Ekolojist enteller termik santrala karşı

YÖNETMEN YÜKSEL AKSU
Çekimde eşeklerden sorumlu görevlimiz vardı

‘Entelköy Efeköy’e Karşı’nın hikayesi nasıl doğdu?
- Gençlik yıllarımda Ege’de terk edilmiş evleri alıp restore etmeyi isterdik. Orada hem organik tarım yapalım hem kitap okuyalım derdik. Bu ‘doğaya dönüp kendimizi bulalım’ ütopyası son zamanlarda herkesin hayali olmaya başladı. Filmde de ekolojist enteller bir gün Efeköy’e yerleşiyor. Entellerin organik tarım fikriyle köylüler içten içe dalga geçiyor. O sırada bölgede termik santral kurma kararı çıkıyor. Köylüler işsizlikten bıktığı için bu karara seviniyor ama enteller doğa ve oksijen daha önemli diyerek direniyor. Aralarında çatışma başlıyor.

Bu durumda hangi taraftan yanasınız?
- Doğa severlerden yanayım. Ama burada ekolojistler de, iş sahibi olmak isteyen köylüler de haklı. Aslında bir tarafıyla entelektüel bir tarafıyla köylü biriyim.

Gerçekten çevreye duyarlı bir yönetmen misiniz?
- Evet, doğayı seviyorum. Her zaman kültür ve doğayla ilgili birçok meselenin içinde oldum. Kapitalizmin dünyayı çöplüğe çevirmesine karşıyım. En azından yanlış sanayileşmeye ve çevre kirliliğine karşı duyarlıyım. 1990’ların başında Gökova’ya yapılması düşünülen ikinci termik santral de bu filmin ortaya çıkmasında etkendir. Çevre gönüllüsü Saynur Gelendost, ölüm orucuna yatmıştı ve ona destek vermiştik.

Ana konularından biri çevre olan bir komedi filmi sinemada ne kadar ilgi görür?
- Film sadece çevre sorunlarını anlatmıyor. Burada çevre meselesi ekseninde iki zihniyetin çatışması var. Başka bir deyişle şehirden indim köye hikayesi izleyeceksiniz.

Dünyaya filmle ekolojik bir mesaj verme derdinde misiniz?
- Asıl anlatmak istediğim hep birlikte değerli bir hayat kurabileceğimiz.

Filmde eski bakan Yüksel Yalova ve Alman milletvekili Claudia Roth gibi siyasi isimler de rol alıyor. Nasıl projeye dahil oldular?
- İki ismin de oyunculuk geçmişi var. Gerçeklik algısı artırsın diye Claudia Roth zaten kendini oynadı. Yüksel Yalova yine kendi gibi bir bakanı canlandırdı.

Neden ana karakterlerden biri eşek oldu?
- Tarihte kahramanları at temsil eder. Eşeklerse filozofların, bilgelerin ve komiklerin temsilcisidir. Dünyada eşeklerin soyunun tükenmek üzere olduğunu öğrendim. Ayrıca yönetmeliklerde mesela inek çiftlik, tilki yaban hayvanı sayılırken, eşeğin bunların arasında yeri olmadığını fark ettim. Filmde de eşekleri korumaya çalışan enteller var. Onlar motorlu araçlar yerine eşeklerle ulaşımlarını sağlıyor. Bundan bir yıl önce dağlara bırakılmış eşekler olduğunu duymuştum. 15 yaşlı eşeği topladık. Onlara bir ağıl yaptık ve çekim boyunca eşeklerden sorumlu bir görevlimiz oldu. Eşeklerin rollerini artırdım. Onları iyi besledik, şimdi köyde yaşamaya devam ediyorlar.

Peki lakabınız neden keçi?
- Teke yöresi çocuğuyum. Sarıkeçililer’le ilgili bir belgesel yaptım. Aynı zamanda keçiye benziyorum. İnatçı bir yanım vardır.

