Çekilme adımı dünyanın gündeminde: Trump’ın kararına üç yorum

New York Times (NYT) gazetesi, “ABD’nin ayrılığı Kürtler tarafından ihanet olarak görülüyor” başlıklı haberinde, çekilmenin bölgede operasyon gerçekleştirmek isteyen Türkiye’ye verilen bir yeşil ışık olduğunu öne sürdü. NYT, konuya ilişkin başka bir makalede Trump’ın, 2 bin ABD askerinin bulunduğu Suriye’den çekilme ve askeri operasyonlara son verme kararının, Rusya ve İran’ın bölgede güçlenmesine sebep olacağını iddia etti. NYT, “Trump, ABD ordusu konusunda her zaman aykırı düşüncelere sahipti. Trump, ordunun dünyanın en güçlüsü ve serti olmasını istiyor, ancak evde kalmaları gerektiğini düşünüyor” ifadesini kullandı.

Associated Press (AP) haber ajansı, Trump’ın Suriye’den çekilme kararını beklenmedik bir şekilde duyurma tarzının, ABD askerlerinin Afganistan ve Irak’tan çekileceği yönündeki endişeleri beraberinde getirdiğini yazdı. Trump’ın Suriye kararını çevresindekilerin aksi yöndeki tavsiyelerine rağmen hazırladığını belirten AP, ABD’nin Irak ve Afganistan’da işbirliği yaptığı diğer partnerlerin ABD’ye olan güvenlerinin sarsılabileceğini belirtti.

Fransız haber ajansı AFP, bölgeden askerlerini çeken ABD’nin terör örgütü DEAŞ’la mücadele noktasında istihbaratının zayıflayacağı, Türkiye’nin de odağını bölgedeki YPG unsurlarına çevirmesiyle bu grupların DEAŞ’la mücadelede gerileyeceğini öne sürdü. Haberde DEAŞ’a benzer grupların ortaya çıkmasıyla birlikte, bu bölgelere ABD’nin yeniden askeri operasyona başlayabileceği de belirtildi. Le Monde gazetesi kararın Cumhurbaşkanı Erdoğan için diplomatik zafer olduğunu yazdı. Türkiye’nin Fırat’ın doğusunda planladığı operasyona da değinen gazete, çekilmenin boşluk yaratacağına ve çatışmaların şiddetlenebileceğine vurgu yaptı

‘YENİDEN BAŞLAYABİLİR’

Foreign Policy’de yayımlanan makalede, ABD’nin Suriye’den çekilmesinin Türkiye ve Suriye arasında rekabete neden olacağı yorumu yapıldı. ABD’li üst düzey yetkilileri gafil avlayan ve Türkiye’ye verilen ödüne işaret eden beklenmedik kararın, ABD’nin Suriye’de hâlihazırda zayıf olan elini ciddi biçimde zayıflatacağı belirtildi. Uluslararası ve Stratejik Çalışmalar Merkezi’nden Will Todman, kararın Trump yönetiminin daha önce dile getirdiği Suriye’de İran’ın etkisini kontrol altına alma stratejisinden vazgeçileceği anlamına geldiğini, Suriye’nin doğusunda Esad rejimi ile Türkiye arasında “yeni bir rekabete sahne hazırlayacağını”, YPG/PKK’nın baskı gücünü büyük ölçüde kaybettiğini ve “herhangi bir özerklik aşamasını sürdürmeyi bekleyemeyeceğini” vurguladı.

Washington Post gazetesi, Trump’ın salı günü üst düzey Beyaz Saray danışmanları, Savunma Bakanı ve Dışişleri Bakanı’nın katıldığı toplantı sonrasında kararı aldığını yazdı. Odadakilerin büyük kısmının Suriye kararına karşı çıkmasına rağmen Trump’ın kararından geri adım atmadığı belirtildi.

CNN International, Trump’ın geçmişte, “DEAŞ hakkında ABD’li generallerden daha çok şey biliyorum” sözünü hatırlatarak, bu konuda ‘çok şey bildiğini’ öne süren Trump’ın Suriye kararının düşünülmeden alındığını öne sürdü.

‘İSRAİL’İ TERK EDİYOR’

ABD’nin çekilme kararı İsrail basınında endişeyle karşılandı. İsrail merkezli Haaretz gazetesinde Chemi Shalev imzasıyla yayımlanan analizde, “ABD Başkanı zayıf... Amerika’nın kuyruğunu bacaklarının arasına alarak kaçıyor. Trump, Kürtlere ihanet ediyor, İsrail’i terk ediyor ve Esad’a karşı duran kişileri sırtından bıçaklıyor” ifadesi yer aldı. Öte yandan, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Amerikan askerlerinin Suriye’den çıkmasından sonra da bu ülkedeki İran yanlısı güçlerle mücadeleye devam edeceklerini söyledi. Netanyahu hem Trump hem de ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo’yla karar öncesi telefonla görüştüğünü ve Washington yönetiminin kendisini çekilme kararına ilişkin bilgilendirdiğini söyledi. Çekilmenin ABD’nin kendi kararı olduğunu vurgulayan Netanyahu, “Çekilme takviminin nasıl uygulanacağı ve bize etkilerinin neler olabileceği üzerinde çalışmalar yürüteceğiz. İsrail’in güvenliğinin devamı ve bölgede güvenliğimizin sağlanması için gerekli adımları atacağız” değerlendirmesinde bulundu.