinde ise yüzde 11.2'den borçlandı.DiÄŸer taraftan, Türk bankaları arasında, uluslararası finans kuruluÅŸlarından en yüksek derecelendirme notlarını alan, farklı ifadeyle Türkiye'nin en güçlü bankaları, yine uluslararası piyasalardan ‘Libor artı yüzde 1’ ile ‘Libor artı yüzde 2’ arasında borçlanabilir durumda bulunuyor.ALIÅž % 11, SATIÅž % 3.5Bu durumda, Hazine MüsteÅŸarlığı bir anlamda yüzde 11'den topladığı borçları, ÅŸu sıralarda Libor yüzde 3 kabul edildiÄŸinde, Karamehmet'e yüzde 3.5'ten vermiÅŸ olacak. Bu durumda da Türk halkının cebinden, her 100 milyon dolar için kaba bir hesapla fazladan 7.5 milyon dolar çıkacak.Bu rakam yine kabaca 5.2 milyar dolar üzerinden hesaplandığında Türk halkının kaybı 375 milyon dolar olacak. BDDK'nın, Çukurova'yı 15 yıla yayılan bir vadeyle kurtardığı düşünülürse, Türk halkının bu süre içinde kaybı rahatlıkla ‘‘2-3 milyar doları’’ bulabilecek.BDDK'nın, ‘bir kriz önledik’ havasında açıkladığı anlaÅŸmada, ‘itibarlı faiz oranı’ kadar, Pamukbank'taki Turkcell hisselerinin yeniden Mehmet Emin Karamehmet'e satışı da dikkat çekti.BDDK, Çukurova Grubu ile yaptığı anlaÅŸmada, Pamukbank'taki Turkcell hisselerini, 30 Ocak 2003'den önceki bir aylık sürede, borsadaki deÄŸer ortalamasından Çukurova'ya satacak. Böylece Mehmet Emin Karamehmet, Turkcell hisselerini yaklaşık 10 bin liradan geri alacak.Turkcell'in halka arzı sırasında oluÅŸan piyasa deÄŸerinin 17 milyar doların üzerine çıktığı ve ÅŸu sıralardaki borsa deÄŸerinden piyasa deÄŸeri 3.3 milyar dolar düzeyinde olduÄŸu hatırlandığında, Karamehmet'in Turkcell'in yüzde 9'unu, yaklaşık 5 defa daha düşük fiyattan yeniden elde edecek. Bu durumda da ‘kamu çıkarlarının gözetildiÄŸi’ BDDK-Çukurova anlaÅŸmasında, halka arz fiyatına kıyasla kamu yaklaşık 1.4 milyar dolar daha kaybetmiÅŸ oldu.Faiz ve Turkcell'in Karamehmet'e borsa deÄŸerinden satışı birlikte ele alındığında, ‘kamu çıkarı düşünülmüş’ anlaÅŸmada rahatlıkla kamunun 4 milyar dolar zarar ettiÄŸi de bu ÅŸekilde görüldü.Çukurova ile ‘Yaklaşım’ da sürüyorBDDK ile Çukuruva Grubu arasındaki protokolün devreye girmesiyle birlikte Yapı Kredi Bankası'nın Çukurova Grubu için planladığı 2.3 milyar dolarlık Ä°stanbul Yaklaşımı planı da kesinleÅŸmiÅŸ oldu. Buna göre, Çukurova Grubu Yapı Kredi'ye olan borcunu yine düşük faizden üç yılı sadece faiz ödemeli 9 yılda ödeme ÅŸansını yakaladı.Pamukbank'tan 264 milyon dolar Turkcell kredisiBDDK- Çukurova Grubu arasındaki protokolde Turkcell hisseleriyle ilgili ÅŸu ayrıntılar yer alıyor:Pamukbank'a el konulmadan önce Çukurova Grubu'nun Turkcell'deki payı yüzde 42.5 düzeyindeydi. Bunların yüzde 11.3'ü Yapı Kredi'nin, yüzde 8.4'ü de Pamukbank'ın elinde bulunuyor. Kalan yüzde 22.7'nin yüzde 16.7'si de Pamukbank'a el konulması sonrasında Yapı Kredi'de rehinde tutuluyor.Pamukbank'taki yüzde 8.4'ü bulan Turkcell hisseleri için Çukurova'nın bu bankadaki borcuna 264 milyon 306 bin dolar daha eklendi. Ancak, Çukurova Grubu Turkcell'den doÄŸan yeni borcun 214.3 milyon dolarını 2006 yılı bayına kadar, 50 milyon dolarını da 2008 yılı başına kadar ödeyecek.