Adam başı altı küláh

Unilever dondurma piyasasına Türkiye'de 1989 yılında girdi. Bugün Algida 71 ürünüyle Erzurum'dan Edirne'ye kadar bütün satış noktalarında tüketiciye ulaşıyor. Dondurma tüketiminde reklamın önemli payı olduğunu vurgulayan Unilever'in ürünü olan Algida'nın pazarlama ve ihracat direktörü Hakan Behlil, Algida'nın 1998 yılında dondurma pazarında yapılan reklam harcamalarının yüzde 89.4'ünü gerçekleştirdiğini anlatıyor. Algida için 1998 yılında ayrılan reklam harcamaları 42 milyon Doları buluyor.

Soğuk ülkelerde daha fazla dondurma tüketildiğini biliyor muydunuz? ‘‘Biz Algida olarak Türkiye'de ‘‘dört mevsim dondurma’’geleneğini yerleştirmeye çalışıyoruz. Yine de yaptığımız araştırmalardan evde yenilen dondurmanın Türkiye'de çok büyük bir piyasa oluşturmadığını görüyoruz. Kornetto ve magunmlar en çok tüketilen dondurma çeşitlerimiz.’’

Algida'nın piyasa payı ve satış miktarı hakkında bilgi vermekten kaçınan Behlil için bu piyasada en büyük rakip yağmurlu havalar!

Dondurma sektörünün hedef kitlesi 7'den 70'e herkes ve her gelir grubundaki insanlar. Dondurmacıların tüketiciyi cezbetmek için seçtiği yöntemlerden en önemlisi dondurmada yeni çeşitler sunmak.

‘‘Durmadan piyasa araştırmaları yapıyoruz. Araştırmalar sırasında Türk insanının damak tadını keşfediyoruz. En son bu araştırmalarımız sırasında gördük ki, maraş dondurması Türkiye'de hala çok önemli bir kavram. Tüketiciler Maraş'ı bildikleri, güvendikleri bir kalitede bulurlarsa daha çok yeme şansına sahip olacaklar.’’ Her yıl lezzet ve kavram araştırmaları yapan Algida, 60 bin satış noktasında tüketicinin ayağına dondurmayı getiriyor.

KADI NLAR MEYVELİ

‘‘Genelde kadınlar daha çok meyveli dondurmayı tercih ederken, erkekler çikolatalı dondurma seviyor. Çocuk dondurmalarını sadece çocuklar tercih etmiyor. Mesela ençok satılan dondurmamız Max ve kornettolar.’’Türkiye'de evde tüketilen dondurmalarda da bir artış kaydettiklerini anlatan Behlil bunu çift kapılı buzdolaplarının artışına bağlıyor. ‘‘1992'de çift kapılı dolap yüzde 4'lerdeyken bu oran büyük şehirlerde yüzde 20'lere ulaştı. Çift kapılı buzdolabında dondurmanın muhafazası çok daha kolay. Ev dondurmasının hoş tarafı, dondurmanın dolapta sizi beklemesi, istediğiniz zaman tüketebilmeniz. Başka hiçbir tatlıda böyle bir özellik yok. Dondurma iyi bir muhafaza altında sonsuza kadar durur.’’

Dondurma sektöründe arz talebini yaratıyor. Yeni firmaların piyasaya girmesiyle tüketici dondurmada daha yüksek kalitede daha ucuz dondurma yiyebilme fırsatı elde ediyor. ‘‘Algida olarak bizim sektöre giren yeni firmalara rakipten ziyade ortak gibi bakma temaülümüz var.’’

Diyet dondurmanın ABD'da daha çok ilgi gördüğünü anlatan Behlil, Algida'nın diyet dondurmasında şeker yerine tatlandırıcı kullandıklarını söylüyor. ‘‘Diyet dondurmaya talep çok olmadığı için satışımız belirli yerlerde yoğunlaşmış durumda.’’

Piyasa araştırmalarının bazen çok ilginç sonuçlar verdiğini söylüyor Hakan Behlil:

‘‘Dondurma fiyatlarının son senelerde daha uygun olmasıyla şimdiye kadar gelir seviyesiyle ilgili daha düşük beklentilerimizin olduğu yerlerde çok fazla sattığımızı gördük. İstanbul- Ümraniye bu yerlerin başında geliyor.’’

Yüzde yüz yerli sermayeyle kurulmuş Panda-Has Gıda Sanayi ve Ticaret A.Ş, 1985 yılından bu yana endüstriyel, ambalajlı dondurma üretiyor. Tat bazında ortalama 50 çeşit dondurmayla genç, yaşlı, çocuk demeden yediden yetmişe her yaştan ve gelir grubundan tüketiciye ulaşmaya çalışan Panda'nın endüstriyel dondurma pazarındaki payı yüzde 30 civarında. Algida ortalama yüzde 60'la ön sırada yer alırken geri kalan dilimi Memo, Mars ve Alaska paylaşıyor. Piyasaya yeni çıkan Shöller dondurmalarının hedeflediği pazar payı yüzde 20. Panda diğer rakipleri gibi bu yıl da dondurmalarına yeni çeşitler ekledi. Tahin pekmezli ve Maraş dondurmalarının yanında sfır yağ ve sıfır şeker içeren diyet dondurmalar da var.

Sakız dondurmaları Samsunluların iyi bildiği bir marka. 1979 yılında Samsun'da klasik dondurmayla sektöre atılan ve 1992 yılında fabrikasyon dondurmada üretime geçen Sakız Dondurma Süt Mamulleri gıda Sanayi ticaret A.Ş, Karadeniz bölgesinin yanısıra, İstanbul, Kayseri ve Ankara, Marmaris ve Muğla Bölgesi'ne de dağıtım yapıyor. Firmanın Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Baş, Karadenizlilerin de diğer bölgelerde yaşayanlar gibi dondurmayı sadece yaz aylarında tükettiğini söylüyor.

