5. Sınıf Türkçe Neden Ve Sonuç Cümleleri konu anlatımı

Bir cümle içerisinde hem neden hem de sonuçtan bahsedebiliriz. Bu cümleleri anlayabilmek için bazı sorular sorarız. Daha sonra belli başlı bazı kelime gruplarını kullanarak cümleler kurunuz ve neden sonuç cümlelerine oluştururuz.

 Neden ve Sonuç Cümleleri

 Bir eylemin hangi gerekçe ve hangi sebeple yapıldığını anlatan cümleleri neden ve sonuç cümleleri denmektedir. Bu cümleleri anlayabilmek ve bulabilmek için, ‘niçin’ ve ‘neden’ sorularını sorarız. Aynı zamanda bu sorular sorulduğu vakit, nasıl cevap vereceğimiz konusunda yine bir takım kelime grupları kullanılır. Bunlar içerisinde, ‘-için, -den, -diğinden, ile’ gibi eklemeler kullanır. Şimdi bu konuda bazı örnekler yapalım ve örnekleri beraber inceleyelim.

 Örnek:

 Ali bugün hasta olduğu için okula gelememiş.

 Gördüğümüz gibi burada neden-sonuç kelimesini oluşturabilmek adına, ‘için’ kelime grubunu değerlendirdik. Şimdi bu cümleye, ‘neden’ sorusunu yönelttiğimiz zaman kolayca cevap bulabiliriz.

 Ali neden okula gelememiş? (Hasta olduğu için)

 Gördüğümüz gibi soruyu sorduk ve cümlenin cevabını aldık. Eğer doğru bir cevap almış isek o zaman bu neden sonuç cümlesidir.

 Örnek:

 Okullar açıldığında masraflar arttı.

 Bu defa, ‘dığından’ kelime grubunu kullandık ve bir neden sonuç cümlesi oluşturduk. Şimdi aynı şekilde soru yöneltelim ve bakalım cevap alabilecek miyiz?

 Masraflar neden arttı? (Okullar açıldığından)

 Şimdi arka arkaya bazı örnek cümleler yazalım ve bunları inceleyelim. Verilecek olan cümlelere, ‘neden’ ve ‘niçin’ sorularını sorarak cevap alıp almadığınıza bakın.

 Yağmur yağdığı için maç iptal edildi.

 Malzeme yetersiz olduğundan işi tamamlayamadık.

 Yorgun olduğumdan dışarı çıkamadım.

 Not: Neden ve sonuç cümlelerine tek bir cümlenin yanı sıra, iki cümle kullanarak da değerlendirebilirsiniz. Şimdi bunu nasıl yapacağımızı farklı cümleler üzerinden inceleyelim ve öğrenelim.

 Örnek:

 Bugün ödevini erken bitir; böylece daha çok dinlenirsin.

 Burada bir cümlede ödevi yapma eylemi anlatılıyor. İkinci cümlede ise ödevi neden erken bitirmesi gerektiğini gösteren cümle yer almaktadır.

 Benimle böyle konuşma; yoksa sana küserim.

 Bu defa konuşma eylemi ilk cümlede yazılıyor. Daha sonra eğer bu şekilde konuşursa ne olacağına dair sonuç cümlesi yazılıyor.

 Bu şekilde siz de birçok farklı cümle kurabilir ve inceleyebilirsiniz. Özellikle neden ve sonuç ilişkisi açısından her ikisi de cümlede yer almalıdır. Buna çok dikkat etmemiz gerekmektedir. Şimdi arka arkaya birkaç farklı cümle daha yazalım ve bunları inceleyelim.

 Okula geç kaldığım için dersi kaçırdım.

 Çok hızlı koştuğumdan nefes nefese kaldım.

 Eve geç kalınca annem çok kızdı.

 Bu işi düzgün yapamaz isen o zaman bozulur.

 Yukarıda verilen cümleler tek bir cümle içerisinde hem neden hem de sonuç ilişkisine barındırmaktadır. Eylem ve yargı ile beraber sonuç bir arada verilmiştir. Siz de bu cümlelere gerekli soruları sorarak cevap alıp almadığınızı inceleyebilirsiniz. Şimdi de İki cümle birden yaparak neden ve sonuç ilişkisine dair inceleme yapalım.

 Bugün eve çabuk gel; yapacak birçok işimiz var.

 Yarın okula erken gitmem gerekiyor; çok önemli bir sınavım var.

 Bu şekilde hem tek bir cümle hem de iki cümle kapsamında neden-sonuç ilişkisine dair cümleler kurabilirsiniz. Ayrıca yukarıda verilen örnekleri ve tanımlamaları dikkatli bir şekilde okuyun. Böylece neden-sonuç ilişkisine daha doğru biçimde anlayabilir ve karşınıza çıktığı zaman hemen çözebilirsiniz.