Çukurova Grubu isterse önümüzdeki iki yıl içinde bedelini ödeyerek Yapı Kredi'nin elinde bulunan yüzde 11.3 oranındaki Turkcell hissesini de alabilecek. Alması halinde TMSF bu hisseleri de rehin kapsamına katacak. Bu hisselerin fiyatı da yine Borsa'daki son 30 günlük ortalama dikkate alınarak belirlenecek. Pamukbank'taki bazı küçük iÅŸtirakler de 25 milyon dolar daha borçlandırılarak Çukurova Grubu'na aktarıldı.Yapı Kredi'de süre kısaldı ‘tarafsız yönetim’ geliyorTasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF), Pamukbank ve iÅŸtiraklerinin aktifinde bulunan Yapı Kredi Bankası hisselerini devralacak. Böylece Pamukbank'taki yüzde 13'lük Yapı Kredi hissesi Fon'a geçmiÅŸ olacak.Çukurova Grubu'ndaki yüzde 58, Fon'a geçen yüzde 13 Yapı Kredi hissesi önümüzdeki iki yıl içinde Çukurova Grubu tarafından elden çıkarılacak. Bu süre içinde satılamazsa, BDDK devreye girerek bir yıllık yeni süre içerisinde satışın gerçekleÅŸmesini saÄŸlayacak.BDDK BaÅŸkanı Engin Akçakoca, Yapı Kredi'nin satış sürecini açıklarken, ‘‘Daha önce 3 artı 1 yıllık bir süreç düşünmüştük. Åžimdi bu 2 artı 1 yıla inmiÅŸ oldu’’ dedi.2 yıl artı bir yıllık sürecin sonunda Yapı Kredi'deki Çukurova Grubu hisselerinin oranı yüzde 10'un altına inmiÅŸ olacak. (Karamehmet banka batırmış olduÄŸu için Bankalar Kanunu bunu zorunlu tutuyor.)Çukurova Grubu'na ait Yapı Kredi hisseleri, Grubun TMSF'ye olan borçlarına karşılık rehnedildi. Rehin, rüçhan hakkı kullanımı veya bedelsiz edinilen hisseleri de kapsıyor.Yapı Kredi'nin sermaye yeterlilik rasyosunun yüzde 10'un altına inmemesine özen gösterilecek. Çukurova Grubu bu amaca yönelik sermaye artıramazsa, TMSF sermaye artırımına gidecek. Karşılığında bankadaki Çukurova hissesi azalacak.Çukurova Grubu, Yapı Kredi hisselerini satış sürecinde kár dağıtılmayacak veya dağıtılsa da Çukurova payı banka bünyesinde bırakılacak.Yapı Kredi Bankası'nın saÄŸlıklı bir mali bünye içerisinde faaliyetlerini sürdürmesi için yeni yönetim ilkeleri belirlendi. Yönetim, Yapı Kredi'nin iÅŸletme ve hisse deÄŸerinin yükselmesini amaç edinecek.Yapı Kredi'nin yönetim kurulu üyeleri, itibarlı bir danışmanlık ÅŸirketinin belirleyeceÄŸi adaylar arasından TMSF tarafından seçilecek.2'si Çukurova Grubu'ndan, 2'si TMSF'den olmak üzere 4 kiÅŸilik bir ‘‘Ortaklık Yönlendirme Kurulu’’ kurulacak. Bu kurul, Yapı Kredi ve iÅŸtirakleri için sinerji üretecek.Libor artarsa Çukurova daha fazla faiz öderBDDK BaÅŸkanı Engin Akçakoca, bir soru üzerine Çukurova Grubu'nun 15 yılda ödeyeceÄŸi borçlarının faizi konusunda ÅŸunları söyledi: ‘‘Faiz oranı libora baÄŸlı. Libor arttıkça artacak, düştükçe düşecektir. Liborun üzerine eklediÄŸimiz oran yüzde yarımdır. Uluslararası standartlara göre, bu vade ve bu borç meblağı için normaldir. Fonlama olmadığı sürece kamuya ek maliyet söz konusu deÄŸildir. Faiz oranı esnek olduÄŸu sürece de faizin düşük olduÄŸunu söylemek mümkün deÄŸil.’’