Heykeller kurtarılamadı

Dünyanın dört bir yanından kınama yağmasına rağmen yobaz Taliban yönetimi, Bamiyan'daki kaya oyma Buda heykellerini ‘‘İslamiyette yasak’’ gerekçesiyle imha edilme işleminin neredeyse tamamlanmak üzere olduğunu açıkladı. UNESCO'nun özel elçisi Pierre Lafrance'nin girişimlerine rağmen, Taliban, eski dönemlere ait kültürel değerleri yok etmeyi sürdüreceğini belirtti.

Afganistan'da yönetimi elinde bulunduran Taliban yönetiminin Enformasyon ve Kültür Bakanı Kudratullah Cemal, uluslararası çağrılara ve uyarılara rağmen ülke çapındaki heykellerin yıkım işleminin sürdüğünü açıkladı. Kültür Bakanı, Bamiyan eyaletindeki 1500 yıllık dev Buda heykellerinin büyük ölçüde imha edildiği açıkladı.

Dışişleri Bakanı Ahmet Mutavakel de Buda heykellerinin imha işlemlerinin yakında tamamlanacağını belirterek UNESCO temsilcisini de kabul etmekten hoşnut olduklarını belirtti. Mutevekil, ‘‘Bunun bir iç mesele olduğunu ve dünya ile çatışma istemediğimizi aktarmak açısından iyi bir fırsat’’ diye konuştu. Ahmed Mutevekil, AP'ye telefonla yaptığı açıklamada ‘‘Kültüre karşı değiliz, ancak biz böyle şeylere inanmıyoruz. Onlar İslama karşı’’ diye konuştu.

GAZETECİ YASAĞI

Taliban yönetimi, gazetecilerin Kabil Müzesi'ne ve Bamiyan eyaletine girişini engelliyor. Kabil'e gelen Bamiyan sakinlerinden Safdar Ali, ‘‘Taliban askerlerinin iki heykele uçaksavarlarla ateş ettiğini görebildim, bu üç gün önceydi. Askerler çok yakına girmemize izin vermediğinden zararın ne kadar olduğunu göremedim’’ dedi.

BUDİSTLER ŞAŞKIN

Budizmin önde gelen liderlerinden Tibetli Dalai Lama, Taliban'ın uygulamasından ‘‘derin endişe’’ duyduğunu belirtti. Dalai Lama, ‘‘Dünya üzerindeki farklı dinlerin büyük bir uyum içinde ve hoşgörüyle yaklaşacakları bir dönemde böyle bir yıkımla karşı karşıya kalmak, beni derin endişeye sevketti’’ diye konuştu. Dalai Lama, ‘‘Bir Budist olarak dini bir objenin imhayla karşı karşıya kalmasını talihsizlik olarak görüyorum’’ dedi. Bu arada başta Hindistan olmak üzere Uzakdoğu ülkelerinde yaşayan Budistler, çeşitli protesto gösterileri düzenlediler.

DEHŞETE DÜŞTÜLER

G-8'ler diye adlandırılan zengin ülkeler de Taliban'ın heykellere yönelik girişimle yüzünden ‘‘dehşete düştüklerini’’ açıkladılar. ‘‘Şok’’a girdiklerini belirten G-8 ülkelerinin açıklamasında Taliban lideri Molla Ömer'in yıkım kararının ‘‘çok trajik bir karar’’ olduğu vurgulandı. Bu talimatın yerine getirilmemesi çağrısında bulunuldu. Öte yandan, Hindistan Başbakanı Atal Bihari Vajpayee, Taliban'ın iki önemli Buda heyekelini yıkmasını kınadı. Taliban yöneticilerin nezaketsiz hareketinin saygı görmeyeceğini söyleyen Vajpayee, Afganistan yönetiminin kararının Müslümanlar arasında da onay görmediğini belirtti. Vajpayee, tüm dünyadan yıkma eyleminin durdurulması için mücadele edilmesini istedi. Vajpayee, Müslümanlara diğer dinlere saygı göstermeleri çağrısındada bulundu.

Afganistan'daki müzelerde bulunan yaklaşık 6 bin heykelin de alınan karar kapsamında imha edildiğine inanılıyor.

Kültür Bakanı İstemihan Talay: Yapılanın İslamla hiçbir ilgisi yok

Kültür Bakanı İstemihan Talay, Afganistan'da Taliban yönetiminin dünyanın en büyük Buda heykelini yıkmasına sert tepki gösterdi. Talay, ‘‘Taliban gerçek yüzünü her alanda ortaya çıkıyor. Çağdışı hareketlerine bir yenisini ekliyorlar’’ dedi. Talay, dün konuyla ilgili Hürriyet'in sorularını yanıtlarken şunları söyledi:

‘‘Dünyanın önemli kültür miraslarından birine yapılan bu saldırıya hiç kimse duyarsız kalamaz. Taliban'ın vahşet uygulamalarına bir yenisini ekliyor. Bütün dünyanın tepkisini toplamışlardı. Şimdi buna bir yenisini daha ekliyorlar. Heykellerden ne istenir? Yaptıkları vahşi bir kültür erezyonunun örneğidir. Bunların İslamla falan da alakaları yok. Yaptıklarının İslam dini ile uzaktan yakından bir ilgisi de söz konu değil. Vahşetlerinin bir örneğini daha sergiliyorlar.’’

DIŞİŞLERİ DE KINADI

Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hüseyin Diriöz de yaptığı açıklamada Taliban yönetiminin bazı arkeolojik anıtları bilinçli şekilde ortadan kaldırmak istemesinin, hiçbir gerekçeyle haklı kılanamayacağını söyledi. Diriöz, Afganistan'daki arkeolojik anıtların dünya kültür mirasının önemli eserleri arasında yer aldığını anımsattı ve bu eserlerin tahribatının gelecek nesillerin kültürden mahrum bırakılması anlamına geldiğini vurguladı. Diriöz, yazılı açıklamasında, ‘‘Hiçbir gerekçe, böyle bir tahribatı haklı kılamaz. UNESCO dahil uluslararası kuruluşların ve kamuoyunun bu konuda göstermiş olduğu tepkileri paylaşıyoruz’’ dedi.