Son dakika... İran ile gerilim tırmanıyor! ABD'den flaş İsrail hamlesi
Güncelleme Tarihi:
ABD başkanı Trump, Tahran'ın müzakereyi kabul etmemesi halinde ABD'nin İran'ın nükleer tesislerine saldırabileceği uyarısını sürdürürken, Washington İsrail'e iki Patriot bataryasıyla birlikte gelişmiş bir THAAD (Terminal Yüksek İrtifa Alan Savunma Sistemi) hava savunma bataryası transfer etti. Trump'ın İran ile doğrudan görüşmeleri tercih edeceğini söylemesinin ardından bugün bir açıklama yapan İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi ise ABD ile doğrudan müzakerelerin 'anlamsız' olacağını dile getirdi. İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ise ülkesinin ABD ile tehdit altında değil, eşit konumda müzakere edebileceğini vurguladı.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun Macaristan ziyareti sona erdi. Hakkında uluslararası yakalama kararı bulunmasına rağmen Budapeşte’ye gelen Netanyahu 4 gün süren ziyaretinin ardından ülkeden ayrıldı. Havalimanından askeri törenle uğurlanan Netanyahu yaptığı açıklamada, "Macaristan'a yaptığım çok önemli bir ziyareti tamamlıyorum. Macaristan İsrail'in çok büyük bir dostudur. Avrupa Birliği'nde (AB), BM'de bizi koruyor. Ayrıca bizim için çok önemli olan, IDF askerleri, komutanları ve İsrail devletine karşı önyargılı olan, yozlaşmış uluslararası mahkeme olan Lahey'deki mahkemede de savunuyor" dedi.
İsrail ordusu, Gazze Şeridi'ne yönelik saldırılarını yeniden başlatmasıyla birlikte kuzeyden güneye geniş çaplı kara saldırıları düzenlerken askerlerini de çeşitli bölgelere konuşlandırmaya devam ediyor.Bu süreçte, zorla "tahliye" emirleri ve sivil yerleşimlere yönelik saldırılar da artıyor.
Doğu kesiminde ise Gazze kentindeki Şucaiyye ve Zeytun mahallelerine doğru kara saldırıları genişletilirken Tel el-Heva ve Şeyh Aclin gibi Gazze'nin batısındaki mahallelere kadar ulaşıldı.İsrail ordusu, güneyde Refah kentinin de tamamını işgal etti. Bu bölge, Gazze Şeridi ile Mısır arasındaki Philadelphi Koridoru'ndan, Gazze Şeridi'nin güneyindeki kentleri birbirinden ayırmak ve parçalara bölmek için oluşturduğu "Morag Koridoru"na kadar uzanıyor.İsrail'in bu hamleyle, güney bölgelerini birbirinden izole etmeye ve iletişim yollarını kesmeye çalıştığı belirtiliyor.
İsrail ordusu, kara saldırılarını, yoğun hava, helikopter, insansız hava aracı ve topçu bombardımanlarıyla eş zamanlı yürütüyor.Bu saldırılarla birlikte sivil halk zorla tahliye ediliyor ve bu durum, Gazze’deki insani krizi daha da derinleştiriyor.
ABD Başkanı Donald Trump'ın İran’a karşı saldırı tehditleri devam ederken başkent Tahran’da bulunan ABD karşıtı dev duvar resmi yenilendi. 
Trump, ülke medyasına yaptığı açıklamada, ABD ile anlaşmaya varmaması halinde İran'ı "daha önce hiç görmedikleri şekilde bombalayacakları" tehdidini savurmuştu. İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi, Trump'ın tehditlerini sürdürdüğü müddetçe ABD ile doğrudan görüşme yapmayacaklarını açıklamıştı.
Gazze'deki Filistin Sağlık Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, İsrail'in Gazze'de devam eden saldırılarında yaşanan can kayıpları ve yaralanmalara ilişkin son bilgiler paylaşıldı.Son 24 saatte hastanelere 26 ölü, 113 yaralı getirildiği kaydedildi.
İsrail ordusunun 19 Ocak'ta varılan ateşkesi bozarak 18 Mart'tan bu yana düzenlediği saldırılarda 1335 Filistinlinin hayatını kaybettiği, 3 bin 297 Filistinlinin yaralandığı belirtildi.
İsrail'in Gazze Şeridi'ne 7 Ekim 2023'ten beri düzenlediği saldırılarda yaşamını yitirenlerin sayısının ise 50 bin 695'e, yaralıların sayısının da 115 bin 338'e yükseldiği ifade edildi.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Macaristan temaslarını sürdürüyor. Netanyahu, başkent Budapeşte’de Macaristan Dışişleri ve Dış Ticaret Bakanı Peter Szijjarto ile bir araya geldi. Görüşmede Macaristan ile İsrail arasındaki ekonomik, güvenlik ve teknoloji bağlarının güçlendirilmesi ve Macaristan'ın İsrail ekonomisine yatırımlarının artırılması konuları ele alındı.
