Akışık: Kriz var kár payı almayız
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Aralık 27, 2001 02:15
Kamu Bankaları Ortak Yönetim Kurulu Başkanı Vural Akışık, ülkenin ve Ziraat Bankası'nın içinde bulunduğu durum nedeniyle banka yönetim kurulu üyelerinin bu yıl kár payı almayacaklarını söyledi. Akışık, ‘‘Gerekirse bu konuyla ilgili maddeyi tümüyle kaldırmayı öneririz’’ dedi.
Kamu Bankaları Ortak Yönetim Kurulu Başkanı Vural Akışık, Ziraat Bankası'nın ana sözleşmesi uyarınca yönetim kurulu üyeleri ile çalışanlarına her yıl dağıtılan kár payını bu yıl almayacaklarını açıkladı. Ülkenin ve bankanın içinde bulunduğu durum nedeniyle, yönetim kurulu olarak böyle bir karar aldıklarını belirten Akışık, ‘‘Hassasiyet devam ederse, gerekirse bu maddenin kaldırılmasını da öneririz’’ dedi.
Vural Akışık, önceki akşam gazetecilerle birararaya gelerek, göreve başladıkları tarihten bugüne kadar kamu bankalarında yapılanları ve bundan sonrasına ilişkin hedeflerini anlatarak soruları yanıtladı. 2002 yılında Ziraat Bankası'ndan 500, Halkbank'tan 250 şubenin kapatılması gerektiğini açıklayan Akışık, konuya ilişkin bir ‘yol haritasını’ hükümete sunduklarını ve ilgili kararnamenin ocak ayında çıkmasını beklediklerini söyledi.
Vural Akışık, kamu bankalarında bugüne kadar yapılanları şöyle özetledi:
SİYASİLERDEN TELEFON YOK:
Bu dönemde tekil olarak hiçbir istekle muhatap olmadık. Kamuda olan, şu şuradan şuraya tayin olsun veya şöyle bir kredi verilsin gibi telkinler, istekler hiçbir şekilde gelmedi. Kitlesel geldi. Esnaf kredilerini azaltmayalım, zirai kredilerde vadeleri uzatalım gibi. Onlar da (mümkün mü acaba) şeklinde geldi.
DÖVİZ KREDİSİ VERELİM:
Döviz kredisi taleplerine açığız. Türk Lirası kredilerde likidite sıkıntısı var. Çünkü kısa vadeli borçları tasfiye ediyoruz. Ziraat Bankası 20-25 gündür likit imkanları çerçevesinde kredi verebilir halde.
GECELİK BORÇ VERİRİZ:
Elimizde birikecek likiditenin bir bölümünü gecelik piyasada mali sisteme borç olarak vermek istiyoruz. Bir bölümünü de kredi olarak kullandıracağız. Ancak Hazine bonosu almayacağız. Gelecek yıl bankalara gelin bizden para alın diyeceğiz. Almazlarsa fazla likiditeyi Merkez Bankası'na satarız. Bunu elimizde likidite olsun diye yapıyoruz. Belki kredi versem daha fazla kazanırım. Benim bildiğim Hazine'den bize bono alın isteği gelmez. Ancak sene içerisinde Hazine'den kendi isteğimizle döviz bonosu aldık. Elimdeki dövizi satamazsam Hazine'nin dövizli bono ihalesine girerim.
KREDİ PROGRAMI:
Ziraat Bankası'nın kredi programı Ocak ayının ilk haftasında netlik kazanacak. Programı hazırlayıp Yönetim Kurulu'na sunduk. Bir hafta içinde çıkacak. 12 aylık hazırlanan kredi programı, üç ayda bir revize edilecek.
HAPSE ATILAN KİMSE YOK:
Ziraat Bankası'na borcunu ödemediği için hapse atılmış bir tek kişi yok. Halk Bankası'nın esnaftan 10-20 milyar liralık kredi alacakları için yaptığı cezai takibi yok. Büyük kredilerde var.
TEKNOLOJİDE LİDER:
Bankacılık teknolojisinde maliyetler ucuzladı. Biz 50-60 milyon dolarlık bir yatırımla 18 ayda, bu alanda en iyi olanın bir adım ilerisine geçeceğizb 18 ayın altı ayı geçti.
TARIM KREDİSİ PAKETLENECEK:
Ziraat Bankası tarım alanında diğer bankaları biraraya getirmeye çalışacak. Kredileri paketleyeceğiz. Kredileri miktarlarına göre gruplayacağız. Her banka katıldığı kadar riski üstlenecek. Bir çeşit reasürans gibi olacak.
