2000 yılından memnun kalan olmadı

Güncelleme Tarihi:

2000 yılından memnun kalan olmadı
Oluşturulma Tarihi: Aralık 23, 2000 00:00

Yatırımcı, 2000 yılında aradığı kazancı pek bulamadı. Hazine kağıtları yanında repo ve banka faizinde parasını değerlendirenler, 2000 yılını muhtemel enflasyon düzeylerinde bir getiriyle kapadılar. İMKB'de işlem gören hisse senetlerinin yıllık ortalama değer kaybı yüzde 37.95 oldu.
Haberin Devamı

Altın ve döviz de yatırımcısına bekleneni veremedi. 24 ayar külçe altının gram satış fiyatı 2000 yılında yüzde 14.57, Cumhuriyet altınının satış fiyatı da yüzde 18.52 oranında arttı. Dövizde ABD Doları'nın yıllık artışı yüzde 23.27, Alman Markı'nın yüzde 13.29 oldu.

Bankalar ve aracı kurumlar tarafından oluşturulan yatırım fonlarına katılma belgelerine yatırım yapanlar da 2000 yılında ancak ortalama yüzde 20.85 oranında kazanç sağlayabildiler.

İMKB Tahvil ve Bono Piyasası'nda 1999 sonu ve 2000 yılı başında oluşan ortalama oranlar dikkate alınarak yapılan hesaplamalara göre, tahvil ve bono yatırımcılarının kazançları yüzde 36.0 ile yüzde 49.5 arasında değişti.

1999 sonundaki oranlardan parasını 1 yıl vadeli olarak bankaya yatıranlar 2000 yılı sonunda net yüzde 38.0 oranında getiri elde ettiler.

2000 yılı boyunca parasını sürekli aylık repoda değerlendiren yatırımcının yıl sonundaki bileşik net kazancı yüzde 45.6 oldu.

Hisse senetleri piyasası

Hisse senedi yatırımcısı 2000 yılında beklediğini bulamayanlar arasındaydı. Yıl boyunca çok keskin iniş ve çıkışların yaşandığı Borsa'da ilk üç ay sonunda mevcut seviyeler korundu. Nisan ayındaki yüzde 20.64'lük artışın ardından 5 ay devam eden sürekli düşüş dönemi yaşandı. Ekim ayında gerçekleşen yüzde 19.28 oranındaki artışın ardından Kasım ayında, değişik söylentilere bağlı olarak piyasalarda kendini gösteren kriz Borsayı da derinden etkiledi. Kasım ayında hisse senetleri ortalama yüzde 35.39 oranında değer yitirdi. Aralık ayında gerçekleşen ortalama yüzde 7.88'lik artış yatırımcıyı kurtarmaya yetmedi. Böylece hisse senetleri 2000 yılını ortalama yüzde 37.95 oranında kayıpla kapadı.

İMKB endeksleri

İMKB Ulusal-100 Endeksi 2000 yılı boyunca 5,771.57 puan düşerek 15,208.78 puandan, 9,437.21 puana indi.

İMKB Ulusal-Mali Endeksi 8,342.85 puan düşerek 21,180.77 puandan 12,837.92 puana, İMKB Ulusal-Sanayi Endeksi 2,990.76 puan düşerek 9,945.75 puandan 6,954.99 puana ve İMKB Ulusal-Hizmetler Endeksi 5,970.38 puan düşerek 13,194.39 puandan 7,224.01 puana geriledi.

Böylece, mali grup hisseler 2000 yılında ortalama yüzde 39.39, sanayi grubu hisseler ortalama yüzde 30.07 ve hizmetler grubu hisseleri ortalama yüzde 45.25 oranında değer yitirdi.

2000 yılı içinde İMKB'nin çeşitli pazarlarında işlem gören toplam 313 hisse senedinden sadece 65'i değer kazanırken 248 hisse senedi değer kaybetti.

Dövizdeki artış tatmin etmedi

Döviz yatırımcısı da 2000 yılından beklediğini bulamadı. ABD Doları yıl boyunca yüzde 23.27, Alman Markı da yüzde 13.29 oranında artış kaydetti.

İstanbul serbest piyasada alınıp satılan döviz türlerinden ABD Doları yıl sonunda, 126 bin 700 liralık artışla 544 bin 500 liradan 671 bin 200 liraya, Mark ise 37 bin 200 liralık artışla 280 bin liradan 317 bin 200 liraya çıktı.

İngiliz Sterlini yıllık yüzde 13.64 artış kaydederek, 879 bin 500 liradan 999 bin 500 liraya ulaştı.

Öteki döviz türlerinden İsviçre Frangı yüzde 20.12'lik artışla 339 bin 500 liradan 407 bin 800 liraya ve Fransız Frangı da yüzde 14.04'lük artışla 83 bin 130 liradan 94 bin 800 liraya yükseldi.

