Almanya’da koalisyon hesapları başladı

 Almanya’da yaklaşık 59 milyon seçmen, yaklaşık iki hafta sonra 630 sandalyeden oluşan yeni parlamentoyu belirlemek için sandığa gidecek. Anketler bir sonraki şansölyenin ana muhalefet partisi CDU/CSU’nun adayı Friedrich Merz olacağına işaret etse de koalisyon hükümetinin hangi partilerden oluşacağı sorusu yanıtsız. Aşırı sağ AfD’nin yükselişi ise endişe konusu.

ADAYLAR KİMLER

Seçimlerde Scholz ve Merz’le beraber Yeşiller’in adayı, Başbakan Yardımcısı Robert Habeck ve AfD’nin 2013’teki kuruluşundan bu yana ilk başbakan adayı olan Alice Weidel yarışıyor. Sistem gereği seçmenler adaylara değil, partilere oy veriyor. Birinci çıkan partinin adayı, parlamentoda yapılan oylamayla Şansölye seçiliyor. Bild gazetesinin son anketi, seçmenlerin “adaylar doğrudan seçilseydi” Merz’i şansöyle olarak görmek istediğini gösteriyor. Dört aday arasında seçmenlerin yüzde 24’ü Merz’i tercih ederken, yüzde 20’si AfD’nin adayı Alice Weidel’i destekliyor.

‘BÜYÜK KOALİSYON’ MU

Yüksek oy oranına karşın partilerin hepsi neo-Nazi olarak nitelendirdikleri aşırı sağ AfD ile koalisyona kapıyı kapattı. Bu sebeple en olası hükümet ortaklığının CDU/CSU ve SPD arasında kurulacak ‘büyük koalisyon’ (kısaca GroKo) olabileceği belirtiliyor. Ülke, üçü eski Şansöyle Angela Merkel döneminde olmak üzere 1949’dan bu yana dört kez ‘GroKo’ tarafından yönetildi. Ancak Hıristiyan Birlik partilerinin Merz yönetiminde önemli ölçüde sağa kayması, merkez sol SPD ile uzlaşmasını zorlaştırıyor. Nitekim Merz, kısa süre önce yaptığı açıklamada, “Seçimden sonrası kolay olmayacak” dedi. Merz’in SPD ile beraber Yeşiller’i de dahil ettiği üçlü bir koalisyon kurması da mümkün; ancak üç ortaklı hükümette çıkabilecek iç çekişmeler nedeniyle bu ihtimale sıcak bakılmıyor.

GÖÇ VE EKONOMİ

Seçim gündeminin en önemli konulardan biri yasadışı göç. Sene boyunca üst üste göçmenlerin karıştığı şiddet olaylarıyla sarsılan ülkede, göçü sınırlamak partilerin vaatleri arasında başı çekiyor. Geçen haftalarda parlamentoya göçle ilgili sıkı önlemler getiren yasa tasarıları sunan ve AfD’nin desteğini alan Merz, aşırı sağ ile çalışmaya açık olduğu eleştirilerine maruz kaldı. Merz ise “AfD ile koalisyon kurabileceği” yönündeki suçlamaları reddediyor. Yeni hükümetin önündeki bir diğer zorluk da alarm veren ekonomi. Rusya’nın Ukrayna’yı işgaliyle enerji krizi yaşayan, Çin’le rekabet etmekte zorlanan Alman ekonomisi iki yıl üst üste küçüldü.

TV’DE KARŞI KARŞIYA GELDİLER

Bu arada Scholz ve Merz dün akşam televizyon münazarasında karşı karşıya geldi. Düzensiz göç konusu, ekonomi, aşırı sağ, koalisyon politikaları, nükleer enerji tartışma konuları arasında yer aldı. En kalabalık televizyon tartışması ise 16 Şubat Pazar günü gerçekleşecek. Bu tartışmada, Scholz ve Merz’in yanı sıra AfD’li Alice Weidel ve Yeşiller’den Ekonomi Bakanı Robert Habeck karşı karşıya gelecek. Parlamentoda sandalye sahibi olabilmek için yüzde 5’lik seçim barajını aşmak gerekiyor. Merz’in adaylığını üstlendiği CDU-CSU anketlerde yüzde 29’la diğer tüm partilerin çok önünde. İkinci sırada, yüzde 20’nin biraz üzerinde, aşırı sağcı AfD var. Mevcut Şansöyle Olaf Scholz’un partisi SPD’nin yüzde 16’yla üçüncü parti olması bekleniyor.

AŞIRI SAĞA KARŞI 250 BİN KİŞİ SOKAKTA

Almanya’da sağ popülist Almanya için Alternatif (AfD) partisini protesto etmek için yüzbinlerce kişi yine sokaklara döküldü. İktidara göz diken CDU/CSU’nun geçen hafta Federal Meclis’e sunduğu önergenin AfD’nin desteğiyle kabul edilmesi üzerine, muhafazakar kanadın sağ popülistlerle bu “dolaylı işbirliği”  yüzbinlerce kişi tarafından protesto edildi. AfD’yi protesto etmek için Münih’te düzenlenen gösteriye polisin verilerine göre 250 bin, organizatörlere göre 320 bin kişi katıldı. Göstericiler ellerinde, “Irkçılık ve nefret alternatif değildir”, “Kahverengi (Nazilerin rengi) yerine çok renkli” yazılı pankartlar taşıdı.