Nobel'e Pamuk rötarı iddiası

Güncelleme Tarihi:

Nobele Pamuk rötarı iddiası
Oluşturulma Tarihi: Ekim 10, 2005 14:00

Nobel Edebiyat Ödülü’ndeki gecikmenin arkasından Orhan Pamuk krizi çıktı. İngiliz The Observer gazetesinin iddiasına göre Nobel komitesi, son günlerin tartışmalı ismi Orhan Pamuk yüzünden bölündüğü için karar veremedi. Geçen hafta belli olması gereken ödül 13 Ekim’e kaldı.

Haberin Devamı

Haberin ‘doğrulanmadığını’ belirten gazeteye göre tartışmanın merkezinde şu görüşler var:

1- Nobel Pamuk’a verilirse, son günlerde politik arenada çok tartışılan bir isim olduğu için edebiyat, siyasetin gölgesi altında ezilir.

2- Nobel bir yazarın, bütün hayatının eserine verilir. Bir eseri ya da kendi kişiliği moda olduğu için verilirse, ödül piyasa işi olur.

3- 53 yaşındaki Orhan Pamuk, Nobel ödülü için çok genç.

GEÇEN hafta perşembe günü Nobel Edebiyat Ödülü’nün sahibini açıklaması beklenirken sürpriz bir şekilde kararı bu haftaya erteleyen Nobel komitesinde Orhan Pamuk krizinin patlak verdiği ileri sürülüyor. İngiliz The Observer gazetesinin haberine göre ödülü Pamuk’a verip vermemek konusunda bölünen, entelektüellerden oluşan jüri, son 10 yıldır ilk kez edebiyat ödülünü, diğer dört Nobel ile - tıp, fizik, kimya ve barış - birlikte aynı hafta içinde açıklayamadı. 10 milyon İsveç Kronu (Yaklaşık 1.74 milyon YTL) getiren ödülün sahibi 13 Ekim günü açıklanacak.

Haberin Devamı

Komitedeki kriz söylentisinin resmi kaynaklarca yalanlandığını belirten gazete, Pamuk’un son kitabı ‘Kar’ ile Türkiye’deki kültür çatışmasını başarılı bir şekilde aktardığını, ‘Benim Adım Kırmızı’ romanıyla ise edebi yeteneğini ortaya koyduğunu, ancak ‘1 milyon Ermeni öldürüldü’ sözleri yüzünden tartışmalı bir kişilik haline geldiğini, bunun da Nobel komitesi için sorun oluşturduğunu yazdı.

AB’nin Türkiye ile müzakerelere başlama kararı alırken, 16 Aralık’ta mahkeme önüne çıkacak olan Pamuk’un yargılanmasını kınamaması nedeniyle, edebiyat ödülünün sahibini belirleyecek bazı üyelerin kendilerini siyaseten zor durumda hissettiğini yazan gazete, Nordstedts Yayınevi’nden Svante Weyler’in şu görüşlerine yer verdi:

‘Eğer gerçekten bir Pamuk kavgası varsa, Akademi’nin çekincesi siyasi veya tartışmalı olma korkusundan değil, edebiyatın siyaset tarafından gölgelenmesi kaygısından kaynaklanıyor.’

İsveç Nobel Akademisi’ni bölen bir başka kaygı da, ödül verirken dünyaya hakim olan modanın etkisi altında kalmama ilkesi. Orhan Pamuk’un da ünü çok yaygın ve şimdilik yaşı (53) genç. Edebiyat eleştirmeni Eva Ström, ‘Nobel ödülü, sezonun en moda kitabına verilmemeli. Nobel bir yazarın ömür boyu başarısına verilir’ diyor.

Haberin Devamı

The Observer, Pamuk konusundaki tartışmanın Salman Rüşdi vakasında yaşananları hatırlattığını belirterek 1989 yılında İsveç Akademi üyelerinden Kerstin Ekman’ın diğer üyeleri, İran’ın Rüşdi hakkında verdiği ölüm fetvasını kınamaya çağırdığını, ancak ret yanıtı aldığını, bunun üzerine Ekman ve yazar Lars Gyllensten’in Nobel ödülü seçim sürecinden istifa ettiklerini hatırlattı.

The Observer, bazı gözlemcilerin ödül sahibinin ilan edilmesindeki gecikmenin Pamuk’a bağlı olmayabileceğini, jüri üyelerinin bir roman yazarı ile bir deneme yazarı arasında seçim yapmakta zorlanmış olabileceklerini söylediklerine de dikkat çekti. Stockholm’deki edebiyat çevrelerine göre ‘Adonis’ adıyla da tanınan Suriyeli ozan Ali Ahmed Said, ödülün favorisi olarak görülüyor. Polonyalı gazeteci Ryszard Kapuscinski’in de sürpriz yapabileceği belirtiliyor.

Haberin Devamı

Daha önce de edebiyat dışı yazarların Nobel Edebiyat Ödülü aldığı olmuştu. 1950 yılında filozof Bertrand Russel bu ödülü almıştı. İngiltere’nin eski Başbakanı Winston Churchill de tarihi yazılarını kaleme aldıktan üç yıl sonra aynı ödüle layık görülmüştü.

Haberle ilgili daha fazlası:

BAKMADAN GEÇME!