Afrika'nın yarısı AIDS'li

Dünya Bankası AIDS'in Afrika ekonomisi üzerindeki etkisiyle ilgili bir rapor hazırladı. Çok acı ama, hastalığın tek faydalı yanı; kitlesel ölümlerle nüfus artışını yavaşlatması.

Uluslararası kuruluşların hazırladığı son raporlar, Afrika'nın neredeyse yarısının AIDS'in pençesinde kıvrandığı gerçeğini ortaya koydu. Dünya Sağlık Örgütü WHO'nun raporlarına göre, özellikle Afrika'nın doğu ve orta kesimlerinde AIDS oranı çok yüksek. Kamerun'dan, Kongo ve Sudan'a varıncaya kadar birçok ülkede AIDS'lilerin oranı yüzde 37'lere kadar tırmanıyor. Sadece Uganda'da AIDS'lilerin oranında bir azalma görülüyor. Kenya'da bir buçuk milyon insanın AIDS'e yol açan HIV virüsü taşıdığı istatistiklere geçmiş durumda. Kayda geçmeyenlerin sayısının ise ‘korkunç’ düzeylerde olduğu tahmin ediliyor.

Kenya'nın başkenti Nairobi ve büyük kentleri Nakuru ve Kisumu'da hamile kadınların yüzde 30'u AIDS'li. Böylece doğacak çocuklar da AIDS'li sayısında büyük bir patlamaya neden olacak.

EKONOMİYE ETKİLERİ

Dünya Bankası bir süre önce AIDS'in makro ekonomik etkilerinin araştırıldığı bir rapor yayınladı. Raporda, ekonomik refah ve büyümeyi etkileyen; yaşam süresi, eğitim ve çocuk ölümlerindeki oran gibi faktörler yer aldı. Rapora göre, AIDS'in bu faktörlere etkisi şöyle:

Üreten nüfus yok oluyor: Afrika ülkelerinde AIDS'li nüfusun büyük bir bölümü 15 ila 44 yaş grubu içinde. Bu yaş grubu, ülkelerin ekonomik olarak en üretken bölümü. Bu kesimin yok olması kaynakların kullanımı, sermaye oluşturulması ve yatırımları yavaşlatıyor.

Büyüme yavaşlıyor: Üreten nüfusun yok olması ekonomik büyümeyi de yavaşlatıyor. Örneğin 2005 yılında Kenya'nın Gayri Safi Milli Hasılası, AIDS nedeniyle olması gerekenden yüzde 15 oranında daha az gerçekleşecek.

Ortalama ömür kısalıyor: AIDS Afrika ülkelerindeki ortalama yaşam süresini de kısaltıyor. Bu ülkelerde ortalama yaşam süresi 10 yıl kısalmış durumda. Zimbabwe 22 yıllık kısalmayla bu alanda rekor kırıyor.

Tek olumlu etkisi: AIDS'in hangi toplum kademesini vurduğu çok önemli. Özellikle eğitimsiz ve fakir kesimleri yok ediyor. Ölümlerin büyük rakamlara ulaşması, nüfus artış oranını azaltıyor ayrıca, AIDS fakir kesimleri yok ediyor. Böylece AIDS'in seçiciliği sayesinde kişi başına düşen milli gelir yapay olarak artıyor. Ancak gelir dağılımındaki uçurum da büyüyor.

AIDS'liler sosyal sınıfı: 995'de sadece Kenya'da 250 bin çocuk ebeveynlerinin AIDS'den ölmesi nedeniyle yetim kaldı. Yetim AIDS'liler sınıfı giderek büyüyor.