İsrail'in İngiliz İşçi Partisi milletvekilleri Abtisam Mohamed ve Yuan Yang'ın ülkeye girişini engellediği bildirildi.İsrail basınındaki haberlere göre, İşçi Partisi milletvekilleri Mohamed ve Yang ile iki yardımcısını taşıyan uçak, dün saat 14.30’ta Ben Gurion Havalimanı'na indi. İsrail'e karşı boykot çağrısında bulunduğu kaydedilen Mohamed ve Yang, havalimanındaki sorguları sırasında İngiliz Parlamentosu adına İsrail’e resmi ziyaret gerçekleştiren heyetin parçası olduklarını bildirdi.
İsrail ordusunun Gazze Şeridi’ne düzenlediği saldırılarda aralarında çocukların da bulunduğu 13 kişi hayatını kaybetti, çok sayıda kişi yaralandı. Hastane kaynaklarından alınan bilgiye göre İsrail ordusu, Han Yunus kentinde bir evi ve Filistinlilerin sığındığı bir çadırı hedef aldı.Saldırı sonucu en az 10 Filistinli yaşamını yitirdi, çok sayıda kişi yaralandı.
İsrail'in, Han Yunus kentindeki mülteci kampında bir evi hedef alması sonucu bir kız çocuğu hayatını kaybetti, olayda yaralananlar da oldu.Han Yunus’un güneyinde İsrail insansız hava aracının (İHA) çiftçileri hedef alması sonucu 2 Filistinli yaşamını yitirdi.İsrail, Refah kentinin kuzey bölgelerini yoğun topçu atışıyla hedef alırken, savaş uçaklarıyla da Refah’ın kuzeyindeki binaları bombalamayı sürdürdü.
ABD Başkanı Donald Trump'ın İran ile doğrudan görüşmeleri tercih edeceğini söylemesinin ardından bugün bir açıklama yapan İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, ABD ile doğrudan müzakerelerin 'anlamsız' olacağını dile getirdi.Arakçi, "BM Sözleşmesi'ni ihlal ederek sürekli olarak güç kullanma tehdidinde bulunan ve çeşitli yetkilileri arasında çelişkili pozisyonlar ifade eden bir tarafla doğrudan müzakereler anlamsız olacaktır" ifadelerini kullandı.
ABD başkanı Donald Trump, 30 Mart'ta ülke basınına yaptığı açıklamada, ABD ile anlaşmaya varmaması halinde İran'ı "daha önce hiç görmedikleri şekilde bombalayacakları" tehdidini savurmuştu. İran lideri Ayetullah Ali Hamaney de Trump'ın saldırı tehditlerini hayata geçirmesine ihtimal vermediklerini ancak herhangi bir saldırıya güçlü karşılık vereceklerini söylemişti.
Washington'un müzakere çağrısında samimi olup olmadığını sorgulayan İranlı Bakan, "Eğer müzakere istiyorsanız, o zaman tehdit etmenin anlamı ne?" dedi.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun, ABD Başkanı Donald Trump ile gümrük vergileri, Gazze ve İran'ın nükleer programı gibi konuları görüşmek üzere Washington'a gideceği bildirildi. Beyaz Saray'dan ismi açıklanmayan bir yetkili, iki liderin Pazartesi günü bir araya geleceğini belirtti.
The Guardian'ın haberine göre, Trump, açıkladığı ek tarifelerle İsrail ürünlerine yüzde 17 ek gümrük vergisi getirdi. Netanyahu'nun, bu oranı düşürmek için Washington'da temaslarda bulunacağı açıklandı. Netanyahu, gümrük vergilerini müzakere etmek üzere Trump ile görüşen ilk lider olacak.
Netanyahu'nun Kudüs ofisinden yapılan açıklamada, Başbakan'ın Trump ile "gümrük vergileri, Gazze'deki İsrailli rehinelerin geri getirilmesi çabaları, İsrail-Türkiye ilişkileri, İran tehdidi ve Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin (UCM) savaş suçları iddialarına karşı mücadele" konularını ele alacağı ifade edildi. UCM, geçen Kasım ayında işlediği savaş suçları nedeniyle Netanyahu hakkında Gazze'de tutuklama emri çıkarmıştı.
ABD, İran ile yaşanan gerilimin artması üzerine İsrail'e iki Patriot bataryasıyla birlikte gelişmiş bir THAAD (Terminal Yüksek İrtifa Alan Savunma Sistemi) hava savunma bataryası transfer etti. İsrail basını sistemin dün (5 Nisan) teslim edildiğini belirtirken, uçuş takip verileri, ABD Hava Kuvvetleri'ne ait bir C-5M Super Galaxy nakliye uçağının İsrail'in Nevatim Hava Üssü'ne iniş yaptığını ortaya koydu.
Suudi Al-Hadath kanalının haberine göre, THAAD sistemi, yüksek irtifadaki balistik füzeleri etkisiz hale getirme kapasitesiyle biliniyor. İsrail, bu sistemi son dönemde Yemen'deki İran destekli Husilerin fırlattığı füzeleri engellemek için kullandı. ABD'nin, ilk THAAD bataryasını geçen yıl İsrail'e göndererek, sistemin çalıştırılması için yaklaşık 100 askerini Tel Aviv yakınlarında konuşlandırmıştı.
