İşyerinde mobbing terörü

İşyerlerinde terör rüzgarları esiyor. Kravatlı patronlar ya da döpiyesli şefler, tipini ya da yaptığı işi beğenmedikleri elemanlarına psikolojik baskı uygulayarak çalışanı istifaya zorluyorlar. Sadece Fransa'da 1 milyon, AB'de 12 milyon kişi aynı terörün kurbanı.

BÜRO ya da fabrika teröristlerinin silahları ya da bombaları yok. Sıcak yerine, soğuk savaşı tercih ediyorlar. Kurşun yerine, sivri kelimelerle vuruyorlar. Tipini ya da yaptığı işi beğenmedikleri kişiyi sürekli azarlayarak diğer çalışanların önünde küçük düşürüyor ya da iş vermiyorlar. Hedef kişi bir süre sonra depresyona giriyor veya istifa etmek zorunda kalıyor. İşyeri terörü yüzünden intihar edenler bile var.

ABD'DE ADI MOBBİNG

Amerikalılar işyerinde uygulanan psikolojik baskıyı ‘mobbing’ diyorlar. Aslında bu kelime, bir hayvan sürüsünde zayıf üyenin diğer güçlü hayvanlar tarafından sarılıp ezilmesi anlamına geliyor. Ancak işyerlerinde de benzer metodlar benimsendiğinden ‘mobbing’ kelimesi artık çalışma psikolojisi literatürüne girmiş bir kelime. Fransızlar ise ‘harcelement moral’ diyor, yani manevi taciz.

Sadece Fransa'da 1 milyon Fransız işyerinde manevi tacize uğruyor. 1998 yılında Avrupa Birliği bünyesinde yapılan bir araştırmaya göre çalışanların % 8.1'i, yani yaklaşık 12 milyon kişi işyerinde psikolojik baskı görüyor. İşyerindeki manevi tacizin derecesi değişiyor. Sürekli azar, suçlama, çalışma arkadaşları ya da müşteriler tarafından izole edilme, iş vermeme...

KURBANLAR ÖRGÜTLENİYOR

İşyeri terörünün çeşitli sebei kişisel ya da siyasi çıkar çatışması da olabilir. Ya da patron yüklü kıdem tazminatı ödemek istemediğinden çalışanı istifaya zorlamak niyetindedir. Ama daha basit sebepleri de olabilir. Mesela müdür, çalışanın tipini beğenmiyordur.

Psikiyatr Marie-France Hirigoyen, işyeri terörünü incelediği ‘Le Harcelement Moral: La Violence Perverse Au Quotidien’ (Manevi Taciz: Günlük Hayatta Ahlaksız Şiddet) isimli kitabı en çok satanlar listesine girdi. Hirigoyen, ‘Amaç ne olursa olsun, çalışan baskı yoluyla işten uzaklaştırmaya çalışılmaktadır’ diyor.

Hirigoyen'in kitabı Fransa'da 360 bin adet sattı ve 17 dile çevrildi. Şimdi bu kitap sayesinde işyerinde yöneticileri ya da çalışma arkadaşları tarafından baskı gören çalışanlar örgütlenmeye başladı. 20 yıldan bu yana tüm kariyer imkanları engellenen ve 9 kez işten çıkarılmaya çalışılan Fransız psikolog Françoise Pagano ‘İşyerinde Psikolojik Taciz Kurbanları’ isimli bir örgüt kurdu.

Ayrıca müfettişler ve doktorlar, işyerlerinde inceleme yaparak muhtemel terör kurbanlarına yardım etmeye çalışıyorlar. Eskiden uğradıkları baskıları sineye çeken çalışanlar, işyerleri aleyhine dava açıyorlar, sendikalar da işyeri terörüyle ilgilenmek için özel birimler kuruyor.