Yabancı dil becerileri nasıl gelişir?

YAZMA BECERİSİ NASIL GELİŞİR?
Öncelikle şu bilinmeli ki yabancı dilde yazma becerisinin geliştirilmesi zaman alan bir süreç çünkü yazma, bireyin sahip olduğu yabancı dil bilgisini belirli kurallar dahilinde o yabancı dilin düşünme sistematiğine göre ifade etmeyi gerektirir. Yabancı dil öğrenenlerin bu nedenle sabırlı davranmaları gerekir. İlk olarak yazma becerisinin geliştirilmesi için öncelikle yabancı dil öğrenenlerin öğrendikleri yabancı dilde bol bol okuma yapmaları gerekir çünkü okuma metinleri, yabancı dilin yazılı olarak nasıl kullanıldığı hakkında bilgi verir ve dilin yazılı kullanımına aşinalık kazandırır. Kazanılan bu bilgi birikimi ve aşinalıkla, yabancı dili öğrenenler düşüncelerini yazılı olarak nasıl ifade edebileceklerini öğrenirler.

İkinci olarak, yabancı dil öğrenenler bol bol pratik yapmalı. Pratik yaparken yabancı dil öğrenenler hata yapmaktan korkmamalılar çünkü hata yapmak, öğrenmenin doğal bir parçası. Bu aşamada, süreç odaklı yazma uygulamalarının yapılması, yapılan pratiklerin hedefine ulaşmasını sağlamada yardımcı olabilir. Süreç odaklı yazma çeşitli aşamalardan oluşuyor. Birinci aşamada, yabancı dil öğrenenler, yazmak istedikleri konu ile ilgili olarak akıllarına gelen fikirleri yazarak beyin fırtınası yaparlar. İkinci aşamada, beyin fırtınasında belirledikleri fikirlerden seçerek yazacakları konunun ana hatlarını içeren bir şablon hazırlarlar. Üçüncü aşamada, bu şablondaki fikirleri kullanarak birinci taslaklarını yazarlar. Dördüncü aşamada yazdıkları metni; düşüncelerini nasıl ifade ettikleri, dil bilgisi kullanımı, kelime seçimi, noktalama işareti vb. hususlarda kontrol ederler ve varsa düzeltmeleri yaparlar. Bu aşamaların takip edilmesi, yazılacak metnin planlı bir şekilde geliştirilmesine yardımcı olur ve böylelikle yabancı dil öğrenenler kendilerini yazma konusunda geliştirebilirler.

GERİ BİLDİRİM ALMAK GEREK
Üçüncü olarak, yazılanlara geri bildirim almak ve buna göre yazılanları geliştirmek de yazma becerilerinin gelişmesine katkı sağlar. Geri bildirim, kısaca yapılan bir çalışmaya, öğretmen gibi bir uzmanın inceleyerek çalışmanın iyi yönleri ve geliştirilmesi gereken yönleri hakkında bilgi vermesi olarak tanımlanabilir. Bu noktada, yabancı dil öğrenenler, yabancı dilde yazdıkları yazı hakkında öğretmenlerinden geri bildirim alabilirler. Ayrıca, yabancı dili iyi bilen bir tanıdıklarından da yazdıklarını incelemelerini ve onlara geri bildirim vermelerini isteyebilirler. Üretken yapay zekâ programlarını da kullanarak yazdıkları hakkında geri bildirim alabilirler. Önemli olan, geri bildirim aldıktan sonra gerekli düzenlemeleri yazılan metin üzerinde yapmak.

Son olarak, teknoloji, yabancı dilde yazma becerisinin geliştirilmesine katkı sunar. Yabancı dil öğrenenler, bir metni bilgisayarda yazarken yazma programlarında mevcut olan dil bilgisi denetçisi gibi özellikleri kullanabilirler. Bu yazılım özellikleri yazma esnasında yapılan yanlışlıkları tespit edebilir ve onların düzetilmesine yönelik öneriler sunabilir. Üretken yapay zekâ, ikinci aşamada bahsedilen süreç odaklı yazmada da kullanılabilir. Yazılmak istenen konularla ilgili olarak çeşitli düşünceler sunabilir veya yazılan bir metnin dil kullanımı ve düşüncenin ifade edilmesi gibi hususlarda kontrolünü sağlayabilir. Ancak burada üretken yapay zekâ, etik değerler ışığında kullanılmalı ve yapay zekaya metnin tamamının yazdırılıp bir yere teslim edilmesi gibi hususlardan uzak durulmalı.

