Gözler NATO zirvesinde

Dünya ile birlikte Türkiye'nin nabzı, 23-25 Nisan tarihleri arasında Washington'da yapılacak NATO'nun 50'nci yıl zirvesinde atacak.

Zirvede, Ankara başta Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel olmak üzere, Dışişleri Bakanı İsmail Cem, Savunma Bakanı Hikmet Sami Türk, NATO Daimi Temsilcimiz Büyükelçi Onur Öymen ile diğer üst düzey diplomat ve askeri yetkililer tarafından temsil edilecek.

NATO'nun yeni strateji ve konseptlerini belirleyeceği toplantının sonucu, soğuk savaşın ardından 1990'lardan itibaren Kafkaslar, Ortadoğu, Balkanlar gibi dünya istikrarsızlık alanlarının ortasında yer alan Türkiye için hayati önem taşıyor.

Kısa adı NATO olan Kuzey Atlantik Paktı'nın genişleme kararından sonra yapacağı ilk zirve özelliği taşıyan ve örgütün stratejik konseptlerinin gözden geçirileceği zirvede, Polonya, Macaristan ve Çek Cumhuriyeti de resmi üye sıfatı ile toplantılara katılacak.

Yeni üyelerin ittifaka katılmalarına onay belgeleri ise 12 Mart'da verilecek. 16 Mart da ise Brüksel'deki NATO karargahının önündeki platforma üç ülkenin bayrağı çekilecek. Böylelikle NATO resmen 19 üyeli bir ittifak halini alacak. Bu arada, genişleme Ankara'ya ek maliyet getirmeyecek. Türkiye'nin ittifaka katkısı % 1.89 dolayında iken, NATO'nun Türkiye'ye katkısı % 15 civarında. Türkiye, ordusu ile ABD'den sonra NATO'nun ikinci büyük ortağı.

ATİNA’YI ŞİKAYET

Zirvenin ikinci gününde bir konuşma yapacak Cumhurbaşkanı Demirel'in konuşmasında, bölgesel risk faktörleri ve belirsizlik çerçevesinde Türkiye'nin artan stratejik konumunu vurgulaması ve ve terörizme karşı uluslararası işbirliği çağrısında bulunması bekleniyor.

Demirel, Washington'da ayrıca saygın bazı düşünce kuruluşlarında (think-tank) konuşmalar yapacak ve diğer ülke devlet ve hükümet başkanları ile biraraya gelecek. Demirel, Dışişleri Bakanı Cem ve Savunma Bakanı Türk'ün ikili temaslarında bir NATO üyesi olan Türkiye'ye karşı diğen NATO üyesi Yunanistan'ın izlediği düşmanca politikaları da gündeme getirmesi bekleniyor. Yunanistan'ın teröre verdiği destem de bu zirve aracılğı ile dünyaya anlatılacak. Bu arada, Türk heyetinin, Yunanlı meslektaşları ile buluşmaları yönünde ABD'nin büyük çaba sarfettiği belirtildi.

NATO'ya üye ülkelerin devlet veya hükümet başkanlarını biraraya getirecek olan ittifakın 50'nci yıl zirvesi dolayısıyla başkent Washington'da geniş güvenlik önlemleri alınacak. Bu konuda Türk heyeti içinde ek tedbirler alınacağını ifade eden kaynaklar, ‘‘Türk heyeti için özel bir güvenlik prosedürü izlenecek’’dedi.

1949 yılında kurulan NATO'ya Türkiye 1952 yılında üye oldu. Sancılı bir başvuru dönemi geçiren Türkiye, bazı ülkelerin karşı çıkmasına rağmen ittifaka üyeliğini Kore Savaşındaki desteğinden sonra garantilemişti. Yunanistan da 1952'de NATO'ya üye olmuş ancak 1974'te Türkiye ile sorunları bahane ederek ittifaktan ayrılmıştı. Bugünlerde, Türkiye'nin AB üyeliğini sürekli veto eden Atina'nın, 1980 Ekimindeki geri dönüş kararına ise Ankara o zamanlarda onay vermişti.