Altının performansı yüzde 20'nin altında kaldı

İstanbul Kapalıçarşı'da işlem gören geleneksel yatırım aracı altının 2000 yılı performansı yüzde 20'nin altında kaldı.

1999 yıl sonunda 5 milyon 45 bin lira olan 24 ayar külçe altının gram fiyatı 735 bin liralık artışla 2000 yıl sonunda 5 milyon 780 bin liraya ulaştı. Külçe altının yıllık artışı yüzde 14.57 olarak gerçekleşti.

1999 yıl sonunda 33 milyon 750 bin liradan satılan Cumhuriyet altını, 2000 yıl sonunda 6 milyon 250 bin liralık artışla 40 milyon liraya çıktı ve yıl boyunca yüzde 18.52 oranında artış kaydetti.

İstanbul Altın Borsası'nda (İAB) işlem gören 24 ayar külçe altının 1999 yıl sonunda 5 milyon 62 bin lira olan gram fiyatı, 2000 sonunda 803 bin liralık artışla 5 milyon 865 bin liraya çıktı. İAB'de işlem gören külçe altının yıllık değer artışı yüzde 15.86 olarak gerçekleşti.

Yatırım fonları yüzde 20.95 arttı

Menkul kıymet yatırım fonlarına katılma belgelerinin yıllık ortalama değer artışı yüzde 20.95 olarak gerçekleşti.

1999 yılını 102,436 puanla kapayan A.A Bileşik Fon Endeksi, 21,356 puanlık artışla 123,792 puana çıktı. (A) tipi fonlardaki düşüş yüzde 2.76 olurken, (B) tipi fonlardaki artış yüzde 32.96'da kaldı.

Katılma belgeleri arasındaki en yüksek oranlı artış, yüzde 77.06 ile Körfez B Tipi Değişken Fon belgelerinde oldu. Bunu yüzde 68.87 ile Sümer Tahvil Bono Fonu belgeleri ve yüzde 65.13 ile Sitebank B Tipi Değişken Fonu belgeleri izledi.

2000 yılında en çok değer yitiren katılma belgesi ise yüzde 57.39'luk düşüşle Finans A Tipi Değişken Fon oldu. Pamukbank A Tipi Değişken Fon belgeleri yüzde 45.74'lük düşüşle ikinci, Demir Yatırım A Tipi Ulusal-100 Endeks Fon belgeleri yüzde 45.56'lık düşüşle üçüncü olarak sıralandı.

2000 yılı içinde 38 adet A tipi, 19 adet de B tipi katılma belgesi halka arz edildi, 2 katılma belgesi de piyasadan çekildi. Böylece yıl sonundaki toplam katılma belgesi sayısı 262'ye ulaştı.

Hazine 48 ihale düzenledi

Hazine iç borçlanma açısından 2000 yılını 1999 yılının altında kalan miktarlarda tamamladı. 1999 yılı içinde 34'ü tahvil, 14'ü de bono olmak üzere toplam 48 ihale düzenleyen Hazine 2000 yılında 26'sı tahvil, 8'i bono ve 1'i de geri alım olmak üzere 35 ihale gerçekleştirdi. Hazine'nin yaptığı ve yılın son ihalesi olan 357 günlük tahvil ihalesinde ise satış olmadı.

2000 yılı içindeki ihalelerde en düşük yıllık basit faiz yüzde 28.24, en yüksek yıllık basit faiz de yüzde 45.74 oldu. Bileşik faizlere bakıldığında ise en yüksek faiz yüzde 54.20, en düşük bileşik faiz ise yüzde 31.37 olarak gerçekleşti.

Hazine 2000 yılı içinde düzenlediği ihalelerde nominal 27.2 katrilyon liralık teklifi kabul etti. 1999 yılı için bu miktar 31.3 katrilyon liraydı.

İMKB Tahvil ve Bono Piyasası'nda 1999 sonunda gerçekleşen işlemlerdeki oranlar dikkate alınarak hesaplama yapıldığında, tahvil ve bono yatırımcısının 2000 yılındaki kazançları yüzde 36.0 ile yüzde 49.5 arasında değişti.

Faizler dalgalandı

2000 yılı boyunca mevduat faizleri son 1-2 ay hariç büyük dalgalanmalar göstermedi. 1999 sonunda yaklaşık yüzde 40-50 aralığında olan 1 yıl vadeli mevduat faiz oranları 2000 sonunda yüzde 30-40 düzeylerine geriledi.

1999 sonunda parasını 1 yıl vadeli mevduat faizinde değerlendiren yatırımcı 2000 sonunda net yüzde 38.0 oranında getiri sağladı.

Parasını yıl boyunca her ay aylık repoda değerlendirenlerin 2000 yılında sağladıkları yıllık kazanç, basit faizle yüzde 38.2, bileşik faizle yüzde 45.6 düzeyinde oldu. (aa)

Haberle ilgili daha fazlası:

BAKMADAN GEÇME!