Altı üstü çocuk mu dediniz?

Tüm Üstün Zekalılar Derneği Başkanı Mehmet Hilmi Eren anlatıyor
 
1) Üstünlerin normal çocuklardan farkı nedir? 
- Üstün zekalı çocuklarla normal çocuklar arasındaki en önemli fark takvim yaşıyla zeka yaşlarının paralel gelişim göstermemesi.

2) Aileler çocuğunun üstün olup olmadığını nasıl öğrenir?
- Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı Rehberlik ve Araştırma Merkezleri bu konuda ailelere yol gösterebilir.

3) Çocuğa üstün olduğu söylenmeli, hissettirilmeli mi?
- Ailenin çocuğa vereceği genel mesaj “insanlarda birtakım yeteneklere sahip olmanın önemli olduğu ancak bu yetenek ve kapasite kullanılmadığında bir anlam ifade etmeyeceği” yönünde olmalı. Ailenin çocuğun üstün zekalılığıyla ilgili çevreye paylaşımda bulunmasını pek önermiyoruz.

4) Bu çocuklar nasıl bir eğitim almalı?
- Üstünlerin normal öğrenme becerisine sahip akranlarına yönelik hazırlanmış müfredatlara tabi tutulmaları onları sınırlandırmak anlamına gelir.

5) Ayrı bir okulda mı, yoksa karma bir okulda mı daha iyi eğitim alırlar?
- Dünyadaki uygulama örneklerine bakıldığında dahi seviyedeki çocuklar hariç üstün çocukların yaşıtlarıyla beraber eğitim görmesinin yaygın olduğun görülüyor. Deha seviyesindeki çocuklarınsa sanat ve spor gibi faaliyetlerde akranlarıyla beraber olmaları sağlanıyor. Bunun için MEB ve TÜBİTAK’ın açıkladığı ‘2013-2017 Üstün Yetenekli Bireyler Strateji Eylem Planı’nın acilen hayata geçirilmesi gerek.

6) Çocuğun üstün olup olmadığı kaç yaşında anlaşılır, hangi testleri yapmalı?
- Bu çocuklar bebeklikten itibaren belirti vermeye başlar. 2 yaşından itibaren yapılabilen zeka testleri olsa da 4 yaşından sonraki eğitsel değerlendirmeler daha belirleyici.

7) Türkiye’de yaklaşık kaç üstün çocuk var?
- TÜBİTAK’ın 2009’daki açıklamasına göre Türkiye’de 0-24 yaş aralığında 682 bin üstün yetenekli birey var. Bazı test ve elemelerden geçtikten sonra ek eğitimlerin sunulduğu MEB’e bağlı bilim ve sanat merkezlerindeyse (BİLSEM) 9 bin öğrenci hizmet görüyor.

8) Üstün olup başarısız olan var mı? Niçin?
- Okullardaki müfredat, ortalama öğrenme becerisine sahip çocuklara göre yapılıyor. Üstün öğrencinin programa ilgisiz kalması, edindikleri bilgi düzeyinin sahip olduğu potansiyelin çok gerisine düşmesi mümkün. Çoğu üstün zekâlı çocuk, okuldaki bu ortama dayanamaz.

9) Üstün çocukların olumsuz sayılabilecek yönleri var mı?
- Diğer öğrencilerin sönük kalmalarına sebep olabilirler. Bazen gereğinden fazla yenilikçi olabilirler. Başarısızlıktan çok çabuk etkilenebilirler. Başkalarının fikirlerine yeterince önem vermeyebilirler. Rutin ödevlerden çabuk sıkılırlar.

10) Üstün zekalı çocuğu nasıl anlarız?
- Erken yürür, erken konuşur, okumayı erken yaşta öğrenirler. Sürekli soru sorarlar, ayrıntılara fazla dikkat ederler. Zengin kelime hazinesine sahiptirler. Uzun süre dikkatlerini bir konu üzerinde yoğunlaştırabilirler. Karmaşık problemler çözmekten hoşlanırlar. Kendisinden büyüklerle arkadaşlık kurmaktan hoşlanırlar.