Son dakika...Gazze'de ateşkes görüşmeleri için gözler Türkiye'de... İsrail medyası: Erdoğan oyunun kurallarını değiştirebilir...
Güncelleme Tarihi:
Lübnan'da sağlanan ateşkes sonrası şimdi gözler Gazze'ye çevrildi.İsrail medyası Gazze için yürütülen ateşkes müzakerelerinde merkezi rolü Türkiye'nin üstlendiğini yazarken, İsrailli kaynaklar Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın oyunun kurallarını değiştirip ateşkesi mümkün kılabileceğini belirtiyor.
Hamas, İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana devam eden soykırım düzeyindeki saldırıları nedeniyle Gazze Şeridi'ndeki 2 milyondan fazla Filistinlinin açlık ve susuzluktan ölme riskiyle karşı karşıya olduğunu belirtti.
Hamas'tan yapılan yazılı açıklamada, "Her geçen gün daha da kötüleşen insani trajedi karşısında işgalci İsrail'in yardımları engellemesi, ilaca, gıda ve suya erişimi kısıtlaması nedeniyle Gazze'de 2 milyondan fazla Filistinli açlık ve susuzluktan ölme riskiyle karşı karşıya." ifadeleri kullanıldı.
İsrail'in gıda, ilaç ve suyu Gazze halkına karşı bir silah olarak kullandığı vurgulanan açıklamada, "Gazze Şeridi'nde çocuklar açlıktan ölüyor, aileler kıtlıktan parçalanıyor ve insan yaşamının en temel gereksinimlerinden mahrum kalıyorlar." ifadelerine yer verildi.
Gazze'de açlık kritik seviyelere ulaştı
Birleşmiş Milletler Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA) Genel Komiseri Philippe Lazzarini, 10 Kasım'daki açıklamasında, İsrail ordusunun bir aydan uzun süredir kuşatma altında tuttuğu Gazze'nin kuzeyinde kıtlık yaşanabileceğini belirterek, "Açlık İsrail devleti tarafından silah olarak kullanılıyor." demişti.
UNRWA'nın X hesabından 27 Kasım'da yapılan yazılı açıklamada da "Gazze'de açlık kritik seviyelere ulaştı. İnsanlar, haftalar öncesinden kalan çöp yığınlarında yiyecek arıyor. Kış mevsimi yaklaşırken durum hızla kötüleşiyor ve acil insani yardım olmadan hayatta kalmak imkânsız hale geliyor." ifadeleri kullanılmıştı.
İsrail güçlerinin Gazze Şeridi’nin kuzeyindeki Beyt Lahya kentinde biri sivillerin sığındığı binaya düzenlenen 2 ayrı saldırıda 75 Filistinli hayatını kaybetti.
İsrail güçleri Gazze Şeridi’nde sivilleri hedef almaya devam ediyor. Dünyanın gözü önünde soykırım faaliyeti yürüten İsrail ordusu tepkilere aldırış etmeden savunmasız sivillerin üzerine bomba yağdırıyor. Gazze Sivil Savunma Sözcüsü Mahmud Bassal, İsrail güçlerinin kuzeydeki Beyt Lahya kentinde biri sivillerin sığındığı binaya düzenlenen 2 ayrı saldırıda 75 Filistinlinin hayatını kaybettiğini bildirdi.
Bassal açıklamasında, “Kuzey Gazze'de aileler yok ediliyor ve biz onlar hakkında hiçbir şey bilmiyoruz. Enkaz altında pek çok kişi var ve orada yardım edecek hiçbir sivil savunma çalışanı yok” dedi.
Bassal, İsrail'in son 50 günde Gazze Şeridi’nin kuzeyine düzenlediği saldırılarında yaralananların sayısının 10 bine ulaştığının tahmin edildiğini de sözlerine ekledi.
Hizbullah'ın yeni Genel Sekreteri Naim Kasım'ın bugün açıklamalarda bulunacağı bildirildi. Hizbullah lideri Kasım'ın konuşmasının, ateşkesin başlamasından bu yana yapacağı ilk konuşma olacağı ifade edildi. Kasım'ın konuşmasının ne zaman başlayacağına ilişkin açıklama yapılmadı.
Lübnan ile İsrail arasında varılan ateşkesin ardından evlerine dönen Lübnanlılar, yaşadıkları bölgede oluşan yıkımın şokunu yaşıyor. Saldırıların hedefi olan Sur bölgesine dönen Lübnanlılar, tahrip olmuş yollar ve yıkılmış binalarla karşılaştı.
