Erdoğan: Görüşmelerde stratejik ortaklık vurgulandı

Başbakan Erdoğan, ABD Başkanı Bush ile görüşmesinin ardından Washington'daki Willard otelinde yaptığı basın toplantısında, Bush ile 1 saati aşan bir görüşme yaptıklarını belirterek şöyle konuştu:

“Görüşmemizde, özellikle Türkiye ve ABD arasındaki stratejik ortaklık konusu vurgulanarak, ağırlıklı olarak, bu noktadan hareketle, bölgedeki ve bölgeyi aşan gelişmeler, başta Kıbrıs, Ortadoğu, İsrail-Filistin, Irak, bunun yanında Suriye, İran, Afganistan, Geniş Ortadoğu Projesi'ndeki çalışmaları görüşme fırsatımız oldu. Ana başlık olarak ele aldığımız zaman özgürlükler, insan hakları, hukukun üstünlüğü, güvenlik, demokrasi, terör ile ilgili mücadele... Bu konular üzerinde görüşmelerimiz oldu.”

Erdoğan, görüşmede, Türkiye ve ABD arasındaki ekonomik ilişkileri değerlendirme fırsatı da olduğunu belirterek şunları kaydetti:

“Bugüne kadar olan süreci değerlendirmenin yanında, bundan sonra yapacaklarımızı görüşme fırsatını da yakaladığımızdan dolayı, doğrusu ben ve arkadaşlarım, bu çalışmadan memnun olarak ayrıldık.

Bu arada, PKK konusunu ayrıca görüşme fırsatımız oldu ve Türkiye'deki azınlıklarla ilgili konular üzerinde de değerlendirmede bulunduk. Bildiğiniz gibi Vakıflar Kanunu'nu Meclis'e sevkettik. Yine, ABD'den KKTC Ercan Havaalanı'na, Amerikalı kongre üyelerinin ziyaretinin daha ileri taşınması düşüncelerimizi kendilerine ifade ettik. Bu sürece olumlu baktıklarını, özellikle 24 Nisan Referandumu'yla ilgili konularda Türkiye'nin göstermiş olduğu tavrı takdir ettiklerini ve bundan sonraki süreçle ilgili olarak adım atması gerekenlerin, karşı taraf olduğu düşüncesini kendilerinde gördüm.

AB müzakere süreciyle ilgili kararlılığımızı da kendilerine ifade ettik. Gerek Fransa ve gerek Hollanda'da yapılan referandumların, Türkiye'yi olumsuz etkilemediğini ve etkilemeyeceğini, çünkü bunun Türkiye ile ilgili bir yanının olmadığını, sadece AB Anayasası'nın oylaması olduğunu, bizim ise şu andaki gayretimizin, hedefimizin, 3 Ekim'de başlayacak müzakereler olduğunu, bu konuyla ilgili çalışmalarımızı ısrarla yürüttüğümüzü belirttik. 3 Ekim'de inanıyoruz ki bu fasıllar açıldıkça, süreç çok daha olumlu ve farklı şekilde gelişecektir. Zorluklar yok mu? Tabii ki vardır, olacaktır. Ama bu zorluklar, bizden önceki bunu nasıl aştıysa, biz de bunları aşarak yolumuza devam edeceğiz. 'Bu konuda bir kararlılığımız var. Bunun bu şekilde bilinmesini de istiyoruz' dedik.”

BUSH'U AÇILIŞA DAVET ETTİ

Başbakan Erdoğan'ın, ABD Başkanı Bush'u Baku-Tiflis-Ceyhan boru hattının açılışına davet ettiği ve Bush'un da, “bunu mutlaka değerlendireceğiz” şeklinde görüş belirttiği ifade edildi.

Görüşmeden sonra otele dönen Başbakan, basın toplantısının ardından odasına çıktı ve Kazakistan-Türkiye milli futbol maçıyla ilgili bilgi aldı.

Erdoğan bugün, Beyaz Saray'a tekrar dönerek, ABD Başkan yardımcısı Dick Cheney ile de ikili bir görüşme gerçekleştirecek.

Başbakan Erdoğan, ABD Senato çoğunluk lideri Bill Frist ve ABD kongresindeki Türk dostluk grubu üyeleri ve kongre çalışma grubu üyeleriyle de bir araya gelecek.

BÖLGEDEKİ EN GÜÇLÜ ÜLKEYİZ

Erdoğan, ABD Başkanı Bush'un “ABD ile Türkiye arasındaki ilişkilerin çok önemli stratejik ilişkiler olduğu” yolundaki sözleri anımsatılarak, “Türkiye olarak ilişkilerdeki bu stratejik boyuttan ne anlıyoruz?” sorusu üzerine, Türkiye'nin, özellikle bulunduğu jeo-stratejik konumu itibariyle, bölgede, bu konuda temsil yetkisi en güçlü ülke olduğunu belirtti.

