Suudi Arabistan'da tarihi adım... Genç prens kültürel devrim peşinde!

Uluslararası basında genellikle Suudi din adamlarının şoke edici yorumlarıyla yer bulan Suudi Arabistan'da din adamlarının devletle bütünleşmiş yapısının hedeflenen 'kültürel' devrimin önünü tıkayacak en önemli etken olması bekleniyor. 32 yaşında elde ettiği önemli makamlar nedeniyle Batı basınının 'Bay Her Şey' lakabını taktığı Salman aşırıcı yorumlarda bulunan din adamlarıyla mücadele edileceğini vurguluyor.

Selman, İngiliz The Guardian gazetesine,

"Son 30 yılda meydana gelenler Suudi Arabistan'ı ve Orta Doğu'yu yansıtmıyor. 1979'da İran devriminden sonra, insanlar bu modeli muhtelif ülkelerde uygulamak istediler. Bunlardan birisi de Suudi Arabistan. Bununla nasıl mücadele etmemiz gerektiğiniz bilmiyorduk. Ve bu sorun bütün dünyaya yarıldı. Şimdi bundan kurtulmanın vaktidir" açıklamasında bulundu. Prensin Başkent Riyad'daki bir yatırım etkinliğinde konuşmasının ardından The Guardian'a röportaj vermesi reformların hedef kitlesinin uluslararası kamuoyu olduğu şeklinde yorumlanabilir.

KÜLTÜREL DEVRİM HEDEFLİYOR

Sağlığı hakkında spekülasyonlar yapılan 82 yaşındaki babası Kral Selman'ın ardından koltuğa geçmesi ve ülkeyi uzun bir süre yönetmesi beklenen Prens Muhammed bin Selman'ın açıklaması Batı basınında 'kültürel devrim' olarak adlandırıldı.

Kurulduğu 1932 yılından beri genellikle 70'li yaşlarda krallar tarafından yönetilen Suudi Arabistan'da 32 yaşında ve 'diğer taht adaylarına göre 'ilerici' olarak adlandırılan bir ismin veliaht prens koltuğuna getirilmesi ülkede değişime olan ihtiyacın bir göstergesi olarak yorumlanmıştı.

Selman, "Geçmişte takip ettiğimiz şeye dönüş yapıyoruz, dünyaya ve bütün dinlere açık ılımlı İslam. Suudi'lerin yüzde 70'i 30 yaşının altında. Dürüstçe söylemek gerekirse, hayatımınız bir 30 yılını daha aşırıcı düşüncelerle mücadele ederek harcamayacağım. Onu şimdi yok edeceğiz" ifadelerini kullandı.

Önümüzdeki 10 yıl içinde en az 5 milyon Suudi gencin iş hayatına adım atması bekleniyor. Genç nüfusun fazla olduğu Suudi Arabistan'da ekonomi ise mevcut şekliyle söz konusu gençlere istihdam kapısı açacak durumda değil. 

The Guardian gazetesi, Kral Selman'ın ifadelerine ilişkin yayınladığı makalede, "Bu açıklamalar, tahtın varisi gücünü konsolide etmeye çalıştığı, kendisine destek vermede yetersiz kalan din adamlarını bertaraf ettiği ve üst düzey yöneticilerden şüpheye yer bırakmayan bir sadakat aradığı bir dönemde yapıldı" ifadelerine yer verdi. Bugüne kadar Suudi yönetiminin sosyal politikalarına büyük ölçüde yön veren dini zümrenin gücünün zayıflatılması ve reform niteliğindeki adımların atılması ise Batı basını tarafından 'kolay olmayan bir süreç' olarak nitelendi.

Reformların boyutu ve kapsamı Suudi Arabistan'ın modern tarihi bakımından görülmemiş seviyede. Derin bir şekilde muhafazakâr kanat ise fiiliyatta kültürel devrim anlamına gelen bu değişiklere şiddetle karşı çıkması bekleniyor.

"SOSYAL DÖNÜŞÜM OLMADAN EKONOMİK DÖNÜŞÜM OLMAZ"

The Guardian'a konuşan bir iş adamı ise "Ekonomik değişim önemli ancak sosyal dönüşüm de onun kadar temel bir durum. Birini diğeri olmadan başaramazsınız. Sosyal dönümün hızı burada anahtar nitelikte. Bunun yönetilebilir olması gerekiyor" dedi.

Söz konusu kültürel devrimin taşıyıcısı ise mevcut Kral Selman'ın yerine Veliaht Prens Muhammed bin Selman... Kral Selman'ın Mekka Valisi olduğu 2009 yılında, henüz 24 yaşındayken babasının özel danışmanlığına getirilen prens, eski veliaht prens Muhammed bin Nayef'in koltuğuna geçmeden önce '32 yaşındaki' herhangi birini şımartabilecek yetkilerle donatılmıştı. Selman, Rusya, ABD ve Çin gibi kritik ülkeleri babası Kral Selman'ı temsilen ziyaret etti. Orta Doğu basını ülkedeki asıl karar alıcının 'Bay Her Şey' olduğu görüşünde. 

Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdülaziz el-Suud bir fermanla, Savunma Bakanı olan oğlu Muhammed bin Selman'ı yeni veliaht prens olarak atamıştı. Bin Selman, Suudi Arabistan'ın Yemen'de devam eden iç savaşa 2015'te müdahale etmesinden beri orduya liderlik ediyor. 

KADINLARA SÜRÜŞ İZNİ

Suudi Arabistan Kralı Salman bin Abdülaziz el Suud, kadınların araba kullanmasına izin verilmesine yönelik bir kararname yayınlamıştı. Saudi Press Agency'ye göre bakanlar bu konuda hazırlamaları gereken raporları 30 gün içinde bitirdikten sonra Haziran 2018'den itibaren ehliyet alacak. Ancak tüm bunlara rağmen kadınların yanında bir erkek olmadan araba sürmesi hâlâ yasak olacak...

Kadınların araba kullanmasının yasak olduğu tek ülke olan Suudi Arabistan'da kadınlar yıllardır bu uygulamayı protesto ediyordu. Reuters haber ajansına göre Salman, ülkede yasak olan sinemaların tekrar açılabileceğini işaretini de vermişti.

 

 

ZUCKERBERG İLE GÖRÜŞTÜ, BATILI GİBİ GİYİNDİ

Suudi Arabistan Prensi Selman 2016 yılında ABD ziyaretinde Silikon Vadisi'nde Facebook CEO'su Mark Zuckerberg ile görüşmüş, Suudi basınına göre Selman buluşmada iş odaklı ve Suudi gençliğinin eğitilmesine yönelmişti. Selman'ın Zuckerberg ile görüşmesinde Batılı kıyafetler giymesi ve ılımlı açıklamalarda bulunması dikkat çekmişti