İsrailli gazeteci ve siyasi analist Ben Caspit, Maariv gazetesinde "Lübnan'da Hizbullah'a karşı yürütülen saldırılar ile Gazze'de Hamas'a karşı yapılan arasındaki fark nedir?" başlıklı bir yazı kaleme aldı.
"Sonuçta tam tersi olması gerekiyordu." ifadeleriyle Lübnan yerine Gazze'de ateşkes sağlanması gerektiğine dikkati çeken Caspit, "Gazze'deki başarı daha açık: Hamas büyük ölçüde yıpratıldı. Şu anda askeri bir işlevi bulunmuyor. Hizbullah saldırıyor ve füze atıyor." ifadelerini kullandı.
Caspit, Tel Aviv yönetiminin Lübnan'da ateşkes yaparken Gazze'de neden saldırılarına devam ettiğini sorarken, "Anlamayan varsa cevap basit. Gazze'de ateşkes Netanyahu'nun koalisyonunu çökertecek, Lübnan'daki ateşkesle ise çökmeyecek." değerlendirmesinde bulundu.
İşgal altındaki Batı Şeria'nın Beytüllahim kentindeki Beyt Jala bölgesinde ağaç dikme etkinliği düzenlendi. İsrail güçleri etkinliğe katılanlara müdahalede bulundu.
Birleşmiş Milletler Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA), "29 Kasım Filistin Halkıyla Uluslararası Dayanışma Günü" dolayısıyla bir açıklama yayımladı.
Açıklamada, "Filistinli mültecilerin yaşadığı sıkıntı, dünyanın çözülmemiş en uzun süreli mülteci krizi olmaya devam ediyor. Filistin halkıyla uluslararası dayanışma günü vesilesiyle, Gazze’de derhal ateşkes sağlanmasının gerekliliğini bir kez daha vurguluyoruz." ifadeleri kullanıldı.
Açıklamada ifadelerine yer verilen Filistin Halkının Vazgeçilmez Haklarının Kullanılması Komitesi Başkanı Şeyh Niang, bu yılki anma töreninin eşi benzeri görülmemiş acılar ve trajediler arasında gerçekleştiğini belirtti.
Son 400 gün içinde İsrail’in Gazze Şeridi’nde gerçekleştirdiği saldırıların 44 binden fazla Filistinlinin hayatını kaybetmesine neden olduğunu, bu ölümlerin yüzde 70’inin kadın ve çocuklardan oluştuğunu vurgulayan Niang, ayrıca 104 binden fazla kişinin yaralandığını ve binlercesinin hâlâ kayıp olduğuna dikkati çekti.
Niang, "Gazze'deki tüm Filistinli sivil nüfus, 2. Dünya Savaşı'ndan bu yana görülmemiş düzeyde insani felaket yaşıyor." ifadelerini kullandı.
Gazze'nin bilinçli şekilde yaşanmaz hale getirildiğini aktaran Niang, yaşamın temel gereksinimlerinin, İsrail tarafından savaş yöntemi olarak silah haline getirildiğini, buna açlığın da dâhil olduğunu kaydetti.
Uluslararası sistemin, özellikle BM Güvenlik Konseyi’nin, uluslararası hukukun ciddi şekilde ihlal edilmesine karşı kararlı hareket edememesinin durumu daha da kötüleştirdiğini ve Filistin halkının çektiği acıyı derinleştirdiğini savunan Niang, "Filistin halkının bu haklarını inkâr etmeye devam etmek, insanlık ve adalet ilkelerine ihanet etmektir." dedi.
Filistin Sağlık Bakanlığı'nca yapılan açıklamada, İsrail güçlerinin son 24 saatte düzenlediği 3 saldırıda 33 Filistinlinin hayatını kaybettiği, 137 Filistinlinin ise yaralandığı belirtildi. Gazze Şeridi'nde 7 Ekim 2023 tarihinde başlayan saldırılarda toplam can kaybının 44 bin 363'e, yaralı sayısının ise 105 bin 70'e yükseldiği bildirildi.
Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Yüksek Komiserliği Sözcüsü Jeremy Laurence, BM Cenevre Ofisi'nin haftalık basın toplantısında değerlendirmelerde bulundu.Lübnan ile İsrail arasında 27 Kasım'da yürürlüğe giren ateşkes anlaşmasının, son 13 ayda çok fazla acı çeken milyonlarca insan için büyük bir rahatlamaya sebep olduğunu kaydeden Laurence, BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Türk'ün, tüm taraflara sivillerin yararına olan ateşkes anlaşmasına tam saygı gösterme çağrısında bulunduğunu kaydetti.Laurence, "Şimdi odak noktası, ihtiyaç sahiplerine gerekli tüm yardımı kolaylaştırmaya yönelmeli. İnsan hakları, bundan sonraki aşamanın merkezinde olmalı." dedi.
