Güncelleme Tarihi:
''Manzum'' sözcüğünün yazılışı ve okunuşu ''mazmun'' ile sıklıkla karıştırılır. Edebi bir kavram olan manzum, şiir anlamına gelir.
Mazmun Nedir?
Mazmun, kurgusal eserlerde ve şiirlerde kullanılan dolaylı ifadelerdir. Divan edebiyatında, özellikle gazel, şarkı ve kaside türündeki şiirlerde mazmunlara yer verilir. Örneğin sevgilinin dudağı anlatılırken berg-i gül denir. Gül yaprağı anlamına gelen bu sözcük, dudak kelimesinin yerine kullanılmıştır.
Divan edebiyatı geleneğinde şairler belli başlı imgeleri kendilerine özgü bir şekilde yorumlamış, bazılarını ise olduğu gibi, hiç değiştirmeden kullanmıştır. Örneğin dünya için kullanılan bezm-i gam tamlaması, klasik bir mazmundur. Her şair, gazellerinde dünya yerine sözlük anlamı gam meclisi olan bu kelimeye yer vermiştir.
Mazmunların mecazlardan en büyük farkı kalıplaşmış ifadeler olmasıdır. Mecazda teşbih sanatı ön plandayken mazmunlarda dolaylı anlatıma önem verilir. Günümüz Türk şiirinde de az da olsa mazmunlara yer veriliyor. Bu kelimenin yerine kullanılan diğer sözcükler ise şunlardır: Metafor ve alegori.
Mazmun Kelime Anlamı Nedir?
Mefhum kelimesiyle eş anlamlı olan mazmun, kavram ve mana anlamına gelir. Örneğin bir şiir ya da öyküde kullanılan mazmunlar, o edebi eserin ana fikrini oluşturur. Kelimenin ikinci anlamı ise, şair ya da yazarın eserinde dolaylı ifadelerle aktardığı söz sanatıdır.
Örnek Cümleler:
1- Fuzuli ve Baki'nin gazellerinde kullandığı mazmunları çok seviyorum. (Söz sanatı anlamında kullanılmış)
2- Ne kadar okursam okuyayım kitabın mazmununu anlayamadım. (Mana anlamında kullanılmış.)