‘‘Biz kendi yağımızla kavrulmaya çalışan bir şirketiz. Reklama fazla yer ayıramıyoruz. Bu yüzden büyük dondurma firmalarının yaptığı her reklam, dondurma yemeği teşvik ettiği için bizim de işimize yarıyor.’’ Sakız Dondurmaları çok yakında Samdo adı altında 400 metrekarelik bir alanda market dondurma başlığı altında Samsun'daki ilk mağazasını açıyor. ‘‘Önümüzdeki yıl istanbul'da bir şube açarak dondurma marketi zinciri oluşturmayı hedefliyoruz.’’

Ülkemizde hızla gelişen dondurma pazarının potansiyelini değerlendiern Almanya'nın ünlü dondurma firmalarından ‘‘Shöller Holding’’ Kerevitaş'la ortaklık kurarak bu yıl dondurma sektörüne girdi. Shöller dondurmalarının 1999 yılı içindeki hedefi endüstriyel dondurma pazarının yüzde 20'sini elde etmek. Shöller 70 çeşit ürünüyle tüketicinin huzuruna çıktı bile. Shöller'in amacı dondurmayı dört mevsim, yemeklerden sonra yenilen bir tatlı olarak benimsetmek.

FORMÜLÜ AİLE SIRRI

Onlar 4 kuşaktır bu işi yapıyor. Ülkemizdeki dondurma tüketiminin dondurma kültürüne dönüşmesinde katkıları büyük. Yüzyıllar önce Ahir Dağı'nın yamaçlarındaki oyuklara birikmiş kar tabakalarını meyve özleriyle karıştırarak buldular, Karsambaç adı verilen tatlıyı. Yıllar içinde süt, bal ve saleple zenginleştirip benzersiz tattaki maraş dondurmasını yarattılar. Dedeleri Yaşar Usta'nın kendi alınteri ve elleriyle başlattığı dondurmacılık serüveni, bugün yüz ellinci yılına girdi. Yaşar Dede bu hünerini ailenin tüm bireylerine öğretti. Ondan eser kalan dondurmanın formülünü bugün bir sır gibi saklayan Yaşar ailesi, sokak dondurmacılığını sınai dondurmacılığa taşıdı. Maraş dondurmasını ‘‘Mado’’ markası altında Türkiye'ye sundular. Dördüncü kuşağın büyük ustası Mehmet Sait Kambur, MADO'nun kurucusu. ‘‘Dondurmanın tadına varın’’sloganıyla Türkiye'de dondurma Cafe'ler zincirini başlatın Kambur, ‘‘Hedefimiz ülke dışına çıkıp Avrupa'daki her ülkede en az bir şube açmak’’diyor. Mado şimdiden KKTC ve Cidde'de birer şube açtı bile.

‘‘Yaşar Dondurma ve Gıda Maddeleri Anonim Şirketi olarak yurtçapında 65 şubeye ulaştık. Üç çeşit mağazamız var. Cafe tarzı, alışveriş merkezlerinde shoplar ve Migros'larda 10 metrekarelik cornerlarımız var. Yıl sonuna kadar hedefimiz 90 satış noktasına ulaşmak.’’ İsmet Or, Mado'nun pazarlama müdürü. ‘‘Günde 40 ton dondurma üretiyoruz. Kıbrıs ve Almanya'ya dondurma ihraç etmeye de başladık.’’Tüketiciye 35'e yakın dondurma çeşidi sunan MADO'da diyet dondurma seçenekleri de fazla. ‘‘Mado'nun diğer dondurmalardan farkı, doğal oluşudur. İçinde hiçbir katkı malzemesi yok. Salep, süt, şeker içindeki esas maddeler. Mehmet Kambur hala Maraş'ta yaşıyor, kendi üretimini kendisi yapıyor ve bu formülü aileden başka kimse bilmiyor.’’

BUTİK HİZMETİ VERİYORUZ

Kendilerine hiçbir dondurma firmasını rakip olarak görmüyorlar. ‘‘Biz dondurmada butik hizmeti veriyoruz. Bizim dondurmamızı bakkalda, manavda bulamazsınız. Tatlısıyla dondurmasıyla kendimize has müşterimiz vardır. Mado'yu A ve B grubu olarak adlandırdığımız gelir düzeyi yüksek insanlar alıyor. C grubundaki insanlar için ürünümüz biraz pahalı gelebilir. Mado dondurmaları daha çok aile içinde tüketilir.’’ İsmet Or, Mado'nun en çok Maraş ve İstanbul'da tüketildiğini söylüyor. ‘‘1994 yılından bu yana franchising vermeye başladık. Franchising verirken, açılacak butiğin konumu, işletecek kişinin yaşı, girişimcilik ruhu, işe bakış açısı bizim için önem taşıyor.’’

Mado saatte 5 ton dondurma üretiyor. Artizanal dondurma pazarının yüzde 50'sini elinde tutuyor. Dağıtımlar otuzu aşkın frigorifik araçtan oluşan filo aracılığıyla yapılıyor. Mado Ortadoğu Pazarına da açılmak istiyor. İlk ihracat israil'e yapılmaya başlandı bile.

Dondurma ve sütün besleyici elemanları

Dondurma Süt

(100 gr) (100 gr)

Hacim (cc) 200 100

Karbonhidrat(gr) 21.5 4.7

Yağ (gr) 6.6 3.5

Protein (gr) 3.6 3.2

Enerji (Kcal) 166 64.5