Borrell, 1 Aralık'ta görevini Kaja Kallas'a devretmeden önce, İspanya devlet radyosu RNE'ye konuştu."(Gazze'deki) Bu katliamı durduramadığımız için büyük hayal kırıklığı yaşıyoruz. Yapılacak tek şey, İsrail üzerinde baskı kurmaktır." diyen Borrell, birkaç gün önce Ürdün'ü ziyaret ettiğini ve farklı insani yardım kuruluşlarının kendisine yaklaşık 250 bin Filistinliye yapılan yardımları durdurmak zorunda kaldıklarını söylediklerini aktardı.Borrell, Gazze'nin kuzeyindeki insanlara hiçbir yardım yapamadıklarını ifade ederek "Onlara sunacak hiçbir şeyimiz yok. Bu güvenlik koşullarıyla içeri giremeyiz." dedi.İsrail ile Lübnan arasında varılan süreli ateşkes anlaşmasının "çok kırılgan olduğunu" vurgulayan Borrell, "İsrail, ABD'nin de desteğiyle saldırma hakkını saklı tutuyor." diye konuştu.
ABD Başkanı Joe Biden, Lübnan’da İsrail ile Hizbullah arasında sağlanan ateşkes sonrası Gazze için de çalışmalara başlayacaklarını duyurup bunun için Türkiye, Mısır ve Katar ile çalışacaklarını açıklamıştı. Biden'ın açıklaması sonrası Hamas da ateşkese hazır olduğunu duyurmuş ve "Mısır, Katar ve Türkiye'deki arabuluculara Hamas'ın bir ateşkes anlaşmasına ve mahkumların değişimi için ciddi bir anlaşmaya hazır olduğunu bildirdik." açıklamasında bulunmuştu.
İsrailli Haaretz gazetesine konuşan savunma kaynakları, Mısır'dan bir heyetin ateşkes anlaşmasını görüşmek üzere İsrail'e geldiğini ve rehine takasını da içeren anlaşmanın ilerletilmesinin artık mümkün olduğunu belirttiler. Haaretz'e göre ateşkes görüşmelerinde merkezi rolü Türkiye üstleniyor.
İsrailli kaynaklardan biri gazeteye yaptığı açklamada, “Erdoğan Gazze'de hayranlık duyulan bir figür. İsrail ile Hamas arasındaki müzakerelerde onu bir aktör olarak konumlandırmak oyunun kurallarını değiştirebilir, rehine anlaşmasını ya da Gazze'nin yeniden inşasını mümkün kılabilir. Birçok açıdan ABD ve İsrail, Türkiye'ye bu anlamda diğer kuruluşlardan çok daha fazla güvenebilir.” ifadelerini kullandı.
Gazze'deki Filistin Sağlık Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Doktor Hac, 7 Ekim 2023'ten bu yana İsrail'in Gazze Şeridi'ne saldırılarında 1050 sağlıkçının şehit edildiğini, 310 sağlıkçının da İsrail cezaevlerine gönderildiğini bildirdi.
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, BM'nin Filistin halkına desteğinin devam edeceğini vurguladı.Guterres, sosyal medya platformu X'ten yaptığı paylaşımda, 29 Kasım Uluslararası Filistin Halkıyla Dayanışma Günü'nü andı.BM'nin Filistin halkının haklarına desteğini yineleyen Guterres, "BM, Filistin halkıyla ve onların barış, güvenlik ve haysiyet içinde yaşamaya yönelik devredilemez haklarıyla dayanışma içinde olmaya devam edecektir." ifadesini kullandı.
UNHCR Suriye Ofisi, sınırda bulunan barınaklarda kalan 3 bin yerinden edilmiş Lübnanlının ateşkes sonrası evlerine geri döndüğünü duyurdu. BM’nin Filistin Ajansı UNRWA ise yaptığı açıklamada, “Lübnan'da tırmanan şiddet olayları nedeniyle haftalar süren belirsizlik ve korkunun ardından aileler ateşkes anlaşması sonrası UNRWA'dan ayrılmaya başladı” denildi.
Filistin Sivil Savunma Müdürlüğünden yapılan açıklamada, İsrail'in Gazze kentinin batısındaki El-Vahde Caddesi'nde bir evi hedef aldığı saldırıda 3 Filistinlinin yaşamını yitirdiği belirtildi.Sivil savunma ekiplerinin enkaz altından çıkardığı 5 yaralının El-Ehli Baptist Hastanesine nakledildiği kaydedildi.
