IV. Mehmed kimdir? IV Mehmed dönemi olayları ve 4. Mehmet'in hayatı
Güncelleme Tarihi:
IV. Mehmed 2 Ocak 1642 tarihinde İstanbul'da doğdu. 1648 yılında Sultan İbrahim'in tahttan indirilmesi üzerine, henüz 6 yaşındayken padişah oldu. IV. Mehmed'in saltanatı 1687 yılına kadar toplamda 39 yıl sürdü. En önemli özelliklerinden biri ava olan meraklıydı. Bu nedenle kendisine ''Avcı'' lakabı verildi. IV. Mehmed kimdir, 39 yıl süren saltanatında hangi önemli olaylar yaşandı? Sizin için araştırdık.
Birçok tarihçiye göre 4. Mehmet dönemi Osmanlı tarihinin en karışık dönemlerinden biridir. Karışıklığın ana nedenlerinin başında yeniçerilerin çıkardığı isyanlar yer alır. Bununla birlikte Kösem Sultan (Mahpeyker Kösem) ile Hatice Turhan arasında yaşanan mücadele de Osmanlı Devletinin iç işlerinde karışıklığa neden olmuştur.
IV. Mehmed Kimdir?
Tam adı Mehmed Bin İbrahim'dir. 19. Osmanlı padişahıdır. Avlanmaktan ve ata binmekten hoşlanan IV. Mehmed, Kanuni Sultan Süleyman'dan sonra en uzun süre tahtta kalan Osmanlı padişahı olmuştur.
IV. Mehmed Dönemi Olayları
IV. Mehmed, ilk iki yılında Osmanlı yönetiminde birçok görev değişikliğine gitti. En önemli değişiklik, ''Kara Dev'' lakabıyla bilinen Murat Paşa'nın sadrazamlık görevine getirilmesi oldu. IV. Mehmed, henüz çocuk yaşta padişah olduğu için aldığı kararların birçoğunda annesi Turhan Hatice Sultan etkili oldu.
Kösem Sultan ise 4. Mehmet'i tahttan indirip yerine Şehzade Süleyman'ı getirmeyi istiyordu. Bu doğrultuda yaptığı planlar,Turhan Hatice Sultan tarafından öğrenildi. Mahpeyker Kösem, 1651 yılında boğularak öldürüldü. Bu olay ile birlikte sarayın içinde yaşanan otorite savaşı sona erdi. Kösem Sultan'ın cenazesi Sultan Ahmet Camii'ne, eşi I. Ahmed'in yanına defnedildi.
1652 yılına gelindiğinde Osmanlı Devletinde mali krizler baş gösterdi. Bunun önüne geçmek isteyen IV. Mehmed, Tarhuncu Ahmed Paşa'yı sadaret makamına getirdi. Paşadan, devletin gelir ve giderlerini gösteren ayrıntılı bir bütçe raporu hazırlamasını istedi. Kısa sürede hazırlanan bütçe raporundan sonra sarayın giderleri yarı yarıya azaltıldı. Bununla birlikte saray erkanının ve yüksek dereceli memurların harcamalarında da kesintiye gidildi.
1654 yılında Çanakkale Meydan Muharebesi yapıldı.Osmanlı donanmasının başında Kaptan-I Derya Zurnazen Paşa bulunuyordu. Savaşın sonunda Venedik Cumhuriyeti de Osmanlı Devleti de ağır kayıplar verdi. Bir yıl sonra aynı bölgede yaşanan muharebede Osmanlı donanması geri çekilmek zorunda kaldı. Limni Adaları ve Bozcaada Venediklilerin egemenliğine girdi.
IV. Mehmet'in hüküm sürdüğü yıllar boyunca birçok isyan çıktı. 1658 yılında Celalilerin başlattığı ayaklanma kısa sürede büyüdü. Sultan, isyanı bastırması için Murtaza Paşa'yı görevlendirdi. Fakat Abaza Hasan Paşa ve diğer isyancılar Murtaza Paşa'yı öldürdü. İsyanın etkileri aylarca sürdü. Hasan Paşa ve adamlarının 1659 yılında öldürülmesiyle birlikte ayaklanma sona erdi. Bu dönemde çıkan bir diğer büyük ayaklanma ise ''Yeniçeri Sipahi Ayaklanması'' olarak bilinir. Sipahiler ile yeniçerilerin birlikte çıkardığı isyan sonrası devletin ileri gelenlerinden 30 kişi öldü. İsyan güçlükle bastırıldı.
IV. Mehmed'in yaptığı en önemli ıslahatlar arasında kahvehanelerin kapatılması ve ülke genelinde içkinin yasaklanması yer alır.
IV. Mehmet'in Hayatı
''En genç padişah'' unvanına sahip olan 4. Mehmet, 1642 yılında dünyaya geldi. Hükümdarlığı boyunca birçok mimari eserin inşa edilmesini ve onarılmasını sağladı. Rumeli ve Anadolu Hisarı onun döneminde onarıldı. Bununla birlikte 50 yıldan uzun bir süredir devam etmekte olan Yeşil Camii'nin yapımı da IV. Mehmed'in emriyle tamamlandı. 39 yıl süren 39 yıl süren hükümdarlığında yaptırdığı diğer mimari eserlerden bazıları şunlardır: 'Safranbolu Köprülü Mehmed Paşa Cami, Köprülü Külliyesi ve Mısır Çarşısı.
Askerlerin isyan etmesi sonucu 1687 yılında tahttan indirilen IV. Mehmed, 1691 yılında zatürreye yakalandı ve 51 yaşında vefat etti.