Türkiye'nin, bunun gereğini de 50 yıllık süreç içerisinde, herhangi bir sorun yaşamadan, ABD ile müşterek olarak yürüttüğüne işaret eden Erdoğan, şunları söyledi:

“Örneğin Afganistan bunlardan bir tanesidir. Afganistan konusunda, bizim ziyaretimizle ilgili verdiğimiz bilgi, doğrusu kendilerini ciddi manada ilgilendirmiştir. Hele hele 2 yıl içerisinde Türkiye'nin ISAF'ın komutasını iki kez ele alması, işte bu stratejik birlikteliğin, ortaklığın en açık, net ifadesidir. Aynı şekilde Kıbrıs, aynı şekilde Irak'ta Türkiye'nin şu ana kadar yürüttüğü politika, bu stratejik birlikteliğin, ortaklığın bir ifadesidir. Bundan sonra da bu süreç aynı istikamette devam edecektir.”

BÜYÜK ORTADOĞU PROJESİ

“Genişletilmiş Ortadoğu Projesi'nin Kafkaslar'a ve Ortadoğu'ya da yayıldığı, Türkiye'nin neler yapmaya hazır olduğu ve nasıl bir işbirliği sergileneceği, Türk demokrasisinin liderlik özelliğinin nerede devreye gireceği?” sorusu üzerine Erdoğan, “Sea Island” sürecinde Türkiye, İtalya ve Yemen'in geniş Büyük Ortadoğu Projesi'nde demokratik ortak olarak bir görev üstlendiğini ve bu görevle birlikte eş başkanlığın bu üç ülkeye verildiğini anımsattı.

Erdoğan, şunları kaydetti:

“Buradaki hedef reformlar, demokratik sürecin hızlandırılması ve demokrasiye geçiş, insan hakları, hukukun üstünlüğü, baskıcı rejimlere yönelik takınılması gereken tavırlar, bunun yanında teröre karşı ortak bir mücadele, güvenlik konusu ve bir de bu ülkelerin kalkınmasına yönelik atılacak adımlar. Şu anda Türkiye bu istikamette çalışmalarını sürdürüyor. Şu anda Ortadoğu coğrafyası üzerindeki ülkelere yapmış olduğumuz ziyaretler ve onlarla yapmış olduğumuz görüşmelerde, bu konulara özellikle yaptığımız vurgular hep bunun açık, net örnekleridir. Yani bizim sınırdaşımız, komşumuz olan örneğin bir Suriye, bir Ürdün, bir Lübnan, Kuzey Afrika ülkeleri, Fas, Tunus, bunlara yaptığımız ziyaretler, hepsi bunun birer adımıdır ve bu da devam edecek. Türkiye'ye döndükten sonra Lübnan'a gidiyoruz. Aynı şekilde orada da bunları konuşacağız ve bu ülkelerle, özellikle çok partili hayata geçişle ilgili, bir kısmında var ama bir kısmında yok, bunları kendilerine anlatacağız ve bu konularda kendilerine yardıma hazır olduğumuzu ifade edeceğiz. Şimdi Irak siyasi partilerini Türkiye'ye göndermekte. Ve Türkiye'de bu siyasi partiler iktidar, muhalefet partilerinde belirli seminerlere tabi tutuluyor. Demokrasi sürecini o ülkelerde hızlandıracak adımları atıyoruz. Bunun dışında, gerek askeri, gerek polis noktasındaki eğitimlerde her zaman verdiğimiz desteği, bundan sonra da vereceğimizi söylüyoruz. Afganistan'la ilgili, özellikle son yaptığımız ziyaretten sonra, Afganistan'a 100 milyon dolarlık bir yatırım yapmayı, gerek okullar, gerek hastane, gerek altyapı noktasında... Bu konularda da Türkiye'nin Afganistan'la olan dayanışmasını çok daha olumlu istikamette geliştirmek ve bu adımı da atmak istiyoruz.”

TÜRKİYE-ABD İLİŞKİLERİ

Başbakan Erdoğan, “Bu görüşmeden sonra yeni bir dönem açılıyor mu? Türk-Amerikan ilişkilerinde yanlış anlamalar, kara bulutlar... Bunları geride bırakıp, yeni bir döneme giriyor muyuz?” sorusuna karşılık, ABD Başkanı Bush ile görüşmesinden sonra birer basın açıklaması yaptıklarını anımsattı. Erdoğan, “İsterdim ki sorunuz Sayın Başkan Bush'un açıklamaları üzerinde olsun. Eğer Sayın Bush'un açıklamalarında böyle bir şey varsa eyvallah, ama ben o açıklamalarda böyle bir şey dinlemedim duymadım” diye konuştu.

“Bush ile görüşmesinde Türkiye'nin PKK konusundaki endişelerine nasıl bir yanıt alındığı” sorusu üzerine Erdoğan, “Bizim endişelerimizi paylaşıyorlar” dedi.

