Londra’da kritik zirve: Avrupa liderleri Ukrayna için toplandı
Güncelleme Tarihi:
Washington ve Avrupa ülkelerinin Ukrayna savaşı konusunda anlaşmazlığa düştüğü bir dönemde Avrupalı liderler işbirliğini sürdürerek kıta güvenliğini sağlayabilecek bir anlaşma arayışıyla Londra’da bir araya geldi.
ABD’de Donald Trump yönetiminin göreve geldiği 20 Ocak’tan bu yana Ukrayna savaşı konusunda en büyük NATO ortağıyla büyük görüş ayrılıkları yaşayan Avrupa liderleri, dün İngiltere’nin başkenti Londra’da Washington yönetimini ikna edecek bir Ukrayna barış planını görüşmek üzere Lancaster House malikanesinde bir araya geldi. Fransa, Almanya, Danimarka, İtalya, Polonya, Çekya, İngiltere’nin yanı sıra NATO ve Avrupa Birliği liderlerinin de katıldığı zirvede Türkiye’yi Dışişleri Bakanı Hakan Fidan temsil etti. Avrupalı liderler, Ukrayna’ya askeri desteğin sürdürülmesi, Rusya üzerindeki ekonomik baskının arttırılması dahil Ukrayna’nın konumunun güçlendirilmesi konularını görüştü.
ABD BEKLENTİSİ SÜRÜYOR
Geçen hafta Ukrayna lideri Volodimir Zelenski ve ABD Başkanı Donald Trump ile Başkan Yardımcısı JD Vance arasında kameralar önünde yaşanan tartışma tüm Avrupa’da şok etkisi yaratsa da liderlerin Washington yönetimini Avrupa ve Ukrayna ile uzlaşı zeminine çekme eğiliminde olduğu belirtiliyor. Önceki akşam Zelenski ile görüşen İngiltere Başbakanı Keir Starmer, dün de önce Baltık ülkeleri liderleri ile videokonferans toplantısı yaptı ve daha sonra İtalya Başbakanı Giorgia Meloni ile Başbakanlık Konutu’nda bir araya geldi.
BARIŞ İÇİN ÜÇ MADDE
Zirvenin ev sahibi İngiliz Başbakan Starmer toplantı öncesi BBC’ye verdiği röportajda; Fransa, Ukrayna ve “bir iki ülkenin daha” katkısıyla bir barış planı üzerinde çalışacaklarını açıkladı, barış planından beklentilerini üç maddede özetledi. İngiliz Başbakan, Ukrayna’da kalıcı bir barış için “gerekli olursa savaşmaya devam edecek kadar ve müzakere masasında iyi bir pozisyon alabilecek kadar güçlü bir Ukrayna”, “güvenlik garantileri olan bir Avrupa” ve “ABD desteği” olarak sıraladığı üç temel bileşene ihtiyaç duyulduğunu söyledi. Görüşmelerdeki amacının taraflar arasında bir köprü vazifesi üstlenmek olduğuna işaret eden Starmer, “İngiltere, Fransa ve muhtemelen 1-2 ülkeyle birlikte, savaşı durduracak bir plan üzerinde çalışmak için Ukrayna’yla anlaştık. Bu planı daha sonra ABD’yle de görüşeceğiz” dedi.
Röportajında Trump ve Zelenski arasındaki tartışmadan rahatsızlık duyduğunu söyleyen İngiltere Başbakanı Starmer, “Kimse bunu görmek istemez” dedi. Starmer ayrıca, Rusya lideri Vladimir Putin’in olası bir ateşkes anlaşmasına uyacağına güvenmediği için güvenlik garantileri istediklerini söyledi.
KOALİSYON KURACAĞIZ ASKER GÖNDEREBİLİRİZ
Zirvenin ardından düzenlenen basın toplantısında konuşan İngiltere Başbakanı Keir Starmer, Ukrayna’ya askeri yardım akışını sürdüreceklerini belirterek, “Ukrayna’da barışı korumak için bir koalisyon kuracağız. Her ülke katkıda bulunamayabilir ancak bu, arkamıza yaslanıp izleyeceğimiz anlamına gelmez” dedi.Starmer ayrıca İngiltere’nin gerektiğinde Ukrayna’yı savunmak için “toprağa asker, havaya uçak koymaya” hazır olduğunu söyledi.