ŞAHİN IRMAK
Aktivist sayılmam ama denk gelirse affetmem

Canlandırdığınız Muhtar Ali nasıl bir adam?
- İyi niyetli ve kim ne derse hemen inanıyor. Efeköy’de yaşıyor.

Siz de aktivist misiniz?
- Çok sayılmam ama denk gelirsem affetmem. Herkesin sağduyulu olması gereken konularda kendi duruşumu sergiliyorum.

Komedi oyunculuğu özel tercihiniz miydi?
- Babam bu işi yapmıyor ama beni ve bütün aileyi güldürür. Hâlâ da çok gülerim ona. Komedi de böyle gelişti. Hayata mizahi açıdan bakmayı seviyorum.

Yeni tanıştıklarınızda ‘bu adam bizi kesin çok güldürür’ beklentisi oluşuyor mu?
- Başta gözleri parlıyor, hevesleniyorlar. Bir yarım saat sonra “Bu muymuş?” diyebiliyorlar. Dışarıdan bakıldığında duygularımı hemen belli edemiyorum. Yeni girdiğim bir ortamda “ortamın hakimi olmalıyım” deyip de şakalar yapmam.

BKM Mutfak’tan tamamen ayrıldınız mı?
- Hayır, yeni projeler var. ‘Çok Güzel Hareketler’in üzerinde şeyler yapmak istiyoruz.

Bir de “Yakışıklılığı kötü amaçlı kullandım” diye bir açıklamanız var. Nedir o amaçlar?
- Sizin de beğeneceğiniz birileri sizi beğeniyorsa bunu değerlendirmek akıllıca diye düşünüyorum (Gülüyor).

NEJAT YAVAŞOĞULLARI
Her zaman çevre mücadelesinin içindeydim

Sizi oyunculuğa nasıl ikna ettiler?
- Ortaoyuncular’da müzisyen rollerinde oynamıştım. Sonra Bulutsuzluk Özlemi grubu ağırlığını koyunca oyunculuk çalışmalarım kesildi. Yüksel Aksu bir gün aradı ve filmdeki entellerden birini oynamamı istedi. Mimarlık ofisim ve müzik çalışmalarım arasında vakit bulup bulamayacağımı düşündüm ama çevrem çok istedi. Çevre konusunu işlemesi de beni etkiledi.

Sonuçta oyunculuğunuzdan memnun kaldınız mı?
- “Ya rezil ya vezir olurum” diyordum. Rezil olmayacağımı anladım, fena oynamamışım.

Filmde enteller tarafındasınız. Nasıl bir karakteri canlandırıyorsunuz?
- Sanki kendimi oynadım. Bir yere yerleşip evler inşa ediyoruz. Zaten mimarım. Sonra oraya termik santral yapılması için bir hareket başlıyor. Buna karşı ne yapabiliriz diye düşünürken bir konser düzenlemeye karar veriyorlar. Biz ‘Bulutsuzluk Özlemi’ olarak devreye giriyoruz. Zaten daha önceleri nükleer santrallara karşı ve çevreye için konserler yapmıştık. Her zaman çevre için mücadelesinin içindeydim.

Bİ’ŞEY YAPMALI
Deniz kaplumbağası evlat edinin

Akdeniz’in en eski denizcisi kaplumbağalar bugün çevresel tehditler sonucu büyük tehlike altında. 110 milyon yıldır gezegenin yerlisi olan deniz kaplumbağasının bazı türleri hızla tükeniyor. WWF-Türkiye, deniz kaplumbağalarının Doğu Akdeniz’deki son sığınaklarında, nesillerini sürdürebilmesi için büyük bir mücadele veriyor. 110 milyon yıllık serüvenin sona ermemesi için destek bekleyen WWF herkesi bir deniz kaplumbağası evlat edinmeye çağırıyor. Konuyla ilgili daha fazla bilgi almak ve bir deniz kaplumbağası evlat edinmek istiyorsanız evlatedinme@wwf.org.tr adresine mail atabilirsiniz.