Ukrayna’da bir ileri bir geri
Güncelleme Tarihi:
ABD Başkanı Trump’ın Ukrayna savaşını sona erdirmek için taraflara sunduğu plana Kiev’den ret geldi. Ukrayna lideri Zelenski’nin ‘Kırım’dan vazgeçmeyi’ reddetmesi üzerine ABD Dışişleri Bakanı Rubio dün Londra’da yapılacak üst düzey uluslararası toplantıya gitmeme kararı aldı.
Ukrayna savaşına çözüm bulmak için İngiltere’nin başkenti Londra’da yapılması planlanan ABD, İngiltere, Fransa, Almanya ve Ukrayna Dışişleri Bakanları toplantısının ABD’li Bakan Marco Rubio’nun son anda katılmaktan vazgeçmesi üzerine ertelendiği bildirildi. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski’nin ABD’nin Ukrayna planında yer alan Kırım’ın Rusya’ya verilmesi şartına karşı çıkması üzerine Amerikalı Bakan’dan erteleme geldi.
ZELENSKİ’DEN RET
Müttefiklerin geçen haftaki Paris görüşmesi ardından şimdi Londra’da Rusya’ya savaşı bitirmesi için ne tür tavizler verilebileceği Trump barış planı çerçevesinde ele alınarak karara bağlanması gerekiyordu. Trump’ın hazırladığı barış planında önemli maddelerden birinde Rusya’nın daha 2014 yılında ilhak ettiği Kırım Yarımadasının Ukrayna tarafından resmen Rus toprağı tanınması şartı yer alıyordu. Salı akşamı bu maddeyle ilgili açıklama yapan Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski, “Ruslar saldırgan savaşını yürüterek topraklarımızı işgal etmiş olabilir. Ancak biz Ukrayna olarak bu ilhakın yasallaşmasına hiçbir zaman evet diyemeyiz. Anayasamıza aykırı. Yapılması olası tüm barış anlaşmalarında ilhak edilen topraklarımıza geçici işgal altındaki bölgeler tanımı yapabiliriz” demesi ortalığı karıştırdı.
ABD’DEN İPTAL KARARI
Zelenski’nin bu sözleri üzerine Londra’da ABD’yi temsil etmesi beklenen Dışişleri Bakanı Marco Rubio ile Trump’ın Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff Londra toplantısına katılmayacaklarını açıkladı. ABD’nin ardından Fransa ile Almanya da bakanlarını göndermeyeceklerini duyurdu. Böylece Londra’daki Ukrayna savaşına çözüm bulma toplantısı yerine sadece Ukrayna Dışişleri Bakanı Andrey Sibiga ile İngiltere Dışişleri Bakanı David Lammy arasında ikili görüşmeler yapılacak. Genel toplantıya ise beş ülkeden sadece bakan yardımcıları veya müsteşarlar katılacak.
Öte yandan Axios haber sitesinin üst düzey bir ABD’li yetkiliye dayandırdığı habere göre, ABD Özel Temsilcisi Steve Witkoff, 25 Nisan’da Moskova’da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüşecek.
TRUMP’TAN KIRIM RESTİ
UKRAYNA İÇİN ÇOK VAHİM
ABD Başkanı Donald Trump, Zelenski’nin “Ukrayna, Kırım’ın işgalini yasal olarak tanımayacaktır” açıklamasının Rusya ile yürütülen müzakereler açısından “son derece zararlı” olduğunu savunarak şunları söyledi: “...Burada övünülecek bir şeyi yok, aksine Ukrayna için durum vahim. Bir anlaşmaya çok yakınız, ancak ‘oynayacak kartı olmayan’ adam bunu şimdi yapmalı.” Trump, “Rusya-Ukrayna anlaşmasının bu hafta gerçekleşme ihtimali oldukça yüksek” demişti.
TRUMP’IN PLANINDA NELER VAR
RUSYA’YA ÖNERİLER
* Kırım’ın ABD tarafından resmen Rus toprağı olarak tanınması.
* Rusya’nın 2022’den bu yana Ukrayna’nın doğusu ve güneyinde işgal ettiği topraklarda Rus kontrolünün kabulü.
* Ukrayna’nın NATO üyesi olmayacağına dair garanti.
* Kırım ilhakıyla ilgili getirilen yaptırımların kaldırılması.
* ABD ile enerji ve sanayide ticari işbirliği.
UKRAYNA’YA ÖNERİLER
* Ukrayna’ya güçlü güvenlik garantisi. ABD rol almayacak.
* Kiev, Harkov bölgesinin bir kısmını geri alacak.
* Ukrayna Dinyeper Nehri’nden kesintisiz yararlanacak.
* Ukrayna’ya yeniden yapılanma yardımı.
* Zaporojye nükleer santralı Ukrayna’da kalacak, idaresi ABD’de olacak.