DC Motor nedir? DC Motor çalışma prensibi nasıldır? DC motor çeşitleri ve özellikleri

DC motor özellikle çeşitli elektronik projelerin hazırlanması ve sunumunda en çok kullanılan motor çeşididir. Çalışma prensibi sayesinde etkili bir kullanım sağlaması ile bilinmektedir. DC motor zengin çeşitleri ile farklı alanlarda kullanılmaktadır.

 DC Motor Nedir?

 Düz elektrik akımını mekanik enerjiye dönüştüren makineye DC motor denilmektedir. DC motor içerisinde bulunan sargılar ve sabit mıknatıslar ile gerekli olan enerji dönüşümü sağlanmaktadır. Çeşitli amaçlarla planlanan projelerde mekanik enerji oluşturma özellikleri ile favori olmaktadırlar. Özelliklerine göre çeşitlendirilmiş Dc motorları işlevleri ve kullanım alanları farklılık gösterebilmektedir.

 DC Motor Çalışma Prensibi Nasıldır?

 DC motor çalışma prensibi motor içerisind2 yer alan sargılar ve sabit mıknatıslardan akım geçmesine dayanmaktadır. DC motor, düz elektrik enerjisinin içerisinde bulunan sargıdan geçer mıknatısları zıt yönde oluşan manyetik alan etkisi ile hareket ettirir. Bu hareketlilik ihtiyaç duyulan mekanik enerjinin oluşmasını sağlamaktadır. Düz elektrik enerjisini mekanik enerjiye dönüştürme noktasında son derece etkili olan bir motor çeşididir.

 DC motor çalışması sırasında akım yönü sürekli olarak sabit mıknatısa ters yönde olmalıdır. Bunun için aralıklı değişim sağlanması motorun çalışma prensibini oluşturmaktadır. Bu akım yönünün değişimi yapması fırçalı Dc motorlarda fırça yardımı ile yapılır. Fırçasız motorlarda ise bu akım yönü değişimi elektronik hız kontrol devresi tarafından yapılmaktadır.

 DC Motor Çeşitleri ve Özellikleri

 Her motor çeşidi taşıdığı özellikleri ile farklı alanlarda kullanılmaktadır. DC motor çeşitleri ve özellikleri şu şekildedir;

 Fırçalı DC Motor: DC motor sisteminin en temel özelliklerini barındıran motor çeşididir. Bu nedenle de hem redüktör ile birlikte hem de redüktörsüz olarak kullanılabilmektedir. Bu da kullanım kolaylığı sağlamaktadır. Ayrıca kolay sürülmesi ile avantaj sağlamaktadır. Fırça olarak bilinen parçalar motorun çalışmasından kaynaklı olarak aşınmakta ve yıpranmaktadır. Periyodik olarak değiştirilmesi ile etkili bir şekilde kullanılması mümkün olmaktadır.

 Fırçasız DC Motor: Fırçalı DC motorların geliştirilmesi ile tasarlanmış ve üretilmiştir. Yüksek performans ile çalışması sayesinde verimliliğin oldukça yüksek olduğu bir Dc motor çeşididir. Verimliliğin arttırılmasında ESC olarak bilinen özel tasarım sürücü devreleri etkili olmuş ve en az sürtünme olanağı sağlanmıştır. Periyodik değişim gerektiren parçasının olmaması da verimliliği arttırmaktadır. Fırçasız DC motoru hareket ettirmek için sürücü kullanılıyor olması ise bilinen dezavantajı olmaktadır.

 Servo Motorlar: Uzaktan kumandalı (RC) olan araçlarda kullanılan motor çeşididir. 0 ile 180 derece dönebilme kabiliyetine sahiptir. Uzaktan kumandalı araçların hareket ettirilmesi, manevra yapabilmesi ve konumlanması servo motorlar ile mümkün olmaktadır. Piyasada çok fazla bulunan servo motorların asıl amacı, RC uçak, helikopter gibi araçlarda direksiyon, kontrol yüzeyi ve kanatların açısını kontrol etmektir. Servo motorları ayrıca bir sürücü devresine gereksinim duymayan motorlardır. İşlev görebilmesi için kumanda alıcısı ya da mikrokontrolcüye ihtiyaç duymaktadırlar. Bu ise bilinen dezavantajıdır.

 Step Motorlar:  Konumlama konusunda en başarılı ve en etkili motor çeşidi olarak bilinmektedir. Bu özelliği ile 2 ve 3 boyutlu yazıcılarda kullanılmakta ve bu cihazların işlevselliğini yüksek oranda arttırmaktadır. Fırçalı ve fırçasız motor çeşitleri ile karşılaştırıldığında ise daha yavaş hareket etmektedir. Bunun sebebi akım çekme gücünün yüksek olması ile ilişkilendirilmektedir. Kullanıldığı cihazlar açısından en uygun motor olma özelliğine sahiptir.