Buzları eriten deprem

Güncelleme Tarihi:

Buzları eriten deprem
Oluşturulma Tarihi: Aralık 27, 2003 01:57

Dünya dün İran'da meydana gelen felaketle sarsıldı. 6.3'lük depreme en az 20 bin kurban veren İran'a yardıma ilk koşanlar, ezeli düşmanları ABD ve İsrail oldu.

İran'ın tarihi Bem kentini uykuda vuran ve 20 bin kişinin ölümüne neden olan depremde binaların yüzde 70'i yıkıldı. Deprem sonrası dünya İran'a yardım elini uzattı. En ilginç teklif, İran'ı ‘‘şer ekseni’’nde gören ABD ve ‘‘ezeli düşman’’ İsrail'den geldi.

Yoksulluk farkı: ABD’de iki, İran’da 20 bin ölü

İRAN'da meydana gelen ve büyüklüğünü İranlı yetkililerin Richter ölçeğine göre 6.3, Amerikan Jeolojik Araştırma Merkezi'nin ise 6.7 olarak ölçtüğü depremin vurduğu tarihi ve turistik Bem kenti yerle bir oldu.

Başkent Tahran'ın 980 kilometre güneydoğusunda ve tarihi İpek yolu üzerinde bulunan, 90 bin nüfuslu, çoğunlukla kerpiç binaların bulunduğu Kerman eyaletindeki kentin yüzde 70'ten fazlası yıkıldı. Ölü sayısı henüz kesinleşmedi ancak, ilk belirlemelere göre, 20 bin kişi öldü, 30 bin kişi de yaralandı. Yoksulluğun, insanları kerpiçten, derme çatma binalarda yaşamaya mahkum ettiği kentte ölü sayısının 40 bini aşmasından korkuluyor. Oysa geçen pazartesi günü ABD'nin deprem kuşağındaki California eyaletinde meydana gelen 6.5'lik sarsıntıda sadece iki kişi ölmüş ve birkaç binada hasar meydana gelmişti.

KÖYLERE ULAŞILAMIYOR

İnsanlar, depreme uykudayken yakalandı. Yerel saatle sabah 05.28'de meydana gelen şiddetli sarsıntıyla uyanan insanların çoğu, yataklarından bile çıkma fırsatı bulamadan, feci şekilde can verdiler.

İran hükümeti ilk belirlemelere göre 20 bin kişinin öldüğünü açıklarken, bunlardan 2 bininin akşam saatlerinde toprağa verildiği öğrenildi. Kerman Eyaleti Valisi Muhammed Ali Kerimi, Bem kentinde yaralanan yüzlerce kişinin eyaletin başkenti Kerman'daki hastanelere kaldırıldığını, Bem kentindeki çok sayıda yaralının Kerman'a nakledilmesi konusunda çalışmalar yapıldığını, bütün hastanelerin ve sağlık merkezlerinin alarm durumuna geçtiğini söyledi. Kentte sıcaklığın 6 derece olduğunu ifade eden Kerimi, Bem'de su, elektrik ve telefonların kesildiğini, ve Bem'in dışında depremin vurduğu Ciroft ve Kehnuc kentleriyle telefon hatlarının kesik olması yüzünden can ya da mal kaybı konusunda tam bilgi alamadıklarını belirtti.

3 gün yas ilan edildi

6.3’lük depremde binlerce kişinin ölümü üzerine, Bem kentinin bulunduğu Kirman eyaletinde üç günlük yas ilan edildi.

Sokaklar ağlayan çocuklarla dolu

Tam bir kaosun hakim olduğu Bem kentinin sokakları, yakınlarını arayan, evsiz kalan insanlarla dolu. Çok sayıda ev yıkılırken, sokaklarda ağlayan çocuklar ve soğuğa karşı battaniyeye sarılmış, yakınlarını arayan insanların haykırışları yürek burkuyor. Cesetler kamyonetlerin arkalarına dolduruluyor, kan bağışı çağrısı yapılıyor.

Kültür mirası da yıkıldı

Deprem, ünlü Bem Kalesi'ni de yıktı. Her yıl yerli ve yabancı yüz bin kadar turistin ziyaret ettiği dünyanın en büyük kerpiç kalesinin yüzde 80'den fazlası depremde yerle bir oldu. UNESCO tarafından dünya kültürel mirası listesine alınan ve Kevir Çölü'nün kırmızı toprağından yapılma Erg Kalesi'nde 1953 yılından bu yana restorasyon çalışmaları yürütülüyordu. Kerpiç, çamur, saman ve palmiye ağacından inşa edilen kale ve etrafındaki surlar, 224-651 yıllarında İran'a egemen olan Sasaniler döneminde yapıldı. 180 bin metrekare alanı bulunan Erg Kalesi 1815 metre uzunluğunda 6-7 metre yüksekliğinde surlarla çevrili ve surlarda 67 kule bulunuyor. Bem kenti, Avrupa ve Uzakdoğu'yu birbirine bağlayan İpek Yolu üzerinde bulunduğu için tarihte önemli bir merkezdi.

Türkiye: Elimizden geleni yapacağız

İran'ın yardım istediği ülkelerin başında gelen Türkiye, en üst düzeyde harekete geçti. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, İran'daki deprem felaketi nedeniyle İran Cumhurbaşkanı Muhammed Hatemi'ye telefonla başsağlığı dilerken, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan da, ‘‘İran'a elimizden gelen desteği, yardımı göstereceğiz. Kızılay'a gerekli talimatı verdik’’ ifadesini kullandı.

Türkiye, bir uçak ve 6 TIR dolusu erzak, Kızılay'a mensup 48 arama kurtarma görevlisi, 30 sağlık personelini bölgeye yolladı. Sivil kurtarma ekiplerinden KYÖT 30, AKUT da beş kişilik personelle İran'a uçtu. Depremin ardından İngiltere, Almanya, Fransa, İtalya, Yunanistan, Çin gibi ülkeler yardıma hazır olduklarını açıklarken, Avrupa Komisyonu 800 bin Euro'luk yardım yapılacağını bildirdi.
Haberle ilgili daha fazlası:

BAKMADAN GEÇME!