Sağlık kaynaklarından alınan bilgiye göre, İsrail ordusuna ait savaş uçakları, Han Yunus'un batısındaki El-Mevasi bölgesinde sığınmacıların barındığı bir çadırı bombaladı.İlk belirlemelere göre saldırıda 4 Filistinli öldü, bazıları da yaralandı.Görgü tanıkları da İsrail askerlerinin Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah kentinin merkezi ve doğusunda çok sayıda ev ve yerleşim yerlerini patlayıcılar yerleştirerek havaya uçurduğunu aktardı.
İsrail'de yayın yapan Kanal 14'e konuşan Başbakan Netanyahu, ABD ve Fransa arabuluculuğunda Lübnan'da varılan ateşkese ve 7 Ekim'den bu yana saldırılar düzenledikleri Gazze'de olası esir takası ve ateşkes anlaşmasına ilişkin konuştu.Gazze’ye saldırıların sona erdirilmesini içeren bir anlaşmayı kabul etmeyeceğini vurgulayan Netanyahu ancak saldırılara "ara verebileceklerini" söyledi."Esirlerin serbest kalmasını sağlayabileceğimizi düşündüğümüzde Gazze'de ateşkese hazırım." ifadesini kullanan Netanyahu, Hamas'la bir esir takası anlaşması yapılması için koşulların önemli ölçüde iyileştiğini öne sürdü.
Lübnan'daki koşulların Gazze'dekinden farklı olduğunu öne süren Netanyahu, İsrail'in Hamas'ı "ortadan kaldırmaya" ancak Hizbullah’ın yeniden silahlanmasını engellemeye çalıştığını öne sürdü.ABD ve Fransa arabuluculuğunda Lübnan'da varılan ateşkese de değinen Netanyahu "tam olarak amaçladıkları şeyi başardıkları" gerekçesiyle kabul ettiklerini savundu.Lübnan'da ateşkesin "kısa sürebileceğini" öne süren Netanyahu, İsrail ordusuna Hizbullah'ın ateşkesi bozması halinde "şiddetli" saldırılara hazırlanma talimatı verdiğini söyledi.Netanyahu, "Anlaşmanın ağır bir şekilde ihlal edilmesi halinde İsrail ordusuna şiddetli bir savaşa hazırlanma talimatı verdiğimi söyledim." ifadesini kullandı.
İsrail basınına göre Goldknopf, işgal altındaki Batı Şeria, Doğu Kudüs ve Golan Tepelerinin yanı sıra Gazze'de de Filistin topraklarının gasbedilmesi ve bunun yerine İsrail yerleşimlerinin kurulması gerektiğini savunan Nachalot Derneği'nin kurucusu Daniella Weiss ile Gazze sınırında bir araya geldi.Burada Weiss ve beraberindekiler, Goldknopf'e, Gazze'nin farklı bölgelerine Yahudilerin yerleştirilmesi amacıyla yasa dışı yerleşimler inşa edilmesi planlanan yerlerin bulunduğu haritayı sundu.
Goldknopf, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, Gazze Şeridi'ne Yahudilerin yerleştirilmesi çağrısında bulunarak, bunun 7 Ekim'e ve Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin Başbakan Binyamin Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkındaki tutuklama emrine "cevap olacağını" ileri sürdü.İsrail kabinesinde yer alan aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir ve Maliye Bakanı Bezalel Smotrich de işgal edilen Gazze'ye Yahudilerin yerleştirilmesi çağrısı yapmıştı.
İsrail'in aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir, ateşkesin sağlandığı Lübnan'a yönelik saldırılara devam edilmesi çağrısı yaptı.Hizbullah'ın ateşkesi "ihlal ettiğini" ileri süren Ben-Gvir, Başbakan Binyamin Netanyahu'ya seslenerek Lübnan'a yönelik saldırıların sürdürülmesini istedi.Ben-Gvir, İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana saldırılarını sürdürdüğü Gazze'nin yeniden işgal edilmesini ve bölgede yaşayan Filistinlilerin "gönüllü göç" adı altında buradan gönderilmesini savundu.
Lübnan ordusunun X hesabından, İsrail'in ateşkes ihlallerine ilişkin bir açıklama yapıldı.Açıklamada, İsrail ile Lübnan arasında varılan ateşkes anlaşmasının yürürlüğe girmesinin ardından 27 ve 28 Kasım'da İsrail ordusunun ateşkes anlaşmasını ihlal ettiği kaydedildi."Düşman İsrail, hava ihlalleri ve çeşitli silahlarla Lübnan topraklarını hedef alarak anlaşmayı birkaç kez ihlal etti." ifadesine yer verilen açıklamada, Lübnan ordusunun ilgili makamlarla ihlalleri takip ettiği aktarıldı.
