Ukrayna savaşında 3 yılın bilançosu: Ölüm yıkım işgal

Rusya’nın 24 Şubat 2022’de işgal ettiği Ukrayna’daki yıkıcı savaş üçüncü yılını geride bıraktı. ABD Başkanı Donald Trump’ın Kiev yönetimini dışarıda bırakarak doğrudan Rusya ile başlattığı tartışmalı müzakere sürecinin gölgesinde dördüncü yılına giren savaş, Ukrayna’nın çehresini çarpıcı biçimde değiştirdi. Gerek askeri ve sivil can kayıpları gerekse altyapının uğradığı zararla ilgili verilerde kesinlik yok, ancak tahmini rakamlar da yaşanan yıkımı gözler önüne seriyor.

VERİLER SAĞLIKLI DEĞİL

2022’deki işgalden bu yana Rus güçler Ukrayna topraklarının yüzde 11’ini işgal etti. 2014 yılında ilhak edilen Kırım ve Donbas’ın doğusunda Rus ayrılıkçıların kontrol ettiği bölgeler de dahil edildiğinde Rusya, Ukrayna’nın yaklaşık yüzde 20’sini kontrol ediyor. Her iki tarafın askeri kayıplarıyla ilgili ise büyük bir belirsizlik söz konusu. Ne Rusya ne de Ukrayna asker kayıplarına ilişkin şeffaf bir paylaşımda bulunuyor. Ukrayna lideri Volodimir Zelenski son olarak Amerikan NBC kanalına yaklaşık 46 bin Ukraynalı askerin savaşta öldüğü, 360 bin kadarının ise yaralandığını söylemişti. Ancak Avrupa ve ABD merkezli araştırmalarda Ukraynalı askerlerin can kaybı sayısının 50 ila 100 bin arasında değiştiği tahmin ediliyor. Son olarak Eylül 2022’de 6 bin askerinin cephede öldüğünü açıklayan Rusya’nın ise yine bağımsız araştırmalara göre 140 bin ila 200 bin arasında askerinin öldüğü yaklaşık 500 bininin ise yaralandığı tahmin ediliyor.

ALTYAPI KAYBI 170 MİLYAR DOLAR

Savaşın siviller ve sivil altyapı üzerindeki etkisi de çok büyük oldu. Yaklaşık 6.8 milyon Ukraynalı bu süreçte ülkelerini terk etmek zorunda kaldı, 3.7 milyon insan ise Ukrayna içinde yerlerinden edildi. Birleşmiş Milletler’in (BM) verilerine göre yurtdışındaki Ukraynalı mültecilerin 1.2 milyon kadarı Almanya’da, 1 milyon’u Polonya’da ve yaklaşık 400 bini Çekya’da bulunuyor. Yine BM’ye göre 1.2 milyon Ukraynalı ise Rusya içinde yaşıyor. BM İnsan Hakları Ofisi’ne göre savaşta 40 binden fazla sivil öldü ya da yaralandı. Hayatını kaybettiği belirtilen yaklaşık 12 bin sivilin 669’u çocuklar.

Savaşta Ukrayna’nın sivil altyapısı da büyük zarar gördü. Ukrayna Ekonomi Okulu’nun verilerine göre savaşın Ukrayna altyapısına maliyeti 170 milyar dolar civarında. Kurumun çalışmasına göre ülkede 294 bin kadar konut binası, 26 bin kilometre yol, en az dört enerji santralı, 4 binden fazla eğitim ve bin 500’den fazla sağlık kurumu savaşta yıkıldı ya da zarar gördü.

NATO İÇİN BIRAKMAYA HAZIR�

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, Ukrayna’da barışın sağlanması için devlet başkanlığı görevinden ayrılmaya hazır olduğunu belirterek, NATO üyeliği” karşılığında istifa edebileceği mesajını verdi. Rusya-Ukrayna savaşına ilişkin barış görüşmelerine Ukrayna’nın yanı sıra, ABD, Rusya ve Avrupa ülkelerinin katılması gerektiğini söyleyen Zelenski ABD’ye Başkan Donald Trump’ın savunduğu miktarda borçları bulunmadığını vurgulayan Zelenskiy, Ukrayna’nın ABD’den 350 milyar dolar değil 100 milyar dolar yardım aldığını belirtti.