Avrupa Birliği Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen de zirvede, “Avrupa’yı acilen yeniden silahlandırmamız gerek” dedi.
LAVROV’DAN ZİRVE YORUMU: ‘ABD BARIŞ, AVRUPA SAVAŞ İSTİYOR’
AVRUPA liderlerinin Londra’da Ukrayna konulu zirve için toplanmasından önce Rus ordusunun yayın organı Krasnaya Zvezda’ya konuşan Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, “ABD barış, Avrupa ülkeleri savaş istiyor” yorumunu yaptı. “ABD’de iktidara açık ve net biçimde barış istediklerini beyan eden yönetim gelirken, Avrupa ülkeleri hâlâ savaşın sürmesini istiyor. Krizi körüklüyor” diyen Rus Bakan, Avrupa’nın yüzyıllardır büyük krizlere neden olduğunu savundu. Lavrov, “Son 500 yılda dünyadaki tüm krizler Avrupalı yöneticilerin başı altından çıkmıştır. Haçlı seferleri, sömürge savaşları, Napolyon, Birinci ve İkinci Dünya savaşlarının kaynağı hep Avrupa oldu. Adolf Hitler’i de Avrupa yarattı. Derinlemesine baktığımızda ABD saydığım bu savaşların fitilini ateşleyen taraf olmadı” dedi. Fransa ve İngiltere’nin Ukrayna’ya barış gücü olarak asker gönderme niyetine de değinen Lavrov, “Onlar kendi aralarında görüşüp ukalaca kararlar almak istiyor. Rusya’ya bizim orada barış gücü olarak yabancı ülke askeri görmek istediğimizi sormuyorlar bile” sözleriyle Moskova’nın bu tür bir öneriye sıcak yaklaşmayabileceğinin sinyalini verdi. ABD Başkanı Donald Trump, Ukrayna lideri Volodimir Zelenski ile arasındaki Oval Ofis krizi patlak vermeden önce, “Ben Putin ile savaşı bitirme konusunu görüştüğümde Ukrayna’ya barış gücü gönderilmesine karşı çıkmadığını söylemişti” demişti.
ZELENSKİ’YE TAKIM ELBİSELİ TUZAK
Ukrayna lideri Volodimir Zelenski, ABD Başkanı Donald Trump ile Başkan Yardımcısı JD Vance arasında kameralar önünde yaşanan tartışmanın, Trump yönetimi tarafından kurulmuş bir tuzak olabileceği iddia ediliyor. Amerikan ve İngiliz basınında çıkan haberelere göre, toplantının başında gerginlikler olsa da, asıl tartışma ‘Real America’s Voice’ kanalından muhabir Brian Glenn’in “takım elbise” sorusuyla başladı. Aynı zamanda MAGA destekçisi Kongre üyesi Marjorie Taylor Greene’in erkek arkadaşı olan Glenn’in, “Bu ülkenin en üst düzeydeki yetkilileriyle görüşüyorsunuz ve takım elbise giymeyi reddediyorsunuz. Bir takım elbiseniz var mı?” sorusuna Zelenski “daha ciddi konular hakkında konuşmayı tercih ettiğini” yanıtını verirken, tam o anda Trump dönerek Glenn’e göz kırpıyor.
MUSK’TAN NATO VE BM ÇIKIŞI: ‘AYRILMA VAKTİ’
ABD Başkanı Donald Trump’ın kıdemli danışmanı ve dünyanın en zengin insanı Elon Musk, Washington’ın NATO ve Birleşmiş Milletler’den ayrılması yönündeki fikirlere desteğini açıkladı. Musk, sosyal medya platformu X’te aşırı sağcı bir siyaset yorumcusunun “NATO ve BM’den ayrılma vakti” paylaşımını alıntılayarak “Katılıyorum” ifadesini kullandı. ABD’de geçen ay bir grup Cumhuriyetçi kongre üyesinin sunduğu ve BM’den ayrılmayı öngören yasa tasarısının ardından bu görüşler Cumhuriyetçi çevrelerde daha sık tartışılmaya başlamıştı.
