Bankalarda Euro dönemi

Güncelleme Tarihi:

Bankalarda Euro dönemi
Oluşturulma Tarihi: Kasım 26, 2001 12:35

Tedavüldeki 90 milyar markın yüzde 30'luk bölümünün bulunduğu tahmih edilen Türkiye'de, Euro'ya dönüşüm esnasında yastık altında ekonomiye kazandırılacak paranın 2-4 milyar mark olması bekleniyor.

Avrupa Para Birliği`ne üye 12 ülkede 1 Ocak 2002 tarihinde Euro`nun tedavüle girecek olması, Türk bankalarında Euro`ya dönüşüm hazırlıklarını hızlandırdı.

Birçok banka Euro`ya dönüşüm hazırlıklarını tamamlarken, açılan yabancı para hesapları içinde Euro`nun payı, bazı bankalarda yüzde 100 arttı.

Euro`ya dönüşüm yastık altındaki dövizin bankacılık sistemine girmesi açısından bir fırsat olarak görülüyor.

Tedavüldeki 90 milyar markın yüzde 30`luk bölümünün bulunduğu tahmin edilen Türkiye`de, 27 milyar mark tutarındaki dönüşümün yanı sıra, dönüşüm esnasında ekonomiye yastık altından kazandırılacak paranın 2-4 milyar mark olması bekleniyor.

MASRAF VE KOMİSYONLAR

Euro efektif ihtiyacını Merkez Bankası, diğer efektif ithalatı yapan bankalar ya da yabancı bankalardan direk karşılamayı planlayan bankalar, müşterilerin 12 döviz cinsinden hesaplarını müşterilerin farklı talimatı olmadığı takdirde 31 Aralık 2001 tarihinde otomatik olarak Euro`ya dönüştürecekler.

Hesap sahipleri, 1 Ocak 2002 tarihinden itibaren masraf ve komisyon ödemeden hesaplarından Euro banknot çekebilecekler.

Bankaların 1 Ocak 2002 tarihinden sonra uygulayacakları masraf ve komisyonlar, halihazırda belli olmayıp daha sonra duyurulacak.

VAKIFBANK

Euro`ya dönüşüm konusunda çalışmalarını tamamlayan Vakıfbank, 14 Aralık 2001 tarihine kadar bankaya 12 döviz cinsinden efektif getirerek vadesiz Euro hesabı açtıran ve 2 Ocak 2002 tarihinden sonra Euro efektif talep edecek müşterilerden masraf ve komisyon almayacak.

1 Ocak 2002 tarihinden sonra Vakıfbank`a 12 döviz cinsinden efektif getirerek, Euro efektif veya dövize dönüştürmek isteyen müşterilerden masraf talep edilecek. Ancak bu durumda da dövizini Vakıfbank`da açtıracağı en az 20 gün süreli vadesiz ya da en az 3 ay süreli vadeli Euro döviz tevdiat hesabı açtırarak sisteme katkı sağlayan müşterilerden yine masraf talep edilmeyecek.

Euro efektif ihtiyacını Merkez Bankası, diğer efektif ithalatı yapan bankalardan ya da yabancı bankalardan doğrudan karşılamayı planlayan Vakıfbank, Euro efektif elde etme maliyetini, 12 döviz cinsinin teslim maliyetini ve plasman maliyet-getirisini bir arada hesaplayarak, sözkonusu yüksek maliyetin bir kısmını müşterilere yansıtacak.

Vakıfbank`ın Euro cinsinden döviz tevdiat hesabının toplam döviz tevdiat hesabı içindeki payı, yüzde 5-6 seviyelerinde ve bu oran artış gösteriyor.

İŞ BANKASI

İş Bankası da, Euro ile igili tüm hazırlıklarını şimdiden tamamladı. İş Bankası yetkilileri, ithal edilecek euro efektiflerin bankaya maliyetinin diğer kaynaklara oranla daha düşük olduğunu, efektif ithalatını gerçekleştiremeyecek diğer aktörlere de İş Bankası tarafından Euro efektif tedarik edilebileceğini, Euro değişimi süresince tüm bankacılık kesimine ucuz ithalat sayesinde katkıda bulunulmuş olacağını belirtiyorlar.

İş Bankası`nda son üç ayda açılan Euro hesabının döviz tevdiat hesapları içindeki payının oldukça arttığını ifade eden yetkililer, Euro`ya geçişin sistem dışı dövizin ekonomiye kazandırılmasında bir fırsat olduğunu kaydediyorlar.

AKBANK

Euro`ya dönüşüm için her türlü hazırlığını tamamlayan Akbank da, Euro`ya dönüşecek 12 döviz cinsinden 15 gün para tutan veya 1 ay süreli vadeli hesap açtıran müşterilerden, hiç bir masraf ve komisyon talep etmeyecek.

