Değerlendirme Nedir? Değerlendirme Yazısı Nasıl Yazılır?
Güncelleme Tarihi:
Değer kelimesinden türetilmiş olan değerlendirmek sözcüğü, bir şeyi tahlil etmek, neden sonuç ilişkisine göre inceleyip yargıda bulunmak ve analiz etmek anlamına gelir. Roman ve öykü gibi kurgusal eserleri okurlara tanıtmak ve eleştirmek için yazılan metinlere değerlendirme yazısı denir. Bu tür yazılar, deneme, makale, söyleşi gibi eserler için de kaleme alınabilir. Değerlendirme nedir? Değerlendirme yazısı nasıl yazılır? İşte, merak edilen tüm detaylar.
Değerlendirme yazılarından oluşan bazı kitaplar ve yazarları şu şekilde sıralanabilir: 1- Abdülhak Şinasi Hisar - Kitaplar ve Muharrirler
2- Dubravka Ugresiç - Okumadığınız İçin Teşekkürler
3- Akif Emre - Portre - Dergiler ve Kitaplar
4- Pierre Bayard - Okumadığımız Kitaplar Hakkında Nasıl Konuşuruz
5- Semih Gümüş - Okumak ve Yazmak
Değerlendirme Nedir?
Değerlendirme, bir metin ya da kitap hakkında detaylı bilgiler vermek ve okunan eserin kritiğini yapmak demektir. Bir konu hakkında birden çok kitap okuyup değerlendirme yazısı yazılabilir. Bu kitaplar mukayese edilerek artı ve eksi yönleri karşılaştırılabilir. Bu şekilde kaleme alınan değerlendirme yazılarına metinler arası okuma adı verilir.
Bir deneme, öykü, roman ya da makale hakkında yazılan fikir yazılarına da değerlendirme adı verilir. Değerlendirme yazıları gazetelerde, kültür - sanat dergilerinde ya da derleme kitaplarda yayımlanabilir. Bu tür yazıların temel amacı bir konu ya da yeni çıkan bir kitap hakkında okuru bilgilendirmektir.
Değerlendirme Yazısı Nasıl Yazılır?
1- Hakkında değerlendirme yazısı seçilecek olan kitap belirlenir.
2- Değerlendirme yazısını kaleme alacak olan kişi kitabı okurken belli başlı sorulara yanıt aramalıdır. Bu soruların başında ''yazarın bu kitabı yazmaktaki amacı'' nedir sorusu gelir.
3- Yazarın kitabı yazmasındaki amaç tespit edildikten sonra yorumlanma aşamasına geçilir. Kitabı genel bir perspektifte yorumlamak için paragraflar incelenir. Eğer deneme ya da makale türünde bir eser değerlendiriliyorsa, yazarın fikirleri alt alt listelenerek analiz edilir.
4- Değerlendirme yazılarında nesnel bir dil kullanılır. Değerlendirme yazısını kaleme alan yazar, okuduğu kitap hakkındaki görüşlerini neden - sonuç ilişkisi bağlamında okura aktarır.
5- Her yazın türünde olduğu gibi değerlendirme yazılarının da bir ön hazırlığı vardır. Öncesinde yazarın diğer kitapları ve röportajları okunarak, yazar hakkında bilgi edinilmelidir.
6- Değerlendirme yazılarının sonunda kitap hem biçim hem de içerik yönünden incelenir. Yazarın kullandığı dil açık mı? Anlatmak istediği şeyleri tam olarak anlatabilmiş mi? Bu tür sorulara yanıt verdikten sonra değerlendirme yazısı tamamlanır.