Ninni nedir? En çok söylenen ninniler (Dandini dandini dastana ve annesi onu çok sevmiş) ve sözleri
Güncelleme Tarihi:
Ninni, sözlü Türk Edebiyatından günümüze kadar gelmiş, hece ölçüsüyle yazılmış bir şiir türüdür. Belli bir ezgiyle söylenir. Kim tarafından yazıldığı bilinmediği için anonim olarak nitelendirilen ninnilere ''Balubalu'' da denir. Ninni nedir, en çok söylenen ninniler hangileri? Merak edenler için detaylarıyla araştırdık.
Ninniler genelde bir ya da iki dörtlükten oluşur. Zengin ve tam kafiyeyle yazılan ninniler özellikleri ve söylenişi bakımından mani türüne benzer. Türk kültüründe ve edebiyatında önemli bir yere sahip olan bu şiirler zamanla bestelenmiş ve bebekleri uyutmak için söylenmeye başlamıştır. Ninniler, bebekleri sakinleştirmek ve ağlamalarını durdurmak için de söylenir.
Ninni Nedir?
Sözlü Türk edebiyatının bir parçası olan ninniler, nesilden nesle aktarılarak günümüze kadar gelmiştir. Birçoğu söyleyen tarafından değil daha sonraki nesiller tarafından kaleme alınmıştır. Birçok ninni doğaçlamadır. Bu nedenle kelimeler arasındaki anlamdan çok harf ve ses uyumuna dikkat edilir. Anne bebeğini bir yandan ayaklarında ya da kucağında sallarken bir yandan yumuşak bir ses tonuyla ninni okur.
Ninnilerde birçok hayvanın adı geçer. Ninnilerde geçen hayvanlar arasında tilki, ayı, keçi, koyun, kedi, köpek, yer alıyor. Bu şiir türünün neredeyse tamamı hece ölçüsü ile yazılır. Arada es vermek için ''eee eee'' kalıbı sıklıkla kullanılır.
Hem Türkiye'de hem de dünya genelinde yapılan birçok araştırma, ninnilerin bebekler ve çocuklar üzerinde birçok olumlu etkisi olduğunu kanıtladı. Bebeklerin sakinleşmesini sağlayan ninniler, aynı zamanda uyku düzeni de sağlıyor. Düzenli aralıklarla ninni dinleyen bebeklerin çok daha neşeli ve uyumlu oldukları da bilimsel olarak ispatlandı. Müzik ve şiir sanatını içeren ninniler, hem bebeklerin hem de çocukların iletişim becerilerini de geliştiriyor.
En Çok Söylenen Ninniler
Türk Edebiyatında ninni ile masal türleri iç içe geçmiştir. Birçok masalın içerisinde ninni örnekleri yer alır. Bununla birlikte bazı ninniler de masal gibi başlar:
Örnek:
Develer tellal iken
Pireler berber iken
Yavrum uyumaz iken
Oğluma uyku verdiler
Birçok ninni de yer ve şehir isimleri geçer. Bu da o ninninin hangi yörede yazıldığını ve söylendiğini bize gösterir.
Örnek:
Elime aldım kelebi
Dolaştım Şam'ı Halep'i
Çorum'da yatan Elvan Çelebi
O da sana yardım etsin
Allah sana sıhhat versin ninni
Anadolu başta olmak üzere ülkemizde en çok söylenen ninnilerden diğerleri şunlardır:
Örnek -1-
Ağaca kurdum salıncak
Eline de verdim oyuncak
Yine de gözünü kırpmadı
Şu minicik yumurcak.
Örnek -2-
Ninnilerin hoş geliyor
Koyun ile Koç geliyor
Sen ağlama gülüm
Baban seni çok seviyor ninni...
Örnek -3-
Horoz öter uzun uzun
Dün geceden uykusuzum
Uyusana iki gözüm
Ninni yavrum ninni.
Dandini Dandini Dastana Sözleri
Dandini Dandini ninnisi, diğer tüm ninniler gibi anonimdir. 7. ya da 8. yüzyıldan bu yana Anadolu'da en çok söylenen ninnilerin başında gelir. Genelde sadece ilk kıtasının söylendiği ve hakkında birçok efsanenin anlatıldığı ninninin sözleri şu şekilde:
Dandini dandini dastana
Danalar girmiş bostana
Kov bostancı danayı
Yemesin lahanayı
Eeee eee eee eee
Eeee eee eee eee
Biner atın iyisine nenni
Düşer yolun kıyısına nenni
Haber verin dayısına nenni
Şeker alsın kuzusuna nenni
Eee eee eee eee
Eee eee eee eee
Annesi Onu Çok Sevmiş Sözleri
Uykudan uyanmış
Gülermiş bakarmış
Annesi onu çok öpermiş severmiş
Okula gidermiş yazarmış çizermiş
Babası onu çok öpermiş severmiş
Annesi onu çok
Babası onu çok
Herkesler onu çok severmiş severmiş
Annesinin yavrusu
Kuzusu pamuğu
Annesi ninni söyler
Cankuşu dinlermiş