Rakım Nedir, Nasıl Ölçülür? Rakım Nasıl Hesaplanır?

Rakım, bir nesnenin olan yani bilinen bir düzeye yüksekliği olarak bilinmektedir. Günümüzde genellikle rakım ortalama deniz seviyesi ölçü alındıktan sonra tespit edilir.

Rakım Nedir?

Herhangi bir nesnenin bilinen düzeye göre yüksekliğine rakım denilmektedir. Rakım genellikle ortalama deniz seviyesine göre ölçülmektedir. Rakıma en yüksek ve en düşük alanın ortalama metresi tespit edilerek bakılır. Ayrıca aynı yer şekilleri bazen farklı yüksekliklere sahip olabilir. Farklı yer şekilleri de aynı yüksekliklerde olabilir. Rakım da bu yüksekliklerin tespit edilmesi için çok önemlidir. Özellikle coğrafi konularda rakım ile ilgili ölçümler önem taşımaktadır.

Rakım Nasıl Ölçülür?

Rakımın ölçülmesi için dikkatli ve özenli bir hesaplama yapılmalıdır. Rakım, Amerika Birleşik Devletleri'nde ve İngiltere'de feet ile ölçülmektedir. Ayrıca geri kalan her yerde rakım metre ölçü birimi ile ölçülmektedir. Bazı durumlarda rakımın artmasının da basınç ve sıcaklık üzerinde etkileri bulunmaktadır. Özellikle dağcılıkta rakım hesaplanırken üç tür rakıma dikkat çekilir.

Yüksek rakım, çok yüksek rakım ve aşırı rakım ölçümlerine göre rakımın hangi alanda olduğuna bakılır. Türkiye genelinde herhangi bir il sınırında o şehrin nüfusu ve rakımı da tabelada belirtilir. Şehrin denize olan rakım seviyesinin tespiti de o nedenle önem taşımaktadır.

Rakım Nasıl Hesaplanır?

Rakım hesaplamaları dikkatli ve özenli bir şekilde yapılmalıdır. Rakımı ölçmek için atmosfer basınç farklılıklarına göre yüksekliğin belirlenmesi gerekir. Özellikle altimetre gibi cihazlarda deniz seviyesinden yükseklik görülmesi hedeflenir. O nedenle ayar penceresine de QNH değeri girilir. QNH değeri ise o bölgedeki deniz seviyesinden ölçülen ve o gün içerisinde belirli aralıklar ile güncellenen atmosfer basıncı değeri ortaya çıkar. Bu değer ise belirli aralıklar ile güncellenen atmosfer basıncı değeri olarak bilinir.

Türkiye'nin En Yüksek Rakımı Neresi?

Rakım ölçülürken dikkat edilmesi gereken pek çok nokta bulunmaktadır. Bölgede rakımı en yüksek olan il sıralamasına bakıldığında Yozgat 1315, Sivas 1290, Nevşehir 1196 rakımlı olarak bilinmektedir. Ayrıca Niğde 1237, Kayseri 1060 ve Karaman ise 1056 rakıma sahiptir. Türkiye'de Konya şehri 1023, Kırşehir 993, Aksaray 975 ve Ankara 885 rakıma sahip olarak bilinmektedir. Ayrıca Eskişehir 795, Çankırı 730 ve Kırıkkale 716 metre olarak rakımı en düşük iller arasında yer almaktadır.

Günümüzde en merak edilen kavramlardan bir tanesi de dünyanın her yerinde deniz seviyesinin aynı sayılıp sayılmayacağıdır. O nedenle deniz seviyesi bütünü ile bir kavram halinde sayılmaktadır. Denizlerin aynı seviyede olduğu söylenemez. Çünkü denizlerde gelgitler, rüzgarlar ve coriolis kuvveti vardır. Bunun yanı sıra tüm diğer etkiler de su seviyelerini okyanuslar arasında ve okyanus içinde önemli ölçüde değiştirmektedir. Deniz seviyesi tüm dünyada etkilerden bağımsız olarak bir bütün şeklinde bütün bir kavram olarak sayılır.

Dünyada yapılan ölçümlere göre yıl boyu kalıcı olarak en yüksek yerleşim bölgesi Peru'da yer alan 5100 yükseklikte bulunan La Rinconada şehri olarak bilinmektedir. Türkiye'ye bakıldığında rakımı en yüksek bölge Doğu Anadolu Bölgesi olarak bilinmektedir. Ayrıca en alçak bölge ise Marmara Bölgesidir.

Rakım hesaplamalarına göre en uzun kıyılara sahip olan bölge Ege Bölgesidir. Türkiye'deki en fazla yağış alan bölge de Karadeniz Bölgesi olarak belirtilebilir. Uygun şartlara göre rakım ölçümleri yapıldıktan sonra şehirlerin ve ya bölgenin rakım ortalaması da alınmaktadır. Rakım özellikle bilimsel çalışmalarda önem taşır.