BAŞARILIYIZ:
Gelinen noktayı çok iyi görüyorum. En büyük başarı faizlerin düşürülmesi. Bu, Türk ekonomisinin geneli açısından çok önemli. Her gün ince ayar yaparak bunu gerçekleştirdik. Ayrıca , organizasyonel yeniden yapılanmaya çok erken ulaştık. Kendimizi başarılı buluyorum.
BATIKLARDAR TRANSFER:
Bizden önce 25 Kasım 2000'de yasa çıkarılmış. Kanun koyucu 650 kişiye kadar, hariçten adam alınabileceğini söylemiş. Biz 80 kişiden daha fazla almadık. Ziraat Bankası'na 21, Halk Bankası'na 50-60 kişi almışız. Kapanan bankalarda, işten çıkarılan insanları almak daha kolay. Göreve başlatırken BDDK'ya soruyoruz. Hakkında dava var mı diye. Dava açılmış arkadaş olduğunu sanmıyorum.
DOKUNULMAZLIK ZIRHI:
Türkiye bir krizden geçti. Aldığımız 1000 karar içinde 3-4 yanlış olabilir. Ama 3-4 yanlış karar için 1000 kararı almazsak krizden çıkamayız.
Ziraat'ten 500 Halkbank'tan 250 şube kapatılacak
2002 yılında Ziraat Bankası'ndan 500, Halkbank'tan ise 250 şubenin kapatılması gerektiğini açıklayan Vural Akışık, konuya ilişkin bir ‘yol haritasını’ hükümete sunduklarını ve ilgili kararnamenin ocak ayında çıkmasını beklediklerini söyledi.
HÜKÜMETE BAĞLI:
Kamu bankalarının sahipleri Türk halkı. Bu bankaların aldığı kararlar büyük kitleleri ilgilendiriyor. Dolayısıyla, politik sonuçları olan kararlar. Yol haritamızı saptadık. Genel kurula sunarak kabul edildi. Şimdi bunun hükümet tarafından kabul edilmesi lazım. Bu şimdi önümüzdeki yıl çıkacak bir kararnameyi bekliyor. O kararname müsbet çıkarsa biz de devam edeceğiz.
ŞUBE YERİNE PTT:
Ziraat Bankası şubelerinin kapatılmasının düşünüldüğü yerlerde, PTT ile elektronik bağlantıları kurduk. Bir aydır ödemeler PTT aracılığıyla yapılıyor. Protokoller uyarınca PTT‘nin gerekli likidite ihtiyaçlarını sağladık. Ama gerçek sebep farklı: Bu şubelerin çevresinde kiminde 3-4 bin kişi, kiminde 8-9 bin kişi yaşıyor. 50-60 milyar lira harcıyorlar. Ve o bankanın orada olması o bölgeye ekonomik aktivite sağlıyor. 500 şubede düşünürseniz 3 milyon kişiyi ilgilendiriyor. İşte politik önem 3 milyon kişide. Fakat bu şubelerde rasyonel olmayan birşey var: Ayda 50 işlem olmayan şubeler var. Bu 500 şubenin banka bilançosunun yüzde 2.5’i. Buna karşılık giderlerin de yüzde 20'sini oluşturuyor.
Kanun 'yok et' derse buna uyup yok ederiz
Reel sektörün finansman sıkıntısı için kurulması planlanan Varlık yönetim şirketine hiçbir şekilde katılmayı düşünmediklerini söyleyen Vural Akışık, ‘‘Kanun bize 'kapasiteyi yok et' derse yok ederiz. Kanun elverirse her müşterimizin borcunu yeniden yapılandırabiliriz. Yeter ki şirket, yeniden yapılandırılmanın koşullarını taşısın’’ diye konuştu. Akışık, şöyle konuştu: ‘‘Hiç bir kapasitesi kalmamışsa onun üzerine gider ne alabilirsek alırız. Yeniden yapılandırmayı bankayı zarara sokmadan, yeni para vermeden yapabiliriz. Kamu bize kapasiteyi yaşat diyorsa yaşatırız. Varlık yönetim şirketleri ancak büyük şirketleri alabilir. Çünkü binlerce şirketi bir arada yönetemez. Faiz borçlarını zamanında ödemeyenleri takibe alıyoruz. Takibe alınan şirket sayısını bilmiyorum. Ziraat Bankası'nın takipteki kredisi 200 trilyondan düşük, Halk Bankası'nın ise 1 katrilyon. Tamamının karşılığı ayrıldı. Bankaların mali bünyesini etkileyen bir şey yok.’’