İran ile ABD ve İsrail arasında son haftalarda tırmanan gerilim, bölgedeki askeri hareketliliği artırdı. ABD Başkanı Donald Trump, İran'ın nükleer anlaşmaya uymaması halinde sert önlemlerle karşılaşacağını ifade etti. İsrail ise 2024'ten bu yana İran'a yönelik bir dizi misilleme saldırıları düzenlerken, Tahran'ın savunma altyapısını hedef aldı.
THAAD’ın üreticisi Lockheed Martin, bataryaların özellikle balistik füzelere karşı etkili olduğunu söylüyor.Sistemde altı adet kamyona monteli fırlatıcı ve her fırlatıcıda sekiz adet önleyici bulunuyor.Yaklaşık 100 kişilik personelle çalıştırılan bataryaların maliyeti yaklaşık 1 milyar dolar.THAAD aynı zamanda çok talep gören bir sistem.
Gazze’deki ateşkesi tek taraflı olarak bozarak Orta Doğu’da gerilimi artıran İsrail, bir kez daha Filistinli sivilleri hedef aldı. Filistin basınında yer alan haberlere göre, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus şehrinde bulunan bir eve İsrail ordusu tarafından düzenlenen saldırıda en az 8 kişi hayatını kaybetti. Saldırı sonrasında yaşanan panik anları amatör kameralara yansıdı. Ayrıca Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki El Zaytun mahallesine yapılan saldırıda 1 çocuğun yaşamını yitirdiği kaydedildi. Saldırılarda çok sayıda sivilin yaralandığı belirtildi.
Husilere ait el-Mesire televizyonunda yer alan haberde, ABD savaş uçaklarının Sada'nın batısındaki Hafsin bölgesine 4 hava saldırısı düzenlediği belirtildi.Güneş enerjisi ekipmanları ve panelleri satan dükkan ile yakınındaki evin hedef alındığı saldırılarda 1 kişinin öldüğü, 4 kişinin yaralandığı belirtildi.Haberde ayrıca, sivil savunma ekiplerinin, hedef alınan noktalardaki yangınları söndürmeye, ölü ve yaralıları kurtarmaya çalıştığı kaydedildi.
Öte yandan Husilerin askeri sözcüsü Yahya Seri, Husilere ait Al-Masirah televizyonundan naklen yayınlanan konuşmasında, “Yemen Silahlı Kuvvetleri'ne bağlı İHA kuvvetleri, işgal altındaki Yafa (Tel Aviv) bölgesinde İsrail askeri hedefini, ‘Yafa tipi’ bir İHA ile hedef alan bir askeri operasyon gerçekleştirdi.” ifadelerini kullandı.Seri, bu operasyonun, “İsrail’in ABD’nin desteğiyle Gazze Şeridi’nde soykırım uyguladığı Filistin halkına ve mücahitlerine destek” amacıyla gerçekleştirildiğini vurguladı.
İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, ülkesinin ABD ile tehdit altında değil, eşit konumdan müzakere etmeye hazır olduğunu belirtti.ABD Başkanı Donald Trump'ın saldırı tehditlerini ve müzakere çağrısına işaret eden Pezeşkiyan, "İran eşit bir konumda diyalog istiyor. Bir yandan İran'ı tehdit ediyor diğer yandan da müzakere istiyorlar. Eğer müzakere istiyorsanız tehdit etmenin ne anlamı var? ABD bugün sadece İran'ı değil, dünyayı da küçük düşürüyor ve bu davranış müzakere çağrısıyla çelişiyor." değerlendirmesinde bulundu.
CNN'e konuşan, isimleri açıklanmayan üç yetkili, ABD ordusunun Husiler'e karşı üç haftadan kısa süren operasyonların toplam maliyetinin 1 milyar dolara yaklaştığını ancak saldırıların Husiler'in kapasitesini yok etmede sınırlı etki oluşturduğunu belirtti.
Yetkililer, ABD ordusunun 15 Mart'ta Husiler'e yönelik başlattığı saldırılarda "100 milyonlarca dolar değerinde" mühimmat kullanıldığını, bunlar arasında uzun menzilli seyir füzeleri (JASSM), güdümlü bombalar (JSOW) ve Tomahawk füzelerinin de bulunduğunu aktardı.
Konuyla ilgili konuşan yetkililerden biri, ABD Savunma Bakanlığının (Pentagon) Husiler'e karşı operasyonların devam etmesi için ABD Kongresinden ek fon talep etmesi gerekeceğini ancak bunun mümkün gözükmediğini ifade etti.
Pentagon'un, günlük ABD askeri saldırılarının Husiler üzerinde gerçekte ne gibi bir etkisi olduğunu kamuoyuna açıklamadığını belirten yetkililerden biri, "Bazı bölgeleri ele geçirdiler ancak bu Husiler'in Kızıldeniz'deki gemilere ateş açma veya ABD insansız hava araçlarını düşürmeye devam etme yeteneğini etkilemedi." ifadelerine yer verdi.
