5. Sınıf Matematik Toplama Ve Çıkarma İşlemi konu anlatımı

Matematikte toplama ve çıkarma işlemlerini daha önce öğrenmiştik. Şimdi bunları 4 basamaklı sayıları üzerinden ele alalım ve nasıl işlemler yapıldığını inceleyelim. Bunu örnekler üzerinden yaparak konuyu daha iyi bir şekilde anlamaya çalışalım.

 Toplama ve Çıkarma İşlemi

 Toplama ve çıkarma işlemini öncelikle hatırlayalım ve nasıl yaptığımızı öğrenelim.

 Toplama işlemi:

 - Toplama işleminde öncelikle birler basamağındaki rakamlar alt alta toplanır ve toplam kısmına yazılır.

 - Daha sonra onlar basamağı ve yüzler basamağı ile eğer varsa binler basamağındaki rakamlar toplanır ve toplam kısmına yazılır.

 - Eğer toplama sırasında iki basamaklı rakam çıkıyorsa, o zaman onluk kısmı elde olarak diğer sayıya aktarılır.

 Toplanan + toplanan = Toplam

 356

 213

 569

 Çıkarma işlemi:

 - Çıkarma işlemi yaparken birler basamağındaki sayılar alt alta çıkarılır ve fark kısmına yazılır.

 - Aynı şekilde onlar basamağı ve yüzler basamağı ile eğer varsa binler basamağında bu şekilde çıkarılır.

 - Eğer eksilen sayıdaki bir rakam çıkan sayıdaki rakamdan küçükse, o zaman sol taraftaki komşu sayıdan 1 elde alınır ve çıkarma işlemi yapılır.

 Eksilen - çıkan = Fark

 Bu şekilde toplama ve çıkarma işlemlerini hatırladıktan sonra şimdi dört basamaklı örnekleri ele alalım ve farklı işlemler yapalım.

 Dört Basamaklı Toplama İşlemleri

 4 basamaklı toplama işlemleri rakamların sağ tarafından yani birler basamağından başlar ve sırası ile onlar basamağı, yüzler basamağı ve binler basamağı olarak devam eder. Şimdi bu işlemin nasıl yapıldığını farklı örnekler üzerinden inceleyelim.

 Örnek:

 2574

 4316

 6890

 Yukarıdaki işlemde ilk olarak birler basamağındaki sayıyı ele aldık. Gördüğümüz gibi burada eldeli bir işlem bulunmaktadır. Çünkü birler basamağındaki 6 ve 4 rakamını toplayınca 10 rakamını bulduk. Bu 10 rakamına 0 kısmını toplam bölümüne alta yazdık. Ardından onluk eldeyi diğer rakamı aktardık. Böylece onlar basamağındaki 7 sayısı 8 oldu. Daha sonra 8 ile 1'i topladık ve 9 bulduk. Yine yüzler basamağındaki 5 ve 3 sayısının topladık 8 sayısını bulduk. Son olarak binler basamağındaki işlemi yaparak, 4 ve 2 rakamları toplayarak 6 sayısını bulduk ve yazdık.

 Örnek:

 5211

 3472

 8683

 Bu defa eldesiz işlem yaptık ve birler basamağından başlamak suretiyle onlar basamağı, yüzler basamağı ve binler basamağını toplayarak toplam bölümüne yazdık.

 Dört Basamaklı Çıkarma İşlemleri

 Şimdi de 4 basamaklı çıkarma işlemlerini yaparak bunun nasıl gerçekleştiğini beraber inceleyelim.

 Örnek:

 6375

 5213

 1162

 Yukarıdaki 4 basamaklı çıkarma işleminden önce birler basamağından başladık. Buradaki birler basamağında 5 rakamından 3 rakamına çıkardık ve 2 bulduk. Daha sonra onlar basamağındaki 7 rakamından 1 rakamını çıkarttık ve 6 bulduk. Ardından yüzler basamağında 3 rakamından iki rakamını çıkardık ve 1 bularak yazdık. Son olarak binler basamağındaki 6 sayısından 5 sayısını çıkardık ve bir bulduk. Böylece Sonuç olarak 1162 sayısını elde ettik.

 Örnek:

 3274

 2183

 1091

 Bu defa yukarıda komşudan bir elde almak suretiyle çıkarma işlemi gerçekleştirdik. Peki bunu nasıl yaptık? Öncelikle birler basamağında 4 rakamından 3 rakamını çıkardık ve 1 bularak fark kısmına yazdık. Ancak onlar basamağındaki 7 rakamından 8 rakamı çıkmaz. Bu yüzden yüzler basamağı olan komşudan bir 10'luk aldık ve 17 elde ettik. Böylece 17 sayısından 8 sayısını çıkartarak 9 bulduk. Fakat yüzler basamağında 1 sayısı kaldı. O yüzden 1 sayısından 1 sayısını çıkardık ve sıfır bulduk. Son olarak binler basamağında 3 rakamından iki rakamını çıkardık ve 1 bulduk. Böylece 1091 sayısını elde ettik.