KONUŞMA BECERİSİ SABIR GEREKTİRİR
Yazma becerisi gibi konuşma becerisinin de gelişimi zaman alır çünkü konuşma becerisi, yabancı dil öğrenenlerin kendilerini sahip oldukları yabancı dil bilgisini kullanarak (kelime, dil bilgisi, telaffuz, tonlama gibi) açıklamasını gerektirir. Konuşma becerisinin gelişiminde de bu nedenle sabırlı olmak gerekir.

İlk olarak, bol bol öğrenilen yabancı dilde dinleme yapılmalı. Dinleme, yabancı dilin gerçek hayatta nasıl kullanıldığını gösterir. Bu nedenle dinleme yaptıkça, yabancı dili öğrenenler dilin kullanımına maruz kalmakta ve yabancı dile aşinalık kazanır. Bu ayrıca onların; dildeki doğal tonlama ve vurgulama gibi sesletim özellikleri ile telaffuzlarını geliştirmelerine katkıda bulunur. Dinleme için yabancı dildeki müzik klipleri, diziler, filmler ve internet videoları kullanılabilir. Bunu yaparken yabancı dilde alt yazı kullanımına ihtiyaç duyulması halinde orijinal dildeki alt yazılar tercih edilmeli.

HATA YAPMAKTAN KORKMAYIN
İkinci olarak, yabancı dil öğrenenler, düzenli olarak kendileriyle pratikler yapabilirler. Bu ve sonraki aşamalarda yabancı dil öğrenenler yabancı dilde konuşurken hata yapmaktan çekinmemeli çünkü hata yapmak öğrenmenin bir parçası. Bireysel pratik; konuşurken öğrenenin kendisini kaydetmesi, bir metnin sesli okunması, kendi kendine ilgili yabancı dilde konuşma gibi pratikleri içerir. Yabancı dil öğrenenlerin, bir konu ile ilgili yabancı dilde konuşmalarını kaydetmeleri onların konuşmalarındaki iyi noktaları ve geliştirilmesi gereken hususları keşfetmelerine yardımcı olabilir. Kendi kendilerine yabancı dilde konuşmaları konuşma kaygılarını aşmalarına katkıda bulunabilir. Bir metnin yüksek sesle okunması, yazılı dilin konuşmaya aktarılmasını sağlar. Ayrıca telaffuz, tonlama ve vurgulama gibi hususların gelişimine katkı sağlayabilir.

Üçüncü olarak, öğrenme ortamındaki konuşma egzersizlerinden yararlanılmalı. İngilizcenin ana dil olarak kullanılmadığı yerlerde yabancı dil öğrenenlerin yabancı dile en çok maruz kaldıkları ortam yabancı dil öğrenme sınıfları. Bu nedenle, burada öğretmenle iletişim kurarken yabancı dilin kullanılması, karşılıklı yapılan konuşma aktivitelerinde ana dil yerine yabancı dilin kullanılması ve sınıf arkadaşlarıyla iletişim kurarken yabancı dilin kullanılması önemli.

KONUŞMA PRATİKLERİ YAPIN
Dördüncü olarak, yabancı dili bilen bireylerle ve teknoloji kullanarak konuşma pratikleri yapılabilir. Yabancı dil öğrenenler, yabancı dili bilen bir tanıdıklarıyla yabancı dilde sohbet edebilirler veya bir konu hakkında münazara yapabilirler. Ayrıca, üretken yapay zekâ ve üretken yapay zekâ destekli sohbet robotları gibi teknolojileri de kullanarak yabancı dilde konuşma pratikleri yapılabilir. Bunların yanı sıra, teknoloji vasıtasıyla yabancı dili, kendi ana dili olarak konuşanlarla iletişim kurulabilir ve konuşma pratikleri yapılabilir.

Sonuç olarak yabancı dil öğrenimi bireysel bir süreç ve yabancı dilde yazma ve konuşma becerilerinin geliştirilmesi bireysel çaba, zaman ve sabır gerektiren bir durum. Bu durum, bol bol pratik yapmayı gerektirir ve bu süreçte hata yapmak, korkulacak bir durum değildir. Aksine hata yapmak öğrenmenin bir parçasıdır ve gelişimi gösterir. Burada verilen tavsiyeler, yabancı dilde konuşma ve yazma becerilerinin geliştirilmesi için yapılabileceklerin bir kısmına odaklanmaktadır ve bu tavsiyelerin etkisi, öğrenenlere göre değişebilir.

AHMET ERDOST YASTIBAŞ KİMDİR?
İngiliz dili eğitimi alanında doçent unvanına sahip ve Gazi Üniversitesi Yabancı Diller Yüksek Okulunda İngilizce öğretim görevlisi olarak çalışıyor. Akademik çalışmaları; yabancı dil öğretiminde ölçme değerlendirme, teknoloji destekli yabancı dil eğitimi ve sürdürülebilir amaçlar için yabancı dil eğitimine odaklanıyor.