Güncelleme Tarihi:
Uluslararası basın, tarafların İran'ın uranyum zenginleştirme faaliyetleri konusunda ortak bir payda bulmaya çalıştığını bildirdi. ABD heyeti, İran'ın nükleer tesislerinin sökülmesi gerektiğini savunurken, Tahran yönetimi uranyum zenginleştirme hakkının "müzakere edilemez" olduğunu vurguladı.
Umman müzakereleri, 2018'de ABD'nin nükleer anlaşmadan çekilmesinden bu yana iki ülke arasındaki en üst düzey temas olarak kayıtlara geçti.
İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi
ABD'NİN KIRMIZI ÇİZGİSİ
ABD Özel Temsilcisi Witkoff, görüşmeden önce ABD basınına yaptığı açıklamada İran'ın uranyum zenginleştirme faaliyetlerinin tamamen durdurulması gerektiğini belirterek, "Bu bizim kırmızı çizgimiz" ifadesini kullandı.
Buna karşın İranlı yetkililer, nükleer programlarının barışçıl olduğunun altını çizdi. Tahran, uranyum zenginleştirme faaliyetlerinin uluslararası denetime açık olduğuna da ifade etti.
Trump'ın Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff
İSRAİL BASINININ 'GÜVEN SORUNU' İDDİASI
Times of Israel'in haberine göre, görüşmelere yakın kaynaklar, taraflar arasında önemli bir güven sorunu olduğunu kaydetti. İran heyetinden bir yetkili, "ABD'nin kamuoyundaki açıklamaları ile masadaki pozisyonları arasında fark var" diyerek bu duruma dikkat çekti.
Öte yandan, İran şu anda uranyumu yüzde 60 saflıkta zenginleştiriyor. Bu oran, 2015 anlaşmasında belirlenen yüzde 3.67'lik sınırın üzerinde bulunuyor.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, görüşmelere karşı çıkarak İran'ın nükleer tesislerinin sökülmesi ve balistik füze programının durdurulması çağrısı yaptı. Avrupa ülkeleri ise İran'ın nükleer faaliyetlerine ilişkin BM yaptırımlarının yeniden uygulanması seçeneğini dile getirdi.
GÖRÜŞMELER SONA ERDİ
İran ile ABD arasında Umman'ın başkenti Maskat'ta yapılan görüşmelerin 4'üncü turunun sona erdiği açıklandı.
İran Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, "İran-ABD arasındaki dolaylı görüşmelerin dördüncü turu birkaç dakika önce sona erdi; zor ama birbirimizin pozisyonlarını daha iyi anlamak ve tartışmalı konuları çözmek için makul ve gerçekçi yollar bulmak için faydalı görüşmelerdi. Görüşmelerin bir sonraki turunun yeri ve zamanı Umman koordinatörü tarafından duyurulacaktır" denildi.
"ABD İLE NÜKLEER GÖRÜŞMELERDE İLERLEME SAĞLANDIĞI DEĞERLENDİRİLEBİLİR"
Umman'da ABD ile yapılan müzakerelerden sonra İran devlet televizyonuna konuşan İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi, dördüncü tur görüşmelerin daha ciddi ve zorlu olduğunu belirtti.
Genel konulardan detaylara inildiğini aktaran Erakçi, "İhtilaf edilen konularda pozisyonların yakınlaştığı söylenebilir ve bu tur görüşmelerde ilerleme sağlandığı değerlendirilebilir." dedi.
Amerikalı yetkililerin müzakerelere dair basına yaptığı "çelişkili" açıklamaların müzakere sürecine zarar verdiğini dile getiren ve bunu Amerikan tarafına da ilettiklerini aktaran Erakçi, "Çelişkili medya algıları kabul edilemez ve bu davranışın tekrarlanması halinde İran tarafı tepki göstermek zorunda kalacaktır." ifadelerini kullandı.
İran'ın uranyumu zenginleştirmeyi durdurmasına dair ABD'den gelen açıklamalara değinen Erakçi, müzakerelerde bu konuların gündeme gelmediğine işaret etti.
İran ve ABD'nin bir sonraki tur görüşmeler konusunda mutabık kaldığını belirten Erakçi, "Tarih ve yer Umman tarafından belirlenecek. Bir sonraki tur muhtemelen yaklaşık bir hafta içinde yapılacak. Pozisyonlarımız ABD tarafına karşı net. Önümüzdeki süreçte daha fazla ilerleme olmasını umuyorum." diye konuştu.
İranlı Bakan, yaptırımların kaldırılması ve uranyum zenginleştirme konusuyla ilgili olarak ne gibi görüşmeler yapıldığına ilişkin bir soruya, şu yanıtı verdi:
"Bu iki konu müzakerelerin ana konularıdır. Bizim görüşümüze göre uranyumun zenginleştirilmesi devam etmesi gereken bir konudur ve bu konuda taviz verilmesine yer yoktur. Örneğin, geçen seferkine (2015'teki anlaşma) benzer şekilde, güven oluşturmak için, boyutlarına, büyüklüğüne, düzeyine ve miktarına belirli bir süre için sınırlamalar getirebiliriz ancak zenginleştirme ilkesi hiçbir şekilde müzakereye açık değildir."
İRAN CUMHURBAŞKANI: NÜKLEER PROGRAMI TAMAMEN SONLANDIRMAYIZ
İran resmi ajansı IRNA'nın haberine göre, başkent Tahran'da düzenlenen Bakanlar Kurulu toplantısında konuşan İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, ABD ile nükleer görüşmelere değindi.
Ülkesinin nükleer silah peşinde olmadığını ve olmayacağını ifade eden Pezeşkiyan, Rehber'in (İran lideri Ayetullah Ali Hamaney) fetvasına göre nükleer silah üretmeye yönelik her türlü eylem yasaktır. Elbette İran'ın tüm nükleer tesislerinden vazgeçilmesi yönündeki tartışma da bizim açımızdan kabul edilebilir değildir. Barışçıl nükleer faaliyetlerimizi kararlılıkla sürdüreceğiz." dedi.
"Müzakereler ve bir anlaşma arayışı konusunda ciddiyiz." diyen Pezeşkiyan, "Barış istediğimiz için müzakere ediyoruz. Biz bölgede barış ve güvenlik arayan bir ülkeyiz. Bölge ülkelerinin kardeş olduğuna, barış ve uyum içinde birlikte yaşadığına inanıyoruz ve dünyanın diğer ucundan birinin gelip bizim için bir şeyler yapmasına gerek yok. Bölgede güvensizlik ve huzursuzluk oluşturmaya çalışan Siyonist rejimdir (İsrail)." ifadelerini kullandı.