İki taksit üstüste ödenmezse sonu gelirBDDK ile Çukurova Grubu arasındaki protokole göre, Çukurova Grubu'nun vadesinde ödemediÄŸi taksitler için Libor artı yüzde 4 cezai faiz uygulanacak. Bu taksitler için 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkında Kanun hükümleri devrede olacak. Ãœstüste iki taksit ödenmezse, protokol geçersiz sayılacak. Borcun tamamı, yani ÅŸu anda 5.2 milyar dolar olarak görünen borç amme alacağı olarak takip edilecek. BDDK ve TMSF bu durumda Çukurova Grubu'nun tüm varlıklarına el koyabilecek.BDDK-Çukurova anlaÅŸmasında hangi ayrıntılar varBDDK BaÅŸkanı Engin Akçakoca'nın, ‘‘Öğleden sonra internetteki sayfamızda bulabilirsiniz’’ dedi Çukurova Grubu ile imzalanan protokolün ayrıntıları akÅŸam saat 21.00'den sonra açıklandı. Dikkati çeken bazı maddeler şöyle:Çukurova Grubu, Pamukbank'la ilgili iptal davalarından vazgeçti. Yine de yürüyen davalardan herhangi bir ÅŸekilde iptal kararı çıkarsa, Çukurova Grubu bundan doÄŸacak maliyeti karşılayacak. BDDK ve TMSF bu yüzden tazminat ödemek zorunda kalırsa, bunları da Çukurova Grubu karşılayacak.Çukurova Grubu, imzalanan sözleÅŸmeden dolayı herhangi bir zarar ve tazminat iddiasında ve talebinde bulunmayacak.Çukurova Grubu'nun Pamukbank'tan doÄŸan borcu Turkcell hisselerinin devriyle doÄŸan borç hariç, 2 milyar 737 milyon doları aşıyor.Çukurova Grubu, Pamukbank'tan doÄŸan borcunu ilk 3 yılı ana para ödemesiz toplam 15 yılda ödeyecek. Ana para ödemeleri üç yıllık ödemesiz dönemi takiben yılda bir yapılacak. Borca, altı aylık Libor'a 0.5 spread eklenerek altı ayda bir tahsil edilecek. Ä°lk üç yılın faiz dönemleri için hesaplanan faizin yüzde 50'si ödenecek, kalanı anaparaya eklenecek.Çukurova Grubu, Yapı Kredi bünyesindeki Fintur Technologies BV hisselerini, Digital Platform Hizmetleri A.Åž.'deki hisselerin tamamını devir tarihindeki net defter deÄŸerleri üzerinden nakden veya Genel Sigorta A.Åž. veya Banque de Commerce et de Placements S.A. hisselerinin defter deÄŸeri üzerinden takas ederek sözleÅŸme tarihini izleyen bir yıl içinde satın alabilecek. Bu hisseler için rehin gündeme gelecek.Çukurova'nın tüm varlıkları rehinBDDK ile Çukurova Grubu arasında varılan anlaÅŸmaya göre, Çukurova Grubu'nun baÅŸta Turkcell olmak üzere tüm varlıkları borç ödemesi tamamlanıncaya kadar rehinde tutulacak.Çukurova Grubu'nun hisseleri rehinde tutulacak ÅŸirketleri arasında BMC, Genel Denizcilik, Baytur Ä°nÅŸaat, Çukurova Sanayi (bazı tekstil iÅŸletmeleri var) gibi ÅŸirketler yer alıyor. Elbette bunların en önemlisini Turkcell oluÅŸturuyor.Çukurova Grubu, ÅŸirketleri grup dışındaki üçüncü kiÅŸilere satılırsa, satış tutarının asgari yüzde 55'i Yapı Kredi ve TMSF'ye borçların ödenmesinde kullanılacak. TMSF'ye rehinli varlıkların satışında paranın tamamı Fon'a kalacak.Borsa ‘kurtarma’ya oynadıÇukurova Grubu ile Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) arasında imzalanan, faiziyle birlikte 6.2 milyar dolarlık ve 15 yıllık ‘kurtarma anlaÅŸması’, piyasalarda olumlu algılandı. Ä°stanbul Menkul Kıymetler Borsası (Ä°MKB), haftaya, cuma gününe göre 90 puanlık artışla baÅŸladı ve Ä°MKB-100 Endeksi 11.122 puandan kapandı. Ä°MKB-100 Endeksi'nin yüzde 0.81 yükseldiÄŸi dünkü seanslarda toplam iÅŸlem hacmi 340 trilyon lirada kaldı. Borsadaki yükseliÅŸin yanısıra döviz kurlarında da düşüş gerçekleÅŸti. Merkez Bankası dolar satış kuru yaklaşık 6 bin liralık gerilemeyle 1 milyon 637 bin liraya indi. Ä°stanbul serbest piyasasında ise doların satış deÄŸeri cumartesi günü kapanışına göre 11 binlira gerileyip 1 milyon 637 bin liraya indi.Â