Son zamanlarda iki ülke arasında istihbari noktada bilgi alışverişinin devam ettiğini bildiren Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Ama, biz bunları, tabii yeterli görmüyoruz. Bunun daha ileri noktalara taşınmasını istiyoruz. Orada birliktelik var tabii. Öncelikle, şu anda Irak'taki yönetimin oturması, daha güçlü bir noktaya gelmesi üzerine odaklanmış bir durum söz konusu. Bunu kendileri de vurguladılar. Sayın Caferi'nin görevi alır almaz ilk ziyaretini Türkiye'ye yapması anlamlıdır. O ziyaretinde de bunları konuştuk. İnşallah bu süreç içerisinde de Kuzey Irakta'ki PKK terör örgütünün kamplarına yönelik çalışmalarda da gerek koalisyon güçlerinden, gerek Irak yönetiminden, bu tür desteği alarak, müşterek bir çalışma içerisinde, bunu yürüteceğiz.”

SURİYE MESELESİ

Başbakan Erdoğan, bir başka soru üzerine Başkan Bush ile görüşmesinde Suriye meselesinin gündeme geldiğini bildirdi.

Suriye ile Türkiye'nin 800 kilometrelik bir sınırı bulunduğuna işaret eden Erdoğan, “Bu komşumuzla, özellikle bu yıl içerisinde, hatta geçen yılın son döneminde başlayan ikili görüşmelerimiz var. Bu görüşmelerde biz, Suriye'yi itmek değil, bu çizgimize nasıl çekeriz, bu konuda attığımız ve atmakta olduğumuz adımları konuştuk” diye konuştu. Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Demokrasi, insan hakları, özgürlükler, hukukun üstünlüğü, teröre karşı ortak mücadele... Mesela bizim daha önce Suriye ile istihbarat örgütlerimizin herhangi bir alışverişi falan yoktu. Ama şimdi bunlar başladı. Mesela, Lübnan'dan askeri çekme konusunda; gerek bizim ilk ziyaretimiz, gerek Sayın Cumhurbaşkanımızın ziyaretinden sonra kendileri, bu asker çekme işlemini başlatacağını, Sayın Cumhurbaşkanımıza ilettiler ve dönüşündeki haftada da asker çekme eylemi başladı. Ve bunlar, bu görüşmelerde alınmış olan neticeler. İnanıyoruz ki orada da artık tek partiden çok partili hayata geçiş başlayacak. Bu değişim, dönüşüm belirli bir zaman alıyor. Terörle ilgili bazı endişeler var ve bu endişeleri de kendilerine anlatmak suretiyle, telkinler suretiyle aşmakta olduğumuzu, çünkü bize de terörist noktasında artık iadelerin başladığını biliyorsunuz zaten. Bu süreç başladı ve istihbari bilgilerle bu uygulamaların başlamış olması da bir iyi niyettir diye düşünüyoruz. Suriye'nin bu noktada geleceğe yönelik atacağımız demokrasi, insan hakları, hukukun üstünlüğü, teröre karşı ortak mücadeledeki adımlar kazanılmasına vesile olur diye düşündüğümüzü de ifade ettik.”

Başbakan Erdoğan, ABD Dışişleri Bakanı Rice'ın, Türkiye ziyaretinde, “ABD karşıtı havaya karşı kendisinden yardım istediği” anımsatılarak, “Bu çerçevede, bugünkü görüşmede, bu konu gündeme geldi mi? CHP'nin de sizin açıklamalarınıza yoğun tepkisi var. Türkiye'de gerçekten Amerikan karşıtlığı nereden kaynaklanıyor?” sorusuna karşılık, “Onları döndükten sonra Türkiye'de değerlendireceğiz. Sayın Başkan'ın basın açıklaması ve kendisiyle yaptığımız görüşmeyi sorarsanız çok daha isabetli olur” diye konuştu.

Erdoğan, şunları kaydetti:

“Ben burada, Sayın Başkan'ın söylediklerini sizlere özetliyorum. Gördüğünüz gibi çok açık, net ifadeler var. Ve Sayın Başkan, zaten basın açıklamasında da bunları çok net olarak ortaya koydu, açıkladı. Yani Türkiye'de, Amerika karşıtı bir anlayışın, yapının oluşması, daha ziyade sağın ve solun marjinal çevrelerinden oluşan ve belli fotoğraf karelerini de sürekli olarak kullanmak suretiyle attıkları adımlar bunlar. Bu, tabii dünyanın değişik yerlerinde de bu şekilde yapılıyor. Fakat biz, tabii yönetimler olarak, her şeyden önce olaya biraz daha duygusallığın ötesinde, ülkelerin ve insanlığın çıkarı ve menfaati açısından bakmak durumundayız. Bu hassasiyet içerisinde bunları değerlendiriyoruz, değerlendirmek zorundayız.”