NATO'da ABD - Avrupa çekişmesi

Nato üyesi 16 ülkenin devlet ve hükümet başkanlarının katıldığı ve ittifakın genişlemesini öngören tarihi zirve dün sıkı güvenlik önlemleri altında İspanya'nın başkenti Madrid'te başladı. NATO Genel Sekreteri Javier Solana tarafından ‘‘dönüm noktası'' olarak nitelendirilen iki günlük Madrid Zirvesi'nde Türkiye'yi Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel ile Dışişleri Bakanı İsmail Cem temsil ediyor. ABD'yi temsilen, Başkan Bill Clinton, Dışişleri Bakanı Madeleine Albright ve Savunma Bakanı William Cohen'in katıldığı zirvede, NATO'ya, Doğu Avrupa'dan aday 12 ülke arasından, ilk etapta Çek Cumhuriyeti, Macaristan ve Polonya'nın üye olması kesinlik kazandı. Slovenya ile Romanya ise bu etapta NATO'ya alınmamakla birlikte bu iki ülkeye ‘‘açık kapı'' bırakıldı. Toplantılar sırasında, kapalı kapılar ardında ‘‘sürpriz'' Türk-Yunan işbirliğine de tanık olundu.. Ankara ve Atina, bir Balkan ülkesinin de ittifak içine alınmasında birlikte ısrar ediyor. Üzerinde durulan Balkan ülkesinin Romanya olduğu öne sürülüyor. Demirel konuşmasında, Ankara'nın hiçbir aday ülkenin katılımına karşı olmadığını, en az bir Balkan ülkesinin de katılımını istediğini belirtti ve ısrarlı bir tavır sergiledi. Fransa başta olmak üzere, Avrupa Birliği (AB) ülkelerinin Romanya ve Slovenya'nın da bu yıl içinde ittifaka üye olması konusundaki istekleri, ABD Başkanı Clinton tarafından reddediliyor.

NATO üyesi 16 ülkenin çoğunluğu, ABD görüşüne karşı çıktı ve NATO'nun genişlemesinin ilk aşamasına 3'ten fazla, ‘‘en az 4 veya 5'' ülkenin dahil edilmesini isteyerek, Clinton'ı sıkıştırdılar.