Maliye ile Gümrük bizden eleman alabilir
Kamu bankaları çalışanlarının devlet memuru statüsünde olduğunu hatırlatan Vural Akışık, şunları söyledi:
‘‘Bizim bütün çalışanlarımız devlet memuru. Bunları işten çıkaramazsınız. Yasada, Banka, fazla gördüğü memurlarını Başbakanlık Devlet Personel Başkanlığı'na bildirir ve başka devlet dairelerinde istihdam edilir deniyor. Benim bildiğim kadarıyla bizim elemanlarımıza Maliye Bakanlığı ile Gümrük Müsteşarlığı her yerde talip. Bu şekilde devredeceğimiz personelin özlük haklarında hiçbir kayıp ortaya çıkmayacak.’’
Vural Akışık, önceki akşam gazetecilerle birararaya gelerek, göreve başladıkları tarihten bugüne kadar kamu bankalarında yapılanları ve bundan sonrasına ilişkin hedeflerini anlatarak soruları yanıtladı. 2002 yılında Ziraat Bankası'ndan 500, Halkbank'tan 250 şubenin kapatılması gerektiğini açıklayan Akışık, konuya ilişkin bir ‘yol haritasını’ hükümete sunduklarını ve ilgili kararnamenin ocak ayında çıkmasını beklediklerini söyledi.
Vural Akışık, kamu bankalarında bugüne kadar yapılanları şöyle özetledi:
SİYASİLERDEN TELEFON YOK:
Bu dönemde tekil olarak hiçbir istekle muhatap olmadık. Kamuda olan, şu şuradan şuraya tayin olsun veya şöyle bir kredi verilsin gibi telkinler, istekler hiçbir şekilde gelmedi. Kitlesel geldi. Esnaf kredilerini azaltmayalım, zirai kredilerde vadeleri uzatalım gibi. Onlar da (mümkün mü acaba) şeklinde geldi.
DÖVİZ KREDİSİ VERELİM:
Döviz kredisi taleplerine açığız. Türk Lirası kredilerde likidite sıkıntısı var. Çünkü kısa vadeli borçları tasfiye ediyoruz. Ziraat Bankası 20-25 gündür likit imkanları çerçevesinde kredi verebilir halde.
GECELİK BORÇ VERİRİZ:
Elimizde birikecek likiditenin bir bölümünü gecelik piyasada mali sisteme borç olarak vermek istiyoruz. Bir bölümünü de kredi olarak kullandıracağız. Ancak Hazine bonosu almayacağız. Gelecek yıl bankalara gelin bizden para alın diyeceğiz. Almazlarsa fazla likiditeyi Merkez Bankası'na satarız. Bunu elimizde likidite olsun diye yapıyoruz. Belki kredi versem daha fazla kazanırım. Benim bildiğim Hazine'den bize bono alın isteği gelmez. Ancak sene içerisinde Hazine'den kendi isteğimizle döviz bonosu aldık. Elimdeki dövizi satamazsam Hazine'nin dövizli bono ihalesine girerim.
KREDİ PROGRAMI:
Ziraat Bankası'nın kredi programı Ocak ayının ilk haftasında netlik kazanacak. Programı hazırlayıp Yönetim Kurulu'na sunduk. Bir hafta içinde çıkacak. 12 aylık hazırlanan kredi programı, üç ayda bir revize edilecek.
HAPSE ATILAN KİMSE YOK:
Ziraat Bankası'na borcunu ödemediği için hapse atılmış bir tek kişi yok. Halk Bankası'nın esnaftan 10-20 milyar liralık kredi alacakları için yaptığı cezai takibi yok. Büyük kredilerde var.
TEKNOLOJİDE LİDER:
Bankacılık teknolojisinde maliyetler ucuzladı. Biz 50-60 milyon dolarlık bir yatırımla 18 ayda, bu alanda en iyi olanın bir adım ilerisine geçeceğizb 18 ayın altı ayı geçti.
TARIM KREDİSİ PAKETLENECEK:
Ziraat Bankası tarım alanında diğer bankaları biraraya getirmeye çalışacak. Kredileri paketleyeceğiz. Kredileri miktarlarına göre gruplayacağız. Her banka katıldığı kadar riski üstlenecek. Bir çeşit reasürans gibi olacak.
BAŞARILIYIZ:
Gelinen noktayı çok iyi görüyorum. En büyük başarı faizlerin düşürülmesi. Bu, Türk ekonomisinin geneli açısından çok önemli. Her gün ince ayar yaparak bunu gerçekleştirdik. Ayrıca , organizasyonel yeniden yapılanmaya çok erken ulaştık. Kendimizi başarılı buluyorum.
