Instagram her şeyi değiştirdi

İRAN, 11 Şubat 1979’da Muhammed Rıza Şah Pehlevi iktidarının devrilmesiyle sonuçlanan İslam devrimin 40’ıncı yılına ABD yaptırımlarının gölgesinde girdi. İran’daki gösterilerde ‘devrime bağlılık, ABD ve İsrail yönetimlerine düşmanlık’ teması hâkim olsa da uluslararası basın devrimden 40 sene sonra İran’da yaşanan toplumsal değişime dikkat çekti. New York Times gazetesi yazarı Thomas Erdbrink, İran’da reformcu kanadın taleplerini kısıtlayan baskıların günlük hayattaki izlerinin yavaşça silinmeye başladığını yazdı.

KOMŞULARIM TÜRK DİZİSİ İZLEMEYE GELDİ

Uzun yıllar İran’da yaşayarak devrim nedeniyle getirilen yasakların zaman içinde nasıl silindiğine tanık olduğunu söyleyen Erdbrink, “Bir gün polis apartmanımızı basarak benimki hariç bütün uydu antenlerini imha etti. Gazeteci olduğum için anten sahibi olma konusunda iznim vardı. O akşam 20 kadın komşum bana gelerek sevdikleri Türk dizisini izlediler. Ertesi gün hepsinin yeni bir uydu alıcısı vardı. Artık polis de bu savaşı önemli ölçüde bıraktı. Çok fazla uydu alıcısı var. Hollywood filmlerini gösteren, Kardashianlar programını ve sansürsüz haberleri yayınlayan 200 kadar Farsça televizyon kanalı var” ifadesini kullandı.

‘ERKEKLERLE GİTAR ÇALAN GENÇ KADIN’

Devrimin erken dönemindeki baskıcı coşkunun ardından ‘yasakların’ müzakereye açık bir hâle geldiğini iddia eden Erdbrink, “Yıllar ilerledikçe değişimler kabına sığmamaya ve dikkat çekmeye başladı. Fotoğrafçı eşim seneler önce burnuna hızma yaptırmak istediğinde işinden kovulmuştu. Kendisini reformist olarak düşünen editörler, hızmayı Batı kültürünün bir parçası ve aşağılık bir şey olarak görüyordu. Ancak şimdi her yerdeler... Devlet televizyonu hâlâ müzik enstrümanlarını göstermeyi reddederken, Tahran caddelerinde sokak müzisyenleri var. Bir gün müzisyen gitar ve davul çalan iki genç erkeği izlerken, uzun boylu genç bir kadın bas gitarla belirdi ve onlara katıldı” diyor...

INSTAGRAM’IN ETKİSİ

Sosyal medyanın ve özellikle fotoğraf paylaşım sitesi Instagram’ın İran’daki genç neslin üzerinde önemli değişiklikler yaptığını savunan Thomas Erdbrink, “İran’da şu anda yasaklı olan Instagram, İranlıların kendilerine bakış açılarını kökten değiştirdi. Fotoğraf paylaşım uygulaması, her şeyin gizli olduğu ülkedeki değişimin ana faktörü oldu” yorumunda bulundu.

TAHRAN’DA COŞKULU KUTLAMA

İran’da başta başkent Tahran olmak üzere bütün kentlerde devrimin 40’ıncı yıldönümü kutlandı. Tahran’daki kalabalığın geçen seneye göre daha büyük olmasına ABD ile yaşanan büyük gerginliğin sebep olduğu yorumu yapıldı. Başkentteki gösterilerde ABD ve İsrail bayrakları yakıldı. Hamedan, İsfahan, Kum, Kermanşah ve Ahvaz kalabalık gösterilerin düzenlendiği kentler arasında yer aldı.

‘FÜZE ÜRETMEK İÇİN İZİN ALMAYACAĞIZ’

İran’da Pehlevi hanedanının devrilmesiyle sonuçlanan Humeyni liderliğindeki 1979 devrimi, 20’nci yüzyılın önemli olaylarından biri olarak kayda geçti. İslam devriminin 40’ıncı yılında konuşan Cumhurbaşkanı Ruhani ülkesinin füze üretmeyi sürdüreceğini söyledi. Tahran’daki törene katılan Ruhani, halkın katılımının kendilerine yönelik planların boşa çıktığının bir göstergesi olduğunu savundu. Ruhani, “Ordumuz hava savunma, karadan denize, denizden denize, havadan havaya ve karadan karaya atılan zırh delici füzeleri üretmeyi sürdürecek ve bunun için kimseden izin almayacağız” dedi.