Akbank, her türlü Euro ihtiyacını yurtdışı muhabirlerinden ve Merkez Bankası`ndan karşılayacak.

Akbank, 1 Ocak 2002 tarihinden itibaren yapılacak dönüşümlerde uygulayacağı komisyonları serbestçe belirleyecek. Yetkililer Merkez Bankası`nın her nakit Euro karşılığında belirli bir masraf talep edeceğini, bu nedenle 1 Ocak 2002 tarihinden sonra uygulanacak masraf tutarlarının daha sonra duyurulacağını, şu ana kadar açılan Euro hesaplarının da beklenenin üzerinde olduğunu belirtiyorlar.

YAPI KREDİ

14 Aralık 2001 tarihine kadar hesap açacak müşterilerden, Ocak 2002`de nakit Euro talep etmeleri durumunda herhangi bir masraf ve komisyon almayacak olan Yapı Kredi, Ocak 2002 sonrası 12 para biriminden tasarrufunu Euro`ya dönüştürmek isteyen müşteriler için ise eğer hesap açar ve 15 gün boyunca tutarlarsa, yine masraf ve komisyon talep etmeyecek

GARANTİ-OSMANLI

Euro dönüşümüyle ilgili tüm hazırlıklarını tamamlayan Garanti Bankası da, 31 Aralık 2001 tarihinde gerçekleşecek dönüşüm hizmetinin yanı sıra, 15 günden fazla hesapta kalan miktarların efektif olarak çekilmesi durumunda da komisyon almayacak.

Tahsile verilen ve vadesi 2002 sonrası olan senetler, sistemde eski döviz cinsinden değerleri saklı kalmak üzere Euro olarak işlem görecek, tüm uluslararası ödemeler ve dış ticaretle ilgili dokümanlar gibi belgeler de Euro`ya dönüştürülerek yapılacak.

Banka 1 Ocak 2002 tarihinden sora 12 para cinsinden banknotların Euro`ya dönüşüm için uygulayacağı masraf ve komsiyon tutarını daha sonra duyuracak.

Garanti Bankası yetkilileri, toplam Euro mevduatlarının, 31 Ağustos 2001 itibariyle toplam yabancı para mevduatının adet olarak yüzde 3.5, hacim olarak yüzde 12.5`ini oluşturduğunu, bu oranın 14 Kasım 2001 itibariyle adet olarak yüzde 4.92, hacim olarak yüzde 16.05`e ulaştığını belirtiyorlar.

Yetkililer, dönüşüm esnasında bankalara yastık altından döviz girdisi olmasını beklediklerini, ancak vergi numarası zorunluluğu ve vergiden dolayı bankacılık sistemine dahil olmayan kayıt dışı paranın, yine kuyumcular ve döviz büroları aracılığıyla dönüşümünün sözkonusu olabileceğini kaydediyorlar.

Osmanlı Bankası da 14 Aralık 2001 tarihinde Garanti Bankası ile fiili olarak birleşeceğinden, müşterilerin hesapları bu tarihte Garanti Bankası`na devredilecek. Bu sebeple Euro dönüşüm işlemleri müşterilerin Garanti Bankası`ndaki yeni hesaplarında gerçekleştirilecek.

TEB

Euro banknotları, Avrupa`daki muhabir bankalardan temin edecek Türk Ekonomi Bankası (TEB) da, masraf ve komisyon ücretlerini taşıma ve sigorta maliyetleri nedeniyle yurtdışından getirilecek komisyona göre belirleyecek.

TEB`de Temmuz-Ağustos ile Eylül-Ekim dönemleri karşılaştırıldığında, açılan yabancı para içinde Euro`nun payı yüzde 8.96`dan yüzde 16.59`a yükseldi. Eylül-Ekim döneminde açılan Euro hesap adedi de Temmuz-Ağustos dönemine göre yüzde 155 artış gösterdi.

TEB yetkilileri, konuşulan dönüşüm miktarının 20-30 milyar marka kadar çıksa da tahmini ekonomiye dönen paranın 2-4 milyar mark olacağını belirtiyorlar.

PAMUKBANK

Euro`ya dönüşüm hazırlıklarını tamamlayan Pamukbank da, 2 Ocak 2002`den sonra Euro`ya dönüşüm amacı ile başvuran mudilerin dönüşüm sonrasında vadeli hesap açmaları durumunda herhangi bir komisyon talepetmeyecek.

Pamukbank, yastık altı paraların ekonomiye kazandırılması çerçevesinde, teşvik amacıyla vadeli mevduatın açılması durumunda bu paralardan komisyon almıyor.

