Yetkinlik Nedir? Yetkinlik Performansı Nasıl Değerlendirilir? Yetkinlik Nasıl Geliştirilir?

Yetkinlik modellerinin esas gayesi, çalışanların örgütün hedef ve beklentileri ile nitelikte davranışlar sergilemesinin sağlanması olmaktadır. Bu kapsamda yetkinlik modelleri örgütün amaçlarının ve performans kriterlerinin daha şeffaf bir niteliğe sahip olmasını sağlayarak ve İK uygulamaları arasında uyum oluşturarak olumlu çalışan çıktıları üretilmesine sebebiyet verir.

Yetkinlik Nedir?

Personel seçiminin gerçekleştirilmesinden, eğitime ve geliştirmeye, ücretlendirmeye, performans değerlendirmeye ve kariyer yönetimine kadar insan kaynaklarının çok çeşitlilik göstermekte olan fonksiyonunda kullanılmakta olan yetkinlik kavramı; personelin başarılı olabilmesi maksadı doğrultusunda sahip olması gerekli olan bilgi, beceri ve sahip durumda olduğu vasıfları ifade eder.

Yetkinlik Performansı Nasıl Değerlendirilir?

Yetkinlik performansı değerlendirme, farklı yöntemleri içermekte olan bir süreçtir. Tamamıyla gereksinim doğrultusunda kullanımı söz konusu olan bu yöntemler ise şu şekilde sıralanabilir:

- 180 derece değerlendirme,

- Tek kaynağa bağlı (90 derece) değerlendirme.

- 360 derece değerlendirme,

Peki yetkinlik performansı değerlendirilmesinde bu kavramlar neyi ifade etmektedir? İşte kavramlar ve açıklamaları:

180 derece yetkinlik performansı değerlendirme: Bu yöntem kapsamında personeli yöneticisi ve kendisi değerlendirmektedir. Bu yöntemde, kişinin ve yöneticinin değerlendirmeleri raporlanır. Oluşturulmuş olan bu rapor sonrasında ise personelin yetkinlik performansı ile alakalı olarak o kişiye geri bildirim sağlanır.

Tek kaynağa bağlı yetkinlik performansı değerlendirme: Bu yöntemde personeli tek değerlendiren, o personelin bağlı durumda olduğu yönetici olmaktadır. Tek kaynağa bağlı yetkinlik performansı değerlendirme yönteminde çoğunlukla personelin kendini savunması yahut fikir beyan etmesi mümkün değildir. Bu durum, değerlendirmenin objektif olması ihtimalini son derece düşüren bir etkendir.

360 derece yetkinlik performansı değerlendirmesi: Yaşadığımız çağın en yaygın olarak başvurulan değerlendirme yöntemlerindendir. Personelin çalışma arkadaşları, astları, yöneticileri, müşterileri gibi iş çevresinden oldukça fazla sayıda kişi tarafından değerlendirildiği bir yöntem olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu sayede farklı kanallardan çok fazla geri bildirim sağlanarak çalışanın performansı ile alakalı olarak en doğru bilgi elde edilir.

Yetkinlik Nasıl Geliştirilir?

İş hayatının içinde çalışırken bütün o gözünüzün önünde bulunmakta olan bulgu veya bilgileri tek tek atlayarak sonunda büyük hatalara neden olan işlere imza atarsınız. Bu gibi bir durumun olmaması için yetkinlik geliştirmek önemli bir süreci oluşturur. Yetkinlik geliştirmenin birinci koşulu kendinize sorular sormaktan geçer. Sonrasında ise bilmediklerinizin farkına varmanız önemlidir.

Var sayımlar yapmaktan mutlaka kaçınmanız gerekir. Yüzeysel olarak kararlar vermekten kaçının ve mutlaka derine inin. Bilgiyi topladıktan sonra değerlendirmeye tabi tutmak önemlidir. Kendi içinde kategoriler yaratarak analizi özetleyin ve bilgiye çevirin tüm bu adımları atmak yetkinliğinizi geliştirmenize önemli katkılar sağlar.