Uzmanlar ‘3 yılda mezuniyet’i yorumladı: Yoğun tempo ve motivasyon ister

Güncelleme Tarihi:

Uzmanlar ‘3 yılda mezuniyet’i yorumladı: Yoğun tempo ve motivasyon ister
Oluşturulma Tarihi: Ekim 04, 2025 07:00

Yükseköğretim Kurulu (YÖK) tarafından yapılan açıklamaya göre; yapılacak yeni değişikliklerle başarılı öğrenciler lisans eğitimini 3 yılda tamamlayabilecek.

Haberin Devamı

Avrupa ve ABD’de örnekleri bulunan bu uygulama, öğrenciler için birçok avantaj sağlayacak. Ancak uzmanlara göre uygulamanın nasıl hayata geçirileceği önemli...

DOĞRU PLANLAMA ŞART

- Prof. Dr. Metin Pişkin (Ankara Üniversitesi): “Bu düzenlemeyle öğrenciler, eğitimlerini daha kısa sürede tamamlayarak iş hayatına daha erken katılabilecek, ülke ekonomisine genç yaşta katkı sunabilecek. Lisans eğitiminin 3 yılda tamamlanmasını öngören uygulama doğru planlama ve güçlü kalite güvencesiyle yükseköğretimde olumlu bir dönüşüm yaratılabilir.”

AKADEMİK STRES ARTABİLİR
Prof. Dr. Osman Ferda Beytekin - Ege Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dekanı:
“Üç yılda mezuniyet, bireysel ve toplumsal fayda açısından dikkate değer. Ancak öğrenciler bu kararı alırken akademik hedefleri ile kişisel gelişim ihtiyaçlarını dikkatle dengelemeli. Bunun için disiplinli, hedef odaklı öğrenciler için cazip bir fırsat olsa da yoğun bir tempo ve güçlü motivasyon gerekiyor” Uygulamanın avantajlarını şöyle sıralayabiliriz:
* Mezunların bir yıl önce iş hayatına atılması, kariyer yolunda hız ve uzun vadede ciddi bir maddi kazanç anlamına gelecek.
* Öğrenciler ve aileler için eğitim, konaklama ve yaşam masraflarında bir yıllık rahatlama sağlayacak.
* Yüksek lisansa veya ikinci bir diplomaya daha erken yönelme imkânı verecek.
* Yaşıtlarından önce mezun olmak öğrencilerin başarı hissini artıracak.
* Üniversitelerde derslik ve öğretim üyesi kapasitesi daha etkin kullanılabilecek.

Haberin Devamı

AKADEMİK STRES ARTABİLİR
Diğer yandan karşılaşılabilecek sınırlılıklar da mevcut:
* Öğrenciler yoğun ders programları nedeniyle artan akademik stresle karşılaşabilecek.
* Öğrenciler kulüpler, kültürel etkinlikler ve sosyal ağlardan yeterince faydalanamayabilecek.
* Yaz okulları nedeniyle iş deneyimi ve gönüllülük fırsatları kısıtlanabilecek.
* Dersleri hızla geçmek, konuların yüzeysel kalmasına yol açabilir.
* Çift anadal, yandal veya seçmeli dersler için zaman daralabilir.

BU BİR DEVRİM OLABİLİR
Prof. Dr. Uğur Sak (Anadolu Üniversitesi): ABD’de uzun süredir üstün başarılı öğrenciler için esnek mezuniyet yolları uygulanıyor. Öğrenciler lisede aldıkları AP veya IB dersleri ile üniversitede bir yıl öne geçebiliyor. Ayrıca Onur okulları (Honors College) programları öğrencilere hızlandırılmış dersler, disiplinlerarası seminerler ve erken araştırma fırsatları sunuyor. Bazı üniversitelerde ise üç yılda lisans tamamlama, hatta lisans ile yüksek lisansın entegre edildiği “4+1” programları mevcut. İngiltere’de pek çok lisans programı üç yıl sürüyor; üstün başarılı öğrenciler bu sürede hem derinleşme hem de erken uzmanlaşma fırsatı buluyor. Hollanda’daki University College sisteminde ise öğrenciler seçkin akademik topluluklara katılarak hızlandırılmış ve yoğun bir programla mezuniyetlerini öne çekebiliyor.
Türkiye’de bu uygulamaya gidilebilir. Ancak bunun için akademik danışmanlık oluşturulmalı. Öğrenciler ders seçiminde daha özgür olmalı, farklı fakültelerden ders alarak disiplinlerarası yetişme şansı bulmalı. Eğer YÖK’ün üzerinde çalıştığı bu düzenleme, ABD ve Avrupa’daki iyi örneklerden esinlenerek Türkiye’nin kendi ihtiyaçlarına göre uyarlanırsa; yalnızca birkaç öğrencinin erken mezun olması değil bütün yükseköğretim sisteminde kaliteyi artıracak bir devrim olabilir.

 

Haberle ilgili daha fazlası:

BAKMADAN GEÇME!