DIŞBANK

Euro dönüşüm çalışmalarına Eylül ayında start veren Dışbank ise mevcut müşterilerin AB`ye dahil para birimlerinin Euro dönüşümünü döviz tevdiat hesaplarının vadeleri geldikçe yapıyor.

Dışbank`ta olan veya Aralık ayı içinde hesap açtıran müşterilerden masraf ve komisyon alınmadan hesapları Euro`ya dönüştürülecek. Ancak, 2 Ocak 2002`den itibaren Euro efektiflerin piyasaya çıkması ile sadece efektif işlemi yapan müşteriler masraf ve komisyon ödeyecekler.

Dışbank Aralık ayı içinde tahmini talebe göre yurtdışından Euro banknot getirerek, talep eden müşterilere verecek.

Türkiye`de 20 milyar mark civarında kayıtdışı para olduğunun varsayıldığını belirten Dışbank yetkilileri, bunun kayıt içine alınmasının zor göründüğünü, geçiş sürecinde yatırımcıların genellikle Alman Markı, Fransız Frangı gibi Euro`ya dahil paralarını öncelikle dolar efektife çevirerek kayıtdışında tutmaya devem ettiklerini belirtiyorlar.

FİNANSBANK

Finansbank`da ise toplam döviz mevduatının yüzde 5`i Euro olarak açılmış durumda.

Finansbank ulusal para cinsinden hesabı bulunan müşterilerin dövizlerini masrafsız olarak Euro`ya dönüştürüyor. Euro`ya geçiş yapan ülkelere ait dövizi olan müşteriler 31 Aralık`a kadar dövizlerini yatırarak, 15 gün sonra masraf ve komisyon ödemeden Euro karşılığını alabilecek.

ORTAK PARA:EURO

Euro, Avrupa ülkelerinin refah düzeyini yükseltmek üzere kurdukları Ortak Pazar sisteminin son aşaması Avrupa Para Birliği`nin ortak tek parası olarak, 2002 yılında uygulamaya giriyor.

Parasal Birliğe dahil Almanya, Fransa, Belçika, Hollanda, Lüksemburg, İrlanda, İspanya, Portekiz, İtalya, Yunanistan, Finlandiyave Avusturya`dan oluşan 12 ülkenin para birimi Euro, 1 Ocak 1999 tarihinden bu yana kaydi para olarak işlem görüyor.

Euro, 1 Ocak 2002 tarihinden itibaren 5, 10, 20, 50, 100, 200 ve 500`lük kupürler şeklinde banknot halinde tedavüle çıkacak.

Hollanda Florini 28 Ocak 2002, İrlanda Lirası 9 Şubat 2002, Fransız Frangı 17 Şubat 2002, Alman Markı, Avusturya Şilini, Belçika Frangı, Fin Markkası, İspanyol Pezetası, İtalyan Lireti, Lüksemburg Frangı, Portekiz Esküdosu ve Yunan Drahmisi 28 Şubat 2002`de yasal para olma özelliğini kaybederek tedavülden kalkacak.

T.C Merkez Bankası da, bu tarihlerden sonra sözkonusu paralarla ilgili kurlar yayımlamayacak.

Finlandiya, Fransa, İtalya ve Yunanistan Merkez Bankaları kendi ulusal paralarını Euro`nun tedavülden kaldırılmasından 10 yıl sonra, Portekiz Merkez Bankası 20 yıl sonra, Hollanda Merkez Bankası 1 Ocak 2032 tarihine kadar, diğer ülkelerin merkez bankaları ise süresiz olarak değiştirecekler.

T.C Merkez Bankası 1 Aralık 2001 tarihinden itibaren yurtdışından Euro banknot ithal etmeye başlayacak ve 1 Ocak 2002`den itibaren sunulmak üzere kendi şubelerinde hazır bulunduracak.

10 Aralık 2001-31 Aralık 2001 tarihleri arasında Merkez Bankası`ndan banknot almak isteyen bankalara 3 Ocak 2002`ye kadar geçerli olacak şekilde verecekleri teminat karşılığında ve 2 Ocak 2002 tarihinde hesabı alacaklandırmaları koşuluyla, önceden Euro banknot verilebilecek.

T.C Merkez Bankası`nın İstanbul ve Ankara şubelerinden teslim alınması durumunda 1 Euro için 2,000 TL, diğer şubelerden alınması durumunda ise 2,500 TL masraf ödenecek.

Toplam 12 ülkenin ulusal paralarının tedavülden kalkmasından sonra T.C Merkez Bankası, bankalar, özel finans kurumları ve yetkili müesseselerden gelecek değişim taleplerini, 31 Aralık 2003`e kadar karşılayacak.
Haberle ilgili daha fazlası:

BAKMADAN GEÇME!