Yüksek Kültür nedir? Yaygın ve popüler kültür arasındaki farklar nelerdir? Yüksek kültür örnekleri
Güncelleme Tarihi:
Bireyin ya da toplumun çeşitli sanat dalları hakkında sahip olduğu bilgilerin tümüne kültür denir. Kültür, özellikleri bakımından birçok türe ayrılır. Örneğin büyük bir çoğunluğun sahip olduğu pratik bilgiler, genel kültür olarak adlandırılır. Herkesin beğenisine uygun olmayan ve azınlığa hitap eden kültür ise alt kültür olarak nitelendirilir. Yüksek kültür nedir? Yaygın ve popüler kültür arasındaki farklar nelerdir detayları ile derledik.
Diğer kültür çeşitleri şu şekilde sıralanabilir:
1- Maddi Kültür (Moda)
2- Manevi Kültür (Gelenekler)
3- Baskın Kültür (Medyanın ve reklamların dayattığı kültür)
4- Karşıt Kültür (Popüler kültüre karşı çıkan, eleştirel kültür)
Yüksek Kültür Nedir?
Halkın genel beğenilerden ve ortalama zevklerden farklı olan, belli bir kesime hitap eden kültüre yüksek kültür denir. Yüksek kültür, çoğunluk tarafından ''anlaşılmaz'' ya da ''sıkıcı'' bulunur. Bunun nedeni, yüksek kültür adı altında üretilen eserlerin anlaşılması için belli başlı konularda bilgi sahibi olunması gerektiğidir.
Örneğin Divan Edebiyatı, yüksek kültür. Divan şairlerinin yazdığı gazelleri, kasideleri ve diğer mazmun eserleri anlamak için Arapça ve Farsça kelimelerin Türkçe karşılığını bilmek gerekir. Ayrıca bu edebiyatta kullanılan mazmunları ve kalıp ifadeleri bilmeden de yazılanları anlamak mümkündür.
Buna karşın halk edebiyatı temsilcilerinin kaleme aldığı eserlerde sade ve yalın bir dil kullanılır. Halk ozanlarının şiirlerinde kullandığı kelimelerin anlamları halk tarafından bilinir.
Yüksek kültür üst ve elitist kültür adıyla da bilinir. Bu kültürün en önemli özelliği halktan kopuk olmasıdır. Edebiyatta ''sanat için sanat'' anlayışı benimsenir. Amaç mümkün olduğunca fazla kişiye ulaşmak değil, sanatsal ve estetik eserler üretmektir.
Yaygın ve Popüler Kültür Arasındaki Farklar Nelerdir?
1- Yaygın kültür, klasik ve evrensel kültür adıyla da bilinir. Bu kültür, tarihsel süreç içerisinde oluşmuştur. Popüler kültürün ise tarihi bir arka planı yoktur.
2- Yaygın kültür halkın büyük çoğunluğu tarafından hem bilinir hem de benimsenir. Popüler kültür ise bilinmesine rağmen çoğunluk tarafından benimsenmeyebilir.
3- Popüler kültür, internet üzerinden, viral reklamlarla ya da tanıtım bültenleriyle servis edilir. Yaygın kültürün ise medya desteğine ihtiyacı yoktur. Örneğin Fyodor Dostoyevski ya da Tolstoy gibi yazarların eserleri çok okunanlar listesinde yer alsa da ''bestseller'' değildir. Bestseller eserler, sadece belli bir dönemde çok okunur. Klasik ve yaygın kültüre ait eserler ise her zaman çok okunan eserler arasında yer alır.
4- Popüler kültürün oluşmasında halkın beğenileri ön planda tutulur. Yaygın kültürde ise ''sanat toplum için'' anlayışı benimsenmiş olsa da, sanatçının estetik beğenileri ön plandadır.
5- Popüler kültür, modernizmden sonra ortaya çıkmıştır. Yaygın kültürün tarihi ise Antik Çağlara kadar uzanır.
6- Popüler kültür, daha çok müzik ve sinema gibi sanat dallarını kapsar. Yaygın kültür ise edebiyat ve felsefe gibi alanları kapsar.
Yüksek kültür Örnekleri
A- Sinemada Yüksek Kültür Örnekleri
1- Krzysztof Kieslowski - Aşk Hakkında Kısa Bir Film
2- Andrey Tarkovsky - Solaris
3- Luis Bunuel - Özgürlük Hayaleti
4- Nuri Bilge Ceylan - Bir Zamanlar Anadolu'da
5- Bela Tar - Londra'daki Adam
6- Alejandro Jodorowsky - Gökkuşağı Hırsızları
B- Edebiyatta Yüksek Kültür Örnekleri
1- Vladimir Nabokov - Sebastian K. Night'ın Gerçek Yaşamı
2- Peter Handke - Mutsuzluğa Doyum
3- Laurence Sterner - Tristram Shandy
4- Beatrice Saubin - Sınanma
5- Don Delillo - Beyaz Gürültü
Bunun dışında bale ve opera gibi seçkin sınıflara hitap eden sanat dalları da yüksek kültüre örnek olarak gösterilebilir.