BATIKLARDAR TRANSFER:
Bizden önce 25 Kasım 2000'de yasa çıkarılmış. Kanun koyucu 650 kişiye kadar, hariçten adam alınabileceğini söylemiş. Biz 80 kişiden daha fazla almadık. Ziraat Bankası'na 21, Halk Bankası'na 50-60 kişi almışız. Kapanan bankalarda, işten çıkarılan insanları almak daha kolay. Göreve başlatırken BDDK'ya soruyoruz. Hakkında dava var mı diye. Dava açılmış arkadaş olduğunu sanmıyorum.
DOKUNULMAZLIK ZIRHI:
Türkiye bir krizden geçti. Aldığımız 1000 karar içinde 3-4 yanlış olabilir. Ama 3-4 yanlış karar için 1000 kararı almazsak krizden çıkamayız.
Ziraat'ten 500 Halkbank'tan 250 şube kapatılacak
2002 yılında Ziraat Bankası'ndan 500, Halkbank'tan ise 250 şubenin kapatılması gerektiğini açıklayan Vural Akışık, konuya ilişkin bir ‘yol haritasını’ hükümete sunduklarını ve ilgili kararnamenin ocak ayında çıkmasını beklediklerini söyledi.
HÜKÜMETE BAĞLI:
Kamu bankalarının sahipleri Türk halkı. Bu bankaların aldığı kararlar büyük kitleleri ilgilendiriyor. Dolayısıyla, politik sonuçları olan kararlar. Yol haritamızı saptadık. Genel kurula sunarak kabul edildi. Şimdi bunun hükümet tarafından kabul edilmesi lazım. Bu şimdi önümüzdeki yıl çıkacak bir kararnameyi bekliyor. O kararname müsbet çıkarsa biz de devam edeceğiz.
ŞUBE YERİNE PTT:
Ziraat Bankası şubelerinin kapatılmasının düşünüldüğü yerlerde, PTT ile elektronik bağlantıları kurduk. Bir aydır ödemeler PTT aracılığıyla yapılıyor. Protokoller uyarınca PTT‘nin gerekli likidite ihtiyaçlarını sağladık. Ama gerçek sebep farklı: Bu şubelerin çevresinde kiminde 3-4 bin kişi, kiminde 8-9 bin kişi yaşıyor. 50-60 milyar lira harcıyorlar. Ve o bankanın orada olması o bölgeye ekonomik aktivite sağlıyor. 500 şubede düşünürseniz 3 milyon kişiyi ilgilendiriyor. İşte politik önem 3 milyon kişide. Fakat bu şubelerde rasyonel olmayan birşey var: Ayda 50 işlem olmayan şubeler var. Bu 500 şubenin banka bilançosunun yüzde 2.5’i. Buna karşılık giderlerin de yüzde 20'sini oluşturuyor.
Kanun 'yok et' derse buna uyup yok ederiz
Reel sektörün finansman sıkıntısı için kurulması planlanan Varlık yönetim şirketine hiçbir şekilde katılmayı düşünmediklerini söyleyen Vural Akışık, ‘‘Kanun bize 'kapasiteyi yok et' derse yok ederiz. Kanun elverirse her müşterimizin borcunu yeniden yapılandırabiliriz. Yeter ki şirket, yeniden yapılandırılmanın koşullarını taşısın’’ diye konuştu. Akışık, şöyle konuştu: ‘‘Hiç bir kapasitesi kalmamışsa onun üzerine gider ne alabilirsek alırız. Yeniden yapılandırmayı bankayı zarara sokmadan, yeni para vermeden yapabiliriz. Kamu bize kapasiteyi yaşat diyorsa yaşatırız. Varlık yönetim şirketleri ancak büyük şirketleri alabilir. Çünkü binlerce şirketi bir arada yönetemez. Faiz borçlarını zamanında ödemeyenleri takibe alıyoruz. Takibe alınan şirket sayısını bilmiyorum. Ziraat Bankası'nın takipteki kredisi 200 trilyondan düşük, Halk Bankası'nın ise 1 katrilyon. Tamamının karşılığı ayrıldı. Bankaların mali bünyesini etkileyen bir şey yok.’’
Maliye ile Gümrük bizden eleman alabilir
Kamu bankaları çalışanlarının devlet memuru statüsünde olduğunu hatırlatan Vural Akışık, şunları söyledi:
‘‘Bizim bütün çalışanlarımız devlet memuru. Bunları işten çıkaramazsınız. Yasada, Banka, fazla gördüğü memurlarını Başbakanlık Devlet Personel Başkanlığı'na bildirir ve başka devlet dairelerinde istihdam edilir deniyor. Benim bildiğim kadarıyla bizim elemanlarımıza Maliye Bakanlığı ile Gümrük Müsteşarlığı her yerde talip. Bu şekilde devredeceğimiz personelin özlük haklarında hiçbir kayıp ortaya çıkmayacak.’’