Rusya'da devlet bile alkolik
Güncelleme Tarihi:
Getirdiği çok büyük ekonomik ve sosyal maliyetle, Sovyet sisteminin yıkılmasında önemli rolü bulunduğu kabul edilen alkolizm, yeni Rusya'nın da başlıca toplumsal sorunu olmaya devam ediyor. Rus halkı bu beladan nasıl kurtulacağını düşünürken, Devlet'in ve özellikle Maliye'nin de, alkolden aldığı vergilenden vazgeçemeyerek ‘alkol bağımlısı’ oluşu işleri büsbütün zorlaştırıyor.
Resmi rakamlara göre Rusya'da 2.5 milyon ‘ileri alkolik’ yaşıyor. Ancak uzmanlar, gerçek rakamın bunun 3 ya da 4 katı olduğu görüşünde. Bilinen şu ki, ülkede her yıl 50 bin kişi alkol zehirlenmesinden ölüyor. Nüfusu Rusya'nın bir misli olan ABD'de bu rakamın sadece 400 yada 500 olduğu düşünülürse, felaketin boyutları daha iyi anlaşılır.
FAZLA DEĞİL YANLIŞ İÇİYORLAR
Adı alkoliğe çıkan Ruslar, aslında Fransızlar'dan, ya da İtalyanlar'dan daha çok içmiyor. Uzmanların dediği gibi ‘yanlış’ içiyorlar. Rus adetlerine göre ‘tıpası açılan şişe bitirilmeli.’ Yani, yıllık ortalama alkol tüketimi bir batılınınki kadar da olsa, bir Rus bir oturuşta aşırı derecede içki içiyor. Buna bir de korsan alkol eklenince, sonuç malum.
Alkolizmin uzun vadede ülkeye verdiği zararı yöneticiler de biliyor. Ama, para sıkıntısı içindeki Rusya'da devlet, içkiden aldığı yüklü vergilerden vazgeçemiyor. Bugün rakamlar tam bilinmemekle birlikte, S.S.C.B. döneminde alkolden kesilen vergiler, toplam vergi gelirinin tam % 25'ini oluşturuyordu. Bugünkü Rusya'da, vergi kaçağı çok arttığı için bu oran düşmekle birlikte, hala, alkolden alınan vergi, devlet için çok önemli bir gelir kalemi.
YELTSİN'İN İTİRAFI
Bugün büyük bir mali kriz geçiren Rusya'da devletin alkolden yılda topladığı vergi yaklaşık 1 milyar dolar (264 trilyon). Tahmin edilen vergi kaçağı ise bunun en az 4 katı, yaklaşık 4.3 milyar dolar (1.14 katrilyon).
Yıllardır içkiyle başı dertte olan Devlet Başkanı Boris Yeltsin de, geçen yıl yaptığı bir konuşmada, devletin içine düştüğü bu ikilemi itiraf etmiş, ‘Yöneticiler size her zaman votkanın zararlarından bahsederler, ama aynı votka hükümetin iki yakasını biraraya getirmektedir’ demiş ve eklemişti: ‘Eğer, zararlı da olsa, içkiden para kazanılacaksa, bu para bari mafyanın değil, devletin kasasına girsin.’