Kalbi ile birlikte fosilleşen dinozor üzerinde yapılan araştırmalar dinozorlara ilişkin bilgimizi kökünden değiştirebilir

AP/ABC News - Çeviren: Levnt Göktem (İnternet Servisi)

Kalbi ile birlikte fosilleşen ve 1993'te bulunan bir dinozor üzerinde X ışınları ile inceleme yapan bilimadamları bu hayvanların, sanılanın aksine sıcak kanlı memelilere daha yakın olabileceklerini düşünmeye başladılar. Bugüne kadar dinozorların soğukkanlı sürüngenler ailesine mensup olduğu düşünülüyordu.

Bilimadamları ilk defa bir dinozorun dolaşım sistemini ve kalbini inceleme olanağı buldular. Hayvanın kalbi dört odadan meydana geliyor. Bu da, dinozorların dolaşım sistemlerinin, sanıldığından daha kompleks olduğu anlamına geliyor. 'Gelişmiş bir kan dolaşımı sistemi, dinozorların sıcaklık değişimlerine daha dayanıklı ve modern kuşlar ile memelilerde olduğu gibi daha çevik olmalarına imkan tanımış olabilir' diyor uzmanlar.

ABD'li araştırmacı Dale A. Russell, "Dinozorların ne zaman ve nasıl evrimleştiklerine dair teoriler, bulunan bu kalpli fosil yüzünden sarsılacağa benziyor" şeklinde düşüncelerini ifade ediyor.

South Dakota'da bundan yedi yıl önce bulunan dinozor fosili 66 milyon yıllık ve Tescelosaurus familyasına mensup. Dinozorun türü tam olarak saptanamadı ama uzmanlar ona Willo adını verdiler. Willo, fosilin bulunduğu çiftliğin sahibinin karısının adı.

Uzman Russell'ın ifadesine göre fosil bir midilli büyüklüğünde. Uzun kuyruğu ile birlikte boyu 4 metreyi buluyor. Ağırlığı ise tahminen 300 kilogram. Kısa bacaklı ve otobur bir hayvan olduğunu da ekliyor uzmanlar.

İlk bulunduğunda kalbin yumuşak bir doku olduğunu düşünen uzmanları, amatör bir dinozor bilimci olan Dr Andrew Kuzmitz'in bir CT tarayıcı ile yaptığı inceleme hayli şaşırttı. Çünkü Dr Kuzmitz, kalp doktoru arkadaşları ile beraber, tıbbi amaçla kullanılan röntgen ışınları kullanarak doku sanılan kısmı incelediğinde, insan kalbine benzeyen dört odalı bir yapısı olduğunu fark etti. Elde edilen görüntüleri bir de üç boyutlu görüntü düzlemine dönüştürdüklerinde ise söz konusu kısmın bir kalp olduğuna artık şüpheleri kalmamıştı.

Kalp odacıkları ve aort damarı açıkça görülebiliyor eldeki görüntülerde. CT taramalarının böyle bir sonuç vermesi üzerine mevcut diğer fosillere de aynı yöntemle bir kez daha bakılması bekleniyor.

Willo'yu inceleyen uzmanlar kuşların dinozorlardan türediğini savunan görüşlerin kuvvetlendiğini ifade ediyorlar. Nitekim kuşlar da dört odalı bir kalbe sahipler. Sürüngenlerin bir çoğunda ise kalpler üç odadan meydana geliyor. Bu durum, sürüngenlerin kanında daha az oksijen bulunmasının temel nedeni. Bu nedenle de daha ağır hareket ediyorlar ve daha az dayanıklılar.