İran krizi için 3 zirve

İRAN ile ABD arasında yaşanan gerilimin Körfez’de tansiyonu yükseltmesinin ardından Suudi Arabistan liderliğinde İran konulu Körfez İşbirliği Teşkilatı (KİK) ve Arap Birliği’nin olağanüstü zirveleri düzenlendi. Suudi basınına göre, büyük anlaşmazlıklara rağmen Katar’ın da davet edildiği zirvenin amacı, İran’a karşı Arap ülkelerinin birlik olduğu yönünde güçlü bir mesaj vermek... Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı İbrahim el Assaf, bölgede son dönemde İran’ın düzenlediği iddia edilen saldırılara karşı Müslüman ülkeleri ‘güç ve kararlılıkla’ karşılık vermeye davet etti. Suudi Arabistan Dışişlerinden Sorumlu Devlet Bakanı Adil el-Cubeyr, ‘İran’la savaş istemediklerini ancak bölgedeki durumun normalleşmesinin İran’a bağlı olduğunu’ söyledi. BBC’ye konuşan Cubeyr, “Savaş istemediğimizi ve ne pahasına olursa olsun savaşı önleyeceğimizi söyledik. İranlılar durumun normal hale gelmesini istiyorsa bunu görmelidir” dedi.

SON ZİRVE BUGÜN

El Arabiya için bir makale kaleme alan Suudi Arabistan Prensi Turki el Faysal ise “Zirve liderlerinin savaşın nasıl engelleneceğini tartışması muhtemel ancak Kral Selman, ABD ve İran arasında tansiyonun arttığı bir dönemde Suudi ve Arap çıkarlarını koruma konusunda kararlı” ifadesini kullandı. Suudi Arabistan Kralı Selman söz konusu zirve kararlarını, 12 Mayıs’ta Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) karasularında 4 ticari kargo gemisinin sabotaja uğraması ve 14 Mayıs’ta Suudi Arabistan’daki iki pompa istasyonuna saldırı düzenlenmesinin akabinde almıştı. Zirvelerin ana gündem maddesi İran olsa da Arap ülkeleri liderlerinin, ‘Yüzyılın Anlaşması planı, Filistin meselesi, Manama Çalıştayı, terörle mücadele’ gibi konuları da masaya yatırarak ortak bir tutum arayışına gireceği ifade ediliyor. Mekke’de düzenlenen Türkiye’nin de katıldığı 14’üncü Dönem İslam İşbirliği Teşkilatı (İTT) zirvesi ise bugün başlıyor.

‘MÜZAKERE YOK’

İran Dini Lideri Ali Hamaney, ABD ile kesinlikle müzakere etmeyeceklerini ve ülkedeki tüm yetkililerin bu konuda hemfikir olduğunu söyledi. Başkent Tahran’da üniversite hocalarıyla bir araya gelen Hamaney, “Müzakerede asıl mesele müzakere edilecek konunun belirlenmesidir. Biz her konuda müzakere etmeyiz. Devrimin temel ilkeleri ve ülkenin savunma kapasitesi müzakere konusu olamaz. ABD ile müzakere kesinlikle tavsiye edilmemektedir. İran, kesinlikle ABD ile müzakere etmeyecektir. ABD ile müzakere etmeyişimizin nedeni şudur: Birincisi hiçbir faydası yoktur, ikincisi de zararı vardır” şeklinde konuştu. ABD Başkanı Donald Trump’ın Mayıs 2018’de İran ile imzalanan nükleer anlaşmadan çekilmesi ve İran’a kademeli olarak yaptırım uygulamaya başlamasının ardından iki ülke arasındaki tansiyon giderek yükseliyor.

ÇAVUŞOĞLU: ‘KUDÜS’Ü UNUTMAYIN’

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu dün İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) Zirvesi Dönem Başkanlığını devretmek üzere geldiği Suudi Arabistan’ın Cidde kentinde Türkiye-Malezya-Pakistan Üçlü Dışişleri Bakanları Toplantısı’na katıldı. Çavuşoğlu, öncesinde katıldığı İİT Dışişleri Bakanları Konseyi toplantısında “İslam İşbirliği Teşkilatı’nın Kudüs’ün tarihi statüsünü korumak amacıyla kurulduğunu unutursak, Allah ve ümmet önünde hesap veririz” dedi. Toplantı kapsamında Türkiye’nin 2016’dan bu yana yürüttüğü İİT Zirve Dönem Başkanlığı’nı Suudi Arabistan’a devreden Bakan Çavuşoğlu, “Türkiye’nin başkanlığı süresince Kudüs’ün tarihi statüsünün korunması, İsrail’in aşırı ve ayrım gözetmeyen kuvvet kullanımıyla Gazze’de Filistinlilere karşı uyguladığı insanlık dışı ambargoyu ifşa etmek ve Filistinli sivilleri İsrail saldırılarından korumak amacıyla birlikte çaba gösterdik” dedi.