İslam Felsefesi nedir? İslam Felsefesi temel kavramları ve temsilcileri hakkında bilgi

İslam felsefesinde ele alınan konuların başında yaradılış ve varlık gelir. İbm-i Arabi, Farabi ve İbn-i Sina gibi düşünürler, eserlerinde insanın neden yaratıldığına ve Allah'ın varlığına geniş yer vermiştir. Platon'un ''İlk İlke'' fikrini ''İlk Düşünce'' olarak yorumlayan Farabi, günümüzde de okunmakta olan filozofların başında geliyor. Aristoteles'in görüşlerinden etkilenen İbn-i Sina ve İbn Rüşd ise daha çok mantık ve kelam alanında kitaplar kaleme almıştır.

 İslam Felsefesi Nedir?

 İslam felsefesinin temelinde, evrendeki her şeyin bir anlamı ve amacı olduğu görüşü vardır. Filozoflara göre, bu dünya Allah'ın sıfatları ve cemalinin zuhur ettiği bir yerdir. Ancak sonunda yok olacağı için varlığı ve yokluğu eşittir.

 Yeni Platonculuk üzerine inşa edilmiş olan İslam Felsefesi İlk Çağ ve Orta Çağ'da Avrupalı birçok filozofu etkilemiştir. 16. yüzyıla kadar etkinliğini sürdüren Müslüman filozoflar, doğa, bilgi, akıl, ruh ve varlık felsefesi gibi farklı konularda birçok eser kaleme almıştır.

 İslam Felsefesi Temel Kavramları

 Müslüman düşünürlerin geliştirdiği felsefede ''sudur'' kavramı önemli bir yer tutar. Sözlük anlamı ''taşma'' ve ''meydana gelme'' olan kelimenin bir diğer karşılığı feyezandır. Buna göre kainattaki tüm canlı - cansız varlıklar Allah'ın bir tecellisidir. İslam felsefesinde yer alan diğer kavramlar şu şekilde sıralanabilir:

 Alem-i İmkan -  Bu kavrama göre dünya, evren, insanlar, hayvanlar ve diğer tüm cisimler ''mümkün varlıklardır.'' Alem*i İmkan da mümkün varlıkların yoktan var edildiği ve kısa bir süreliğine yaşayacağı üç boyutlu yerin adıdır.

 Zorunlu Varlık - İslam felsefesinde Allah'ı tanımlarken kullanılan ifadelerden biridir. Hiçbir şeyin yoktan var edilmeyeceğini düşünen filozoflar, yaratılmış olan her şeyin bir amacı ve nedeni olduğu gibi yaratıcısı olduğu görüşünü savunur. Bu görüşe göre İnsan - Mümkün Varlık olduğu için her şeyin yaratıcısı olan Allah da Zorunlu Varlıktır.

 Cevher-i Azhar - Yaratılmış olan bütün mahlukların ilkini tanımlamak için kullanılan felsefi bir terimdir. Cevher-i Azhar'ın çıktığı yere ise Ketm-i Adem denir. ''Ketm'' kelimesinin anlamı gizlenmiş, saklı tutulmuş demektir. Bu iki kavram, Batı felsefesindeki ''Prima Materia'' teriminin karşılığıdır. İlk Madde / İlk Cisim anlamına gelen Prima Materia, İslam filozoflarının düşüncelerinden etkilenilerek oluşturulmuş bir kavramdır.

 Müstefad Akıl - Kazanılmış Akıl anlamına gelen bu kavram Farabi'nin felsefesinde önemli bir yer tutar. Filozofa göre kainatın yaratıcısı İlk Akıl'dır. İlk Aklı, anlayabilmek için sonradan kazanılmış olan Müstefad Akıla ihtiyaç vardır.

 İslam Felsefesi ve Temsilcileri

 Muhyiddin İbni Arabi - 26 Temmuz 1165 tarihinde İspanya'da doğdu. ''Ayan-ı Sabite'' ve ''Heba'' gibi kavramları ortaya atan ilk filozof İbni Arabi oldu. En önemli eserleri: Endülüs Sufileri - Fütuhatt-I Mekkiye - Özün Özü - İcazü'l Beyan - Harflerin İlmi

 Ahmed El-Gazzali - Fıkıh, kelam ve felsefe gibi farklı alanlarda onlarca eser yazdı. En çok okunan kitaplarından bazıları şunlardır - Kimyayı Saadet - Ey Oğul - Uzletin Edepleri

 İbn-i Sina - Felsefe dışında astronomiyle de ilgilenen ve mesleği doktorluk olan İbn-i Sina, Yeni Platonculuk akımına getirdiği yeniliklerle birçok düşünürü etkiledi. En önemli eserleri: Felsefe Risalesi - Ariflerin Makamları

 İslam felsefesinin diğer temsilcileri arasında İbni Heysem, İbni Haldun, Molla Sadra ve